موضوع: سازمان مخفی کوک
تاریخ سند: 27 بهمن 1342
موضوع: سازمان مخفی کوک
متن سند:
شماره: 972 /322 تاریخ: 27 /11 /1342موضوع: سازمان مخفی کوک
پیرو گزارشات قبلی، دکتر سیدمهدی پیراسته1 وزیر کشور. دکتر منوچهر اقبال مدیرعامل شرکت ملی نفت. قدس نخعی2 وزیر دربار شاهنشاهی و سناتور محمود جم3 نیز از جمله اعضای سازمان مخفی کوک می‌باشند.
توضیحات سند:
1. مهدى پیراسته، فرزند حاج سیدمعتمد اراکى السادات در سال 1291 ش در اراک به دنیا آمد. تحصیلات خود را تا دکتراى حقوق ادامه داد. وی سمت‌هایى از جمله کارمند اداره تبلیغات، دادستان تهران، نماینده مجلس شوراى ملى، استاندار فارس، وزیر کشور و ... را عهده‌دار بود. ساواک در گزارش ویژه مورخ 9 /4 /1342 در مورد وی چنین آورده است: «دکتر پیراسته و برادرش تحت وصایت مرحوم محمد علیخان راستین ملقب به رونق علیشاه (از دراویش گنابادى) که به مناسبت با آشنایى شوهر مادرشان از آنان سرپرستى مى‌کرده در اراک به تحصیل مى‌پردازند ظاهراً در اراک غیر از یک خانه پدرى که مخروبه بوده و همچنین جزئى مستقل و ملکى در خمین و سهمى از معدن سرب حسین‌آباد ملکى ندارند. دکتر مهدى پیراسته با عامیون ارتباط دارد و در سیاست طرفدار انگلیس مى‌باشد. و همچنین مدتى با حزب استقلال و عبدالقدیر آزاد همکارى داشته و یکى از علل ترقیاتش، پشتیبانى دکتر متین دفترى از نامبرده بوده است. به علاوه شخصاً نیز مردى است جاه‌طلب و پرکار... گزارشات واصله از سوءاستفاده نامبرده در امر انتخابات دوره گذشته تائید مى‌نماید و اقلام دریافتى بدین شرح مى‌باشد. از آقاى دکتر معدل 250 هزار تومان، از آقاى غلامرضا ایلخانى 100 هزار تومان (این رقم با کمک آقاى عزیزاللّه توأم اخذ شده) ضمنا در زمان وزارت کشور از شرکت چسب بابت خرید 150 دستگاه خودرو مبلغ 3 میلیون ریال پورسانت دریافت نموده است.» نامبرده از اعضاى جمعیت فراماسونرى لژ ستاره سحر نیز بوده است.اسناد ساواک . پرونده انفرادى
2. حسین قدس نخعی فرزند علی‌اکبرخان در سال 1373 ش در تهران به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی را در دبستان اقدسیه بود و دبیرستان را در مدارس: ایران و آلمان، علوم سیاسی و دارالفنون سپری کرد. و مدتی هم در انگلستان بود. در سال 1296ش، در وزارت خارجه استخدام شد. مدتی در سفارتخانه ایران، در لندن بود. در سال 1312ش، منشی مخصوص وزیر امور خارجه بود. در سال 1313ش، همراه رضاخان به ترکیه رفت. در سال 1314ش نایب دوم سفارت ایران در واشنگتن شد. در سال 1327ش، رئیس اداره سوم سیاسی شد. در کابینه‌ی رزم آرا در سال 1329ش، معاون وزارت‌خارجه شد و پس از آن به عنوان سفیرکبیر در کشورهای: عراق . ژاپن و لندن فعالیت کرد. در کابینه‌ی شریف امامی در سال 1339ش، وزیر خارجه شد که این سمت را در کابینه علی امینی نیز دارا بود. او که زمانی هم سفیرکبیر ایران در آمریکا بود، در سال 1342ش، به جای حسین علاء وزیر دربار شد که این سمت به مدت 3 سال ادامه داشت.
حسین قدس نخعی، از جمله رجالی بود که در تشکیلات فراماسونری عضویت داشت و در جلسات لژ ستاره سحر نیز شرکت می‌نمود. او از عناصر مورد اعتماد رژیم پهلوی و جزء محرمین درجه یک شاه بود.
قدس نخعی در جوانی به روزنامه‌نگاری نیز اشتغال داشت و در سال 1304ش، مجله‌ی ماهانه‌ی ندای قدس را منتشر نمود. او طبع شاعری هم داشت و رباعیاتی از خود به جای گذاشت.
