موضوع : دادستانی ارتش
تاریخ سند: 22 آذر 1337
موضوع : دادستانی ارتش
متن سند:
شماره : 3068 /304 نظر به اینکه در سالهای اخیر عده ای از سران احزاب و دستجات غیرقانونی و افسران وابسته به سازمان نظامی حزب توده که مرتکب خرابکاری و اخلال در نظم و امنیت کشور شده و قبل از آنکه دستگیر گردند برای فرار از مجازات به کشورهای بیگانه متواری شده اند و طبق اطلاع واصله اکنون عده ای از آنان در کشور عراق بسر میبرند.چون ممکن است عناصر مزبور در آن کشورها مرتکب اقداماتی شوند که علیه امنیت داخلی یا خارجی یا برضد اعتبار و حیثیت ایران باشد بهمین جهت تأمین دفاع اجتماعی و اجرای مجازات درباره آنان حکم میکند که عهدنامه استرداد مقصرین و تعاون قضائی که در سال 1316 بین دولت شاهنشاهی ایران و جمهوری ترکیه به تصویب مجلس شورایعلی رسیده و سپس سایر دول آن را حدود شرط دولت کامله الوداد پذیرفته اند مورد عمل قرار گیرد.
خواهشمند است دستور فرمایند به استرداد این قبیل مجرمین که یکی از وظایف دول در زمینه تعاون بین المللی برای مبارزه با خطر آنان بشمار می رود اقدامات لازم را معمول داشته و نتیجه را به این سازمان اعلام دارند.
رئیس سازمان اطلاعات و امنیت کشور.
سرلشکر بختیار دکتر فروزین 18 /9 /37 1ـ سرگرد سابق اکتشافی1 2ـ سروان سابق پولاد دژ2 3ـ سروان سابق آقای انور3 4ـ غیر نظامی رضا رادمنش 5ـ غیر نظامی ایرج اسکندری 6ـ غیر نظامی رضا روستا7ـ غیر نظامی آرداشس آوانسیان4 8ـ غیر نظامی احسان طبری دکتر فروزین 18 /9 /37
توضیحات سند:
1ـ پرویز اکتشافی در بیستم بهمن 1298 در رخانواده کارمند در شهر رشت متولد شد، دوره دبستان را در رشت و سیکل و اول دبیرستان را در کرمانشاه و سیکل دوم را در دبیرستان ایرانشهر در تهران گذراند.او پس از اخذ دیپلم متوسطه، در 1318 به دانشکده فنی نیروی هوایی گردید و در 1320 با درجه ستوان دوم هوایی فارغ التحصیل شد و در 1330 دوره تخصصی اسلحه هوایی را در شهر «دنور» (Denower) آمریکا به پایان رساند.
او علاوه بر تحصیلات نظامی در 1329 رشته قضایی دانشکده حقوق دانشگاه تهران را پشت سرگذاشت.
پرویز اکتشافی علاوه بر تحصیلات نظامی، تحصیل غیرنظامی خود را در دانشگاه تهران گذراند و در سال 1329 در رشته قضایی از دانشکده حقوق دانشگاه تهران فارغ التحصیل گردید.
در بدو تشکیل هسته های نظامی مخفی حزب توده ایران در سال 1323 به آن سازمان وارد شد.
در سال 1324 عضو حوزه مسئولین شبکه تشکیلات نظامی در نیروی هوائی بود و در سال 1325 مسئول یک حوزه افسری پنج نفری و بعد مسئول دو حوزه افسری پنج نفری و یک حوزه پنج نفری درجه داری در نیروی هوایی بوده است.
اواخر شهریور سال 1332 بعلت آتش زدن چند هواپیما در پادگان قعله مرغی تهران، در طرفداری از دولت سرنگون شده دکتر مصدق وارد زندگی مخفی گردید و از خانواده و حرفه نظامی جدا شد.
در دوران اختفا یا پروژه نارنجک سازی حزب توده همکاری داشت، وی در اردیبهشت 1334 از راه رودخانه مرزی اترک وارد شوروی گردید و به عنوان پناهنده سیاسی وارد دانشکده برق این دانشگاه شد.
در سال 1336 به شهر مسکو منتقل و به مدت 20 سال در این شهر اقامت داشت.
او بعنوان یکی از کادرهای حزب توده ایران در پلنوم وسیع چهارم این حزب که در تیر ماه 1336 تشکیل شده بود، شرکت داشت با وجود ممنوعیت شدید بیرون آوردن هر نوع سند ازآن پلنوم، یادداشت های جامعی از پلاتفرمها و سخنرانیهای اعضای کمیته مرکزی و کادرهای آن حزب تهیه کرده و مخفیانه از آن پلنوم بیرون آورد و طی چهار دهه آنها را مخفی و محفوظ نگاهداشت.
پس از پلنوم وسیع چهارم حزب توده، یک بار در پلنوم وسیع هفتم شرکت داشت و در یک دوره هم عضو کمیته مسئولین حزب توده در شهر مسکو بود.
او در سال 1356 به آلمان غربی رفت و در سال 1377 خاطرات خود را منتشر کرد.
«خاطرات پرویز اکتشافی.
آلمان 1377» 2ـ پولاد دژ، محمد (قاسم) (سرگرد) وی در تهران متولد شد و پس از اتمام تحصیلات متوسطه سازمان نظامی به حزب توده پیوست و اطلاعات گرانبهایی در اختیار حزب توده قرار می داد.
بعد از کشف سازمان نظامی حزب توده در 1333 به شوروی گریخت.
در پلنوم چهارم (1336) در مسکو حضور داشت، پس از آن به پراک رفت و در رشته اقتصاد تحصیل کرد و در همانجا مشغول به کار شد.
در پلنوم دهم (1341) به طرفداری از مائوئیسم با فروتن و قاسمی همراه شد.
سپس از حزب توده کناره گرفت و به سازمان انقلابی پیوست، بعد از انقلاب اسلامی به ایران بازگشت، اما فعالیت چندانی نداشت و از کار حزبی کناره گرفت.
3ـ فریدون آذرنور وی در 1300 خورشیدی بدنیا آمد.
اهل آذربایجان بود و در 1321 از دانشکده افسری فارغ التحصیل و با درجه ستواندومی در قسمتهای مختلف ارتش تهران و آذربایجان بخدمت اشتغال داشت و در عملیات ارتش برعلیه فرقه دمکرات شرکت کرد.
در 1334 پس از کشف سازمان افسری حزب توده مخفی شد و در 1335 از طریق عشق آباد به شوروی گریخت مدتی در مسکو بود و سپس به رستف رفت و در پلنوم چهارم کمیته مرکزی در چهارم تیرماه 1336 به عنوان ناظر شرکت داشت.
در پلنوم هفتم در 1339 به عنوان عضو مشاور کمیته مرکزی برگزیده شد.
آذرنور یک سال در پلی تکنیک و سپس در دانشگاه رستف در رشته زمین شناسی و معدن درس خواند و مهندس این رشته شد.
وی به علت مخالفت با روشهای عمومی حزب توده به بهانه همکاری با انقلاب الجزایر به آنجا رفت و مدت چهارده سال در الجزیره در صنایع ساختمانی با سمت مهندسی مشاور به کار شد همزمان با پیروزی انقلاب اسلامی به ایران بازگشت و در دفتر ابوالحسن بنی صدر به عنوان مهندس مشاور بکار پرداخت پس از فرار بنی صدر به سازمان صنایع ملی منتقل و چندی هم در آن سازمان مشغول به کار بود.
در جریان دستگیری رهبران حزب توده در سال 1361 از کشور خارج و به پاریس رفت و از آن سال به عنوان پناهنده سیاسی در فرانسه بسر برد.
وی در پلنوم هفدهم (1360) به عضویت کمیته مرکزی حزب توده درآمده بود لیکن در خارج از کشور [مهاجرت دوم] از سردمداران جریان اعتراضی به مرکزیت حزب بود و سرانجام بعد از پلنوم هیجدهم (1362) از حب توده که نزدیک به 4 دهه در آن فعالیت کرده بود کناره گرفت و بهمراه گروهی از معترضین و انشعابیون، حزب دمکراتیک در آن فعالیت کرده بود کناره گرفت و بهمراه گروهی از معترضین و انشعابیون، حزب دمکراتیک مردم ایران را پی افکند.
وی در اسفند 1376 برابر 14 مارس 1998 در پاریس از دنیا رفت.
بنا به وصیت او جسدش سوزانده شد تا خاکستر او در وطن دفن شود.
1 ـ برگرفته از نشریه راه آزادی شماره 56 صص 6 و 8 4ـ آرادشس آوانسیان (اردشیر) در سال 1284 در سال 1284 ش در یک خانواده ارمنی پیشه ور در آذربایجان به دنیا آمد دوران کودکی و نوجوانی را در رشت گذرانید و تحصیلات متوسطه را در کالج امریکایی رشت به پایان برد در سال 1302 در سن 18 سالگی به عضویت حزب کمونیست ایران درآمد سپس به شوروی رفت و در دانشگاه کمونیستی «کوتو» به تحصیل پرداخت در سال 1305 به ایران بازگشت و بعنوان عضو کمیته مرکزی سازمان جوانان کمونیست به فعالیت پرداخت در سال 1310 دستگیر و به 10 سال زندان محکوم و تا شهریور 1320 در زندان بود در زندان مناسبات او با سید جعفر پیشه وری به شدت خصمانه شد در مهرماه 1320 در تأسیس حزب توده شرکت کرد و به عضویت کمیته مرکزی موقت در آمد در انتخابات مجلس چهاردهم به عنوان نماینده ارامنه شمال به مجلس راه یافت و در فراکسیون توده به فعالیت پرداخت در کنگره اول حزب توده (مرداد 1323) به عضویت کمیته مرکزی انتخاب شد در این دوران روابط کین توزانه او با بیشه وری ادامه یافت و در جریان تشکیل فرقه دمکرات آذربایجان به مخالفت با پیشه وری پرداخت لذا از سوی مقامات شوروی به این کشور احضار شد و مدت کوتاهی بعد بازگشت و سیاست حمایت از فرقه را پیش گرفت در سال 1324 به علت مشارکت در قتل حاج احتشام در آذربایجان توسط حسین نوری (زولون) به شوروی رفت اردشیر در کنگره دوم (اردیبهشت 1327) به عضویت کمیته مرکزی انتخاب نشد و این امر باعث رنجش شدید وی شد در پلنوم چهارم (تیر 1336) به عنوان کادر ناظر کمیته مرکزی برگزیده شد ودر پلنوم هفتم (دی 1339) مجددا به عضویت کمیته مرکزی دست یافت و به عنوان نماینده حزب در هیئت تحریریه مجله مسایل صلح و سوسیالیسم ـ ارگان حزب کمونیست ـ به پراگ رفت در پلنوم دوازدهم ـ خرداد 1347 ـ عضو هیئت اجرائیه شد در پلنوم چهاردهم (دی 1349) از عضویت هیئت اجرائیه کنار گذارده شد و حمید صفری به عنوان نماینده حزب در پراگ تعیین گردید اردشیر به عنوان عضو کمیته مرکزی به ایروان رفت و تا پایان عمر در این شهر به سر برد او در مهرماه 1369 در سن 86 سالگی درگذشت.
خاطرات اردشیر توسط مؤسسه فرهنگی ـ انتشاراتی نگره در سال 76 به چاپ رسیده است دکتر فریدون کشاورز در خصوص اردشیر می گوید.
آرداشز آوانسیان که مردی جاه طلب است و از نظر فهم سیاسی واقعا متوسط بود.
این مرد در سالهای اول تشکیل حزب آرزوی این را داشت که استالین ایران بشود و در این سالها او مقالاتی می نوشت که نویسندگان روزنامه های حزبی از نظر فارسی اصلاح می کردند و به مناسبت کمبود نویسنده در روزنامه چاپ می شد او مقالات خود را (بنام) فولاد امضاء می کرد و آنهایی که به زبان روسی آشنا هستند می دانند که فولاد ترجمه روسی لغت استال است که استالین نام دوم خود را از آن گرفته بود.
همانطور که لنین نام خود را ازلنا نام یک رودخانه در روسیه گرفته بود آرداشز برای خود یک نام فارسی نیز انتخاب کرد و سعی کرد که همه او را اردشیر بنامند شاید برای اینکه استالین حزب شدن برای او آسانتر شود.
من متهم می کنم کمیته مرکزی حزب توده را فریدون کشاورز انتشارات رواق تهران چاپ دوم زمستان 57 خاطرات نورالدین کیانوری تهران اطلاعات 71