صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

پیشگاه مبارک اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر بزرگ ارتشتاران گزارش

تاریخ سند: 1 آبان 1357


پیشگاه مبارک اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر بزرگ ارتشتاران گزارش


متن سند:

مفتخرا به شرف عرض می رساند : درباره اظهارات دکتر مقتدر مژدهی1 وزیر سابق بهداری و بهزیستی نسبت به 000 /000 /250 ریال وام دریافتی هژبر یزدانی از بانک رفاه کارگران در قبال تعدادی سفته و چک بدون اعتبار، تحقیق و نتیجه بشرح زیر می باشد : 1ـ بانک رفاه کارگران طبق بند 5 ماده 7 اساسنامه، مجاز به انجام کلیه معاملات بانکی، منجمله عملیات بازرگانی و اعطای اعتبار به مشتریان می باشد.
2ـ طبق مقررات ماده 4 آئین نامه، اعطاء اعتبارات بازرگانی، یکی از انواع وثائق قابل قبول سفته می باشد.
3ـ اعتبار 000 /000 /250 ریالی هژبر یزدانی برابر مقررات بانکی با بهره 12% و کارمزد 2% در قبال وثیقه 000 /460 /715 ریالی (000 /000 /400 ریال سفته عهده سه شرکت کشت و صنعت کیخسرو، کفش ایران، کفش اطمینان به اضافه 000 /460 /315 ریال اسناد وصولی و چک) واگذار شده است.
4ـ مبلغ اعتبار واگذاری، با توجه به ماده 3 آئین نامه اعطای اعتبار از طرف بانکها به اشخاص حقیقی و حقوقی، از 15 درصد سرمایه بانک که در زمان اعطای اعتبار 5 میلیارد ریال بوده است تجاوز ننموده است.
5ـ سر رسید اعتبار واگذاری 9 /11 /57 می باشد ولی از اوایل شهریور ماه سال جاری، اعتبار مذکور مسدود و از محل اسناد وصولی، اعتبار استفاده شده در پایان روز 31 /6 /57 به مبلغ 995 /951 /235 ریال (که بهره تا پایان شهریور نیز به آن اضافه گردیده) تقلیل پیدا نموده است.
6ـ بانک رفاه کارگران بلافاصله پس از بازداشت هژبر یزدانی، به منظور وصول مطالبات خود، اقدام به واخواست سفته های واگذاری به بانک را نموده که هژبر یزدانی برای گرفتن مهلت جهت پرداخت مطالبات بانک (حداکثر تا 9 /11 /57 تاریخ سررسید اعتبار واگذاری) حاضر شده دو رقبه ملک متعلق به خود را که دارای پلاکهای 1 /3533 /2 /3533 ثبتی بخش 3 تهران، واقع در خیابان پهلوی، میدان ولیعهد می باشند و براساس ارزیابی کارشناس رسمی دادگستری جمعا به مبلغ 000 /890 /248 ریال ارزش دارند، به موجب سند رسمی تنظیمی شماره 81405 دفترخانه اسناد رسمی شماره 32 تهران، در تاریخ 15 /7 /57، در رهن بانک رفاه کارگران قرار دهد.
7ـ در زمینه واگذاری اعتبار مورد بحث به هژبر یزدانی، مذاکراتی با وزیر بهداری و بهزیستی اسبق (دکتر شیخ الاسلام زاده1) به عمل آمده که نامبرده تایید نمود دستوراتی در مورد پرداخت این وام، پس از مذاکره با رئیس بانک رفاه کارگران و اطمینان از معتبر بودن وثائق ارائه شده، صادر کرده است.
8ـ نتیجه : با توجه به مواد اساسنامه بانک رفاه کارگران، اعتبار واگذاری به هژبر یزدانی، قانونی و اقدامات رئیس کل بانک مزبور در جهت وصول به موقع مطالبات بانک بخصوص گرفتن وثیقه معتبر غیرمنقول علاوه بر وثائق قبلی به عنوان تضمین بیشتر، هرگونه تردیدی را برطرف می نماید.
9ـ پیشنهاد : در صورت اراده سینه ملوکانه، یک نسخه از گزارش به رئیس دولت داده شود.
جان نثار ـ حسین فردوست1 مسئول تهیه گزارش : سرهنگ اسمعیل حجت کاشانی

توضیحات سند:

1ـ نصراللّه مقتدر مژدهی فرزند محمد در سال 1300 ش در رشت بدنیا آمد.
تحصیلات خود را تا دکترای پزشکی از دانشگاه تهران ادامه داد و مشاغلی از جمله : استاد بیماری های عفونی دانشکده پزشکی دانشگاه تهران، معاون آموزشی و دانشجویی دانشگاه تهران، رئیس دانشکده پزشکی، مشاور وزارت بهداری، عضو شورای اجرایی مرکز آزمون شناسی، عضو کمیته امور علمی و آموزشی نظام پزشکی، سناتور مجلس سنا، وزیر بهداری و...
را عهده دار بود.
از حیث سیاسی طرفدار سیاست غرب و رژیم پهلوی و حزب رستاخیز بوده و به پاس خدمت به این رژیم نشان درجه 2 همایون و درجه 3 تاج دریافت نموده است.
از وی چند اثر علمی در زمینه پزشکی نیز بر جای مانده است.
ـ اسناد ساواک، پرونده های انفرادی 1ـ شجاع الدین شیخ الاسلام زاده فرزند سیدحسین، وکیل مبرز دادگستری و رئیس کانون وکلای آذربایجان، در سال 1310 در تبریز متولد شد.
تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در تبریز به اتمام رسانید و وارد دانشکده پزشکی تهران شد و در 1326 دکترای خود را دریافت کرد و برای ادامه تحصیل به آمریکا عزیمت نمود و در دانشگاههای پنسیلوانیا و اوهایو دوره تخصصی ارتوپدی را با درجه ممتاز گذرانید و چندی در بیمارستان های آمریکا کارآموزی نمود و به ایران بازگشت و یکی از مؤسسین بیمارستان پارس بود.
اولین شغل دولتی او بنیانگذاری و مدیریت عامل انجمن توانبخشی بود در سال 1353 امیرعباس هویدا در کابینه خود تغییرات تازه ای داد و سه وزارتخانه جدید تأسیس نمود.
یکی از آن سه وزارتخانه، وزارت رفاه اجتماعی بود و شیخ الاسلام زاده را در رأس آن قرار داد.
در بهمن ماه 1354، هویدا تغییر دیگری در کابینه داد و دو وزارت بهداری و رفاه اجتماعی در هم ادغام شدند و وزارت بهداری و بهزیستی نام گرفت و نامبرده در رأس همین وزارتخانه قرار گرفت.
در دوره نخست وزیری جمشید آموزگار(مردادماه 1356) شیخ الاسلام زاده وزیر بهداری و بهزیستی بود.
در شهریور 1357 شریف امامی نخست وزیر شد و دست به یک سلسله کارهای سطحی و عوام فریبانه زد از جمله دستور داد حکومت نظامی عده ای از مریدان و دولتمردان و بازرگانان را توقیف کند و در نتیجه عده ای از جمله شیخ الاسلام زاده طبق ماده پنج حکومت نظامی بازداشت شدند و به زندان کمیته مشترک انتقال یافت و تا 15 آبان 1357 در آن زندان بسر می برد.
در آن ایام عده دیگری از جمله امیرعباس هویدا، ارتشبد نصیری و عبدالعظیم ولیان بازداشت شدند و به زندان جمشیدآباد انتقال یافتند و زندانیان کمیته مشترک هم به آنها ملحق شدند از جمله شیخ الاسلام زاده بود.
و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در زندانها باز شد و عده ای آزاد و برخی توسط مردم دستگیر شدند.
شیخ الاسلام زاده نیز توسط مردم دستگیر و چندی زندانی بود و سپس محاکمه شد و پس از آن مورد عفو قرار گرفت.
ـ عاقلی، باقر، شرح حال رجال سیاسی معاصر ایران، نشر گفتار و علم، ص 899 و 900، جلد دوم.
1ـ ارتشبد حسین فردوست از چهره های برجسته عصر پهلوی است که از دوران کودکی به عنوان دانش آموز دبستان نظام وارد کلاس مخصوصی شد که رضاخان برای ولیعهد خود محمدرضا پهلوی ترتیب داده بود.
لذا فردوست، دوست صمیمی و نزدیکترین محرم اسرار وی گردید.
با عزیمت محمدرضا به سوئیس فردوست نیز وی را همراهی کرد.
با صعود محمدرضا به سلطنت از ابتدای دهه بیست فردوست جزء دوستان صمیمی و مشاوران شاه گردید.
بدان حد که «گوش» و «چشم» شاه قلمداد می شد و در راس مهمترین ارگان اطلاعاتی رژیم دفتر ویژه اطلاعات قرار گرفت.
او بر ساواک نظارت داشت و رابط شخصی شاه با سیستم اطلاعاتی کشور حتی آژانس مرکزی اطلاعات امریکا (سیا) بود.
بعضی از نویسندگان وی را مغز و حافظه شاه دانسته و تصمیمات محمدرضا را عصاره مشورت با فردوست دانسته اند.
پس از سقوط شاه، فردوست دستگیر شد و پس از یک بازجویی مفصل بیش از 1500 صفحه خاطرات نگاشت و پرده از اسرار رژیم برداشت این خاطرات در بین سالهای 1363 تا 1366 به صورت کتبی و شفاهی پخش گردید که بخش قابل توجهی از آن تحت عنوان «ظهور و سقوط سلطنت پهلوی» در دو جلد منتشر شد و امروز جزء منابع تاریخ عصر پهلوی است.
وی در یک خانواده فقیر به دنیا آمده بود اما دست روزگار او را به دبستان نظام کشاند و دوست صمیمی محمدرضا کرد و زندگی وی را با خاندان پهلوی گره زد.
وی پس از دستگیری، با دقت بخشی از حقایق ناگفته را منتشر کرد، که کتاب دوجلدