موضوع : شیخ علی اصغر زنگانه عطف و پیرو : 4771/ ک 10 ـ 3/4/49 و 1876/ ه ـ 8/4/49
تاریخ سند: 13 تیر 1349
موضوع : شیخ علی اصغر زنگانه عطف و پیرو : 4771/ ک 10 ـ 3/4/49 و 1876/ ه ـ 8/4/49
متن سند:
از : گ 10 ـ 2/ ه به : 2 ه ـ 316 شماره : 4795/ گ 10 آقایان فضل اللّه محلاتی مهدیزاده و شجونی رشتی فومنی و شیخ محمود صالحی که از روحانیون افراطی و مخالف تهران می باشند روز یکشنبه 7 /4 /49 از راه کناره به بابل وارد و شب را در بابل گذرانده و ساعت 1700 روز 8 /4 /49 به علی آباد کتول وارد شدند و در محله جنگلده منزل شیخ علی اصغر زنگانه اقامت اختیار نمودند.نامبردگان به محض ورود به دنبال شیخ عبدالنبی احمدی فرستادند و از او تقاضا نمودند برای ملاقات آنان به منزل شیخ علی اصغر زنگانه برود آقای شیخ عبدالنبی بنابر دعوت آنان به منزل شیخ علی اصغر زنگانه رفت در این مجلس ضمن بحث و گفتگو پیرامون مسائل مختلف آقای فضل اللّه محلاتی مهدیزاده در حضور آقایان بهرام زنگانه، علی اصغر زنگانه، شیخ عبدالنبی احمدی، شجونی رشتی فومنی، اسداله زنگانه، محمود صالحی و دو نفر فرزندان خود اظهار داشت آقای سعیدی1 خراسانی را که کشتند و آقایان مهندس بازرگان و طالقانی و شیبانی2 خزعلی و چند نفر دیگر را هم دستگیر نمودند3 سپس آقای شیخ علی اصغر زنگانه اظهار داشت نظر دولت این است که آقای شریعتمداری مرجع باشد اما مردم قلبا سید خمینی را می خواهند و اعلامیه هایی که به صورت شعر و بیانیه ای در قم منتشر گردیده حکایت از این احساسات می کند آقای شجونی رشتی پاسخ داد هر کسی که به دستگاه نزدیک گردد آبرو و حیثیت ندارد شریعتمداری دیگر لیاقت مرجعیت ندارد چون دستگاه به او احترام کرد اولاً آقای...
[ناخوانا] هدایت را فرستادند به ملاقات او ثانیا اولین تلگراف مرگ حکیم را به او زدند ثالثا شخص اول مملکت قصد دارد به ملاقات او برود آقای شیخ علی اصغری زنگانه گفت دستگاه سازمان امنیت با زور و فشار سینمائی در قم درست کرد که با بودجه سازمان امنیت می چرخد هر چه علمای قم خواستند با دو میلیون تومان پول مانع تاسیس آن بشوند موفق نشدند و رئیس سازمان امنیت قم گفت با صد میلیون تومان هم این کار صورت نخواهد گرفت سپس ادامه داد من از قم برای بعضی از دوستان خود مانند سید قاسم شجاعی ساکن تهران و فاضل کنی و برادران در شاه عبدالعظیم تعدادی نشریه بردم و تحویل دادم جلسه ساعت 2300 روز 8 /4 /49 پایان یافت و نامبردگان روز سه شنبه 9 /4 /49 علی آباد را به قصد مشهد ترک نمودند قرار شد بعد از 10 روز اقامت در مشهد مجددا به علی آباد کتول آمده و با علی اصغر زنگانه ملاقات نمایند ضمنا علی اصغر زنگانه هم روز 9 /4 /49 به قم حرکت نمود تا در چگونگی فعالیت روحانیون قم قرار گیرد.
نظریه شنبه : آقای فضل اللّه محلاتی ـ شجونی رشتی فومنی و شیخ محمود صالحی از روحانیون افراطی و از طرفداران سرسخت خمینی می باشند احتمال دارد نامبردگان برای تبلیغ به نفع خمینی به بابل و علی آباد و مشهد عزیمت نموده باشند و آقای زنگانه هم که روز 9 /4 /49 به قم حرکت نمود مسلما تا 10 روز دیگر که یادشدگان فوق مجددا به علی آباد خواهند آمد مراجعت خواهد کرد تا از آنان پذیرائی نماید.
نظریه یکشنبه : نامبردگان فوق در این ساواک فاقد سابقه مضره و فعالیت به نفع خمینی می باشند چنانچه بنابر نظریه شنبه سوابق نامبردگان در مرکز مورد تأیید می باشد احتمال دارد نظریه شنبه در مورد تبلیغ آنان به نفع خمینی صحت داشته باشد و مراقبت از سه نفر روحانی یاد شده ضروری می باشد.
رونوشت برابر اصل است در پرونده فضل اللّه محلاتی بایگانی شود 29 /4 اصل در 12205 می باشد
توضیحات سند:
1ـ شیهد محلاتی در خاطراتش در خصوص شهادت آیت الله سعیدی می گوید : وقتی ما در زندان بودیم، زندانیها برای ما جریان شهادت ایشان را نقل کردند داریوش فروهر و چند نفر دیگر که من حالا اسامی شان یادم نیست ـ از زندانیهایی که نزدیک سلول ایشان بودند ـ گفتند آن روز محیط زندان را خلوت می کنند، مثلاً فروهر را به حمام می فرستند و بعضی را به بندهای دیگر می فرستند.می خواستند که اصلاً دور و برسلول ایشان هیچ کس نباشد، و بعد آمده بودند و با دستمال ایشان مرحوم سعیدی را خفه کرده بودند.
مباشرت این کار را منوچهری ملعون داشته که این جریان به وجود آمد.
بعد پسر ایشان را خواسته بودند، و جنازه را نشان داده بودند.
و بعد هم آوردند در قم دفن کردند، این هم جریان مرحوم سعیدی بود.
البته ما برای ایشان مجالسی گرفتیم، اعلامیه دادیم، که بعد هم ما را چند روزی گرفتند و بعد هم آزاد کردند.
چون مدرکی، چیزی از ما پیدا نکردند.
ر.ک : خاطرات و مبارزات شهید محلاتی، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، 1376 ش، ص 70 2ـ دکتر عباس شیبانی در سال 1310 در تهران متولد شد و تحصیلات خود را در رشته پزشکی به پایان رسانید.
وی پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در درمانگاه خیریه ولی عصر (عج) در جنوب تهران به کار طبابت و درمان مشغول بود و همزمان به مبارزاتی علیه رژیم شاه دست زد و در این راه به زندان افتاد.
وی خود درباره زندگی اش می گوید: «اینجانب در جریان ملی شدن نفت با کارها و فعالیتهای مرحوم آیت الله کاشانی و حکومت ملی دکتر مصدق آشنا شدم.
بعد از کودتای 28 مرداد در نهضت مقاومت فعالیت داشتم.
در جبهه ملی دوم از کسانی بودم که همراه عده ای در خانه های رجال ملی و مذهبی رفته و آنها را دعوت به فعالیت میکردند.
از مؤسسین نهضت آزادی که گروه مبارز مذهبی خاصی از جبهه ملی بود میباشم.
9 بار به زندان رفتم که حدود سیزده سال طول کشید.
بدستور امام که فرمودند مسلمانان متشکل شوند با تشکیل حزب جمهوری اسلامی، عضو شورا بودم.
مدتی هم هیئت اجرایی بودم.
» وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سمتهایی چون شورای انقلاب، هیئت امنای بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، وزیر کشاورزی، شورای مرکزی حزب جمهوری اسلامی و پنج دوره نمایندگی مردم تهران در مجلس شورای اسلامی را به عهده داشت.
ر.ک : شهید سید اسداللّه لاجوردی به روایت اسناد ساواک، مرکز بررسی اسناد تاریخی، ص 308.
3ـ در حالی که جو خفقان و وحشت در همه جا حاکم بود و ساواک از تشکیل مجالس ترحیم برای شهید سعیدی ممانعت می کرد، جمعی از مردم تهران در حالی که روحانی مبارز مرحوم آیت الله طالقانی و آقای دکتر عباس شیبانی در جلو آنان در حرکت بودند، با بازگشائی مسجد موسی ابن جعفر (ع)، اولین مجلس ترحیم را در مورخه 22 /3 /49 برای شهید سعیدی برگزار کردند این در حالی بود که مسجد مزبور اززمان بازداشت آن شهید، بسته شده بود.
متعاقب این اقدام در همان روز رژیم اقدام به بازداشت آیت الله طالقانی و دکتر شیبانی نمود.