خلاصه اطلاعاتی شماره 21
خلاصه اطلاعاتی شماره 21
متن سند:
خلاصه اطلاعاتی شماره 21مدت دوره از ساعت 6 . 5 /7 /1357 تا 6 /7 /1357
دستور انهدام . پس از بهره‌برداری منهدم گردد.
1. فعالیت روحانیون .
الف . در ساعت 133 . 5 /7 /57 اعلامیه‌ای به دیوار منزل آیت‌الله قمی نصب شده بود که تعطیل عمومی سراسر ایران از طرف مراجع تقلید (آیت‌الله قمی) برای روز یکشنبه 9 /7 /1357 خواستار شده. ضمناً در اعلامیه قید شده، مردم قم و کاشان بازار شهر خود را از تاریخ 5 /7 /1357 تعطیل نموده‌اند.1
ب . در ساعت 185 . 5 /7 /57 اعلامیه‌ای از طرف آیت‌الله قمی در جلو منزل آیت‌الله شیرازی به دیوار نصب شده بود که منزل آیت‌الله خمینی وسیله ارتش عراق به دستور دولت ایران در محاصره است و ممنوع‌الملاقات می‌باشد.2
پ . در ساعت 19 . 5 /7 /57 در بازار رضا و خیابان‌های اطراف بازار، دسته‌هائی از طلبه‌ها به راه افتاده‌اند و شعار می‌دادند مردم بپا خیزید به خاطر دستگیری آیت‌الله خمینی توسط سربازان بعث عراق.
ت . در ساعت 191 . 5 /7 /57 حدود 4 الی 5 نفر در منزل آیت‌الله قمی تجمع کرده‌اند.
2. فعالیت دانشجویان .
در مدت دوره فعالیتی نداشته‌اند.
3. متفرقه .
الف . در ساعت 14 . 5 /7 /57 از طرف آیت‌الله آیتی که یکی از افراطیون مذهبی می‌باشد، در شهرستان بیرجند شایع کرده که از ساعت 2 الی 23 زلزله‌هائی به وقوع خواهد پیوست. این شایعه به نحوی بود که اهالی این شهر تا ساعت 24 در خارج از منزل به سر بردند.
ب . در ساعت 1945. 5 /7 /1357 در خیابان پاستور 7 منزل ستوانیکم غلامی افسر شهربانی آتش گرفت. علت آتش‌‌سوزی، پاره بودن شیلنگ گاز گزارش شده است.
4. نتیجه .
برابر اعلام فرمانداری‌های 6گانه، وضعیت عادی بوده لیکن روحانیون افراطی با انتشار اعلامیه‌هائی، افکار مردم عامی را منحرف می نمایند.
فرماندار نظامی مشهد و حومه . سرتیپ جعفری
از طرف سرهنگ ستاد فرهمند
گیرندگان .
تیمسار فرماندهی ن ز ش
تیمسار فرمانده ناحیه ژاندارمری خراسان . ر 1
تیمسار ریاست شهربانی خراسان
تیمسار ریاست ساواک خراسان
ف ضد اطلاعات وابسته به فرمانداری نظامی
توضیحات سند:
1. خبر این تعطیلی در بولتن سرّی ساواک به این شرح درج شده است: « از حدود ساعت 1000 روز 5 /7 /57 و به دنبال شایعه مجددی که در زمینه ایجاد محدودیت از جانب مقامات دولت عراق جهت خمینی در نجف منتشر شده، دکاکین بازار و مغازه‌های خیابان اطراف شهر قم به صورت نیمه تعطیل درآمده است... بازار و کلیه مغازه‌های خیابان‌های شهر کاشان به مناسبت ایجاد محدودیت جهت روح الله خمینی در نجف به حالت تعطیل درآمده است.» انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک . کتاب دوازدهم . ص 1082. در تاریخ 1 /7 /57 منزل امام خمینی در نجف توسط دولت عراق به محاصرۀ نظامی درآمد. چند روز پیش از آن رژیم عراق وی را از مداخله در امور سیاسی منع نموده بود. امیرخسرو افشار قاسملو وزیرخارجه که برای شرکت در اجلاسیۀ سازمان ملل در امریکا به سر می‌برد طی مدت اقامت خود در آن‌جا سه بار با وزیر خارجۀ عراق، دوبار با وزیر خارجۀ امریکا و نیز با هنری کسینجر دیدار و گفتگو کرد. وی در پایان مذاکره با وزیر خارجۀ عراق گفت: با فراهم کردن مقدمات اخراج خمینی از عراق بزرگترین خدمت را به شاه انجام دادم.
محاصره منزل امام در پی مذاکرات و توافقات انجام گرفته در اجلاسیه مذکور صورت گرفت. خبرگزاری فرانسه و یونایتد پرس نیز خبر دادند که دولت عراق در قبال فشارهای دولت ایران تسلیم شده است و از ملاقات مردم با آیت‌الله خمینی جلوگیری می‌کند و مقامات عراقی، آیت‌الله خمینی را ممنوع‌الملاقات کرده‌اند و به او اجازه نمی‌دهند تا از خانه خود خارج شود و یا با دیگران ملاقات کند.
روحانیت مبارز تهران به مناسبت محاصرۀ نظامی منزل حضرت امام توسط مأموران حزب بعث عراق با انتشار اطلاعیه‌ای این اقدام را محکوم کردند. آیت‌الله سیدعبدالله شیرازی و آیت‌الله گلپایگانی نیز با ارسال تلگرافی به امام از وضع پیش‌‌آمده ابراز نگرانی نمودند. در پی اعتراضات گسترده مردم و روحانیون به محاصره منزل امام، دولت عراق در تاریخ نهم مهرماه، محدودیت‌های ایجاد شده را لغو نمود و دولت عراق رسماً از ایشان عذرخواهی نمود.(ر.ک: هفت هزار روز تاریخ ایران و انقلاب اسلامی، غلامرضا کرباسچی، جلد دوم، صفحه 943 تا 945 و روزشمار تاریخ ایران دکتر باقر عاقلی، جلد دوم، صفحه 363)