ساواک در یکی از گزارشات خود درباره او نوشته است: «فردی شاهدوست و میهن‌پرست، مردم‌دار و محتاط و با زیردستان رفتار خوبی دارد و قوه خلاقیت و ابتکاری متوسط دارد. سابقه سوء سیاسی ندارد و طرفدار رژیم سلطنتی و سیاست غرب (انگلیس) و با فراماسونرها و عامیون مربوط است. در زمان افول دولت امینی وی یکی از کاندیداهای مطرح برای نخست‌وزیری بود.»
قدس نخعی، ظاهراً ارتباط مناسبی با روحانیت از خود نشان داد و به همین جهت، از سوی شاه برای ملاقات با آیت‌الله خوانساری انتخاب شد و در سال 1343 هنگامی که آیت‌الله خوانساری نامه‌هایی را جهت عفو زندانیان سیاسی و به ویژه روحانیون به شاه نوشت، وی با ایشان در منزلشان در قم دیدار کرد، ولی نتیجه مثبتی عاید نشد و آیت‌الله خوانساری هم بعداً اعلام می‌کرد که مذاکره فایده‌ای ندارد و روش امام خمینی(ره) بهتر است، البته زمان مناسب می‌خواهد.
حسین قدس نخعی در سال 1356ش از دنیا رفت. اسناد ساواک پرونده انفرادی
3. محمود جم در سال 1258 ش در تبریز متولد شد. والدین او از اهالی کرمان بودند. جم تحصیلات خود را در تبریز به پایان رساند، در مدرسه‌ی میسیونرهاى مذهبى تبریز زبان فرانسه را فراگرفت، سپس در سفارت فرانسه به سمت مترجمى استخدام شد و عملا منشى و رابط سفارت با مقامات دولتى ایران شد و از این طریق با اشخاص و مقامات ذى‌نفوذ آشنا گردید. وی سپس به استخدام وزارت مالیه درآمد و در سال 1299 سمت خزانه‌دارى کل را داشت. محمود جم از کسانى بود که پس از کودتا به سراغ رضاخان و سیدضیاءالدین، نخست‌وزیر کودتا رفت و آمادگى خود را براى همکارى اعلام کرد. سفارش سفارت انگلیس موجب شد که در اولین کابینه بعد از کودتا او را به سمت وزارت خارجه تعیین کنند.
جم دو ماه بعد به عنوان وزیر مالیه معرفى و با سقوط دولت کودتا، از این سمت برکنار شد، در کابینه‌ی مشیرالدوله مجددا به وزارت مالیه برگشت، ولى 5 ماه بعد با سقوط کابینه از این کار برکنار شد. جم بعد از برکنارى از وزارت روابط نزدیک و صمیمانه‌اى با رضاخان برقرار کرد و در اولین کابینه‌ی رضاخان در سال 1304 ش مجدداً وزیر مالیه و در کابینه‌ی فروغى وزیر داخله شد.
در یازدهم آذر 1314 جم به تصدى نخست‌وزیرى از طرف رضاشاه منصوب شد که علت این انتصاب حمایت دول خارجى به ویژه انگلیسی‌ها و اطاعت محض او از شاه بود. از مهم‌ترین وقایع اوایل دوران نخست‌وزیرى او کشف حجاب و سپس به شهادت رساندن شهید مدرس بود. محمود جم با وجود نزدیکى به رضاشاه و جلب اعتماد سعى مى‌کرد اوامر شاه را در اسرع وقت و مو به مو به مرحله‌ی اجرا گذارد، وی از رضاشاه وحشت زیادى داشت و همان‌گونه که بى‌مقدمه به نخست‌وزیرى رسید، بى‌مقدمه نیز برکنار شد. در سوم آبان متین‌دفترى با حکم رضاشاه به نخست‌وزیری رسید و جم وزیر دربار شد و تا سال 1325 در این سمت باقی ماند. او بعد از برگشتن از تبعیدگاه رضاشاه، سفیر ایران در مصر بود. و پس از پنج سال به تهران فراخوانده شد. جم در آخرین کابینه‌ی قوام در سال 1326 به وزارت جنگ منصوب و بعد از آن مدتى وزیر دربار، سپس استاندار آذربایجان و سرانجام سفیر ایران در ایتالیا و پس از مراجعت به ایران سناتور شد. محمود جم یک انگلیسى تمام عیار بود که مرتب با سفارت انگلیس تماس داشت، اما وقتى احساس مى‌کرد که لازم است از شاه کسب تکلیف کند، این کار را انجام می‌داد. وى به خاطر ارتباط قبلى که با سفارت انگلیس داشت، به آسانى مى‌توانست با سفیر یا هر عضو دیگر سفارت تماس بگیرد. محمود جم از اعضای تشکیلات فراماسونرى بود و زندگى مرفهى داشت. وی در حدود 90سالگى درگذشت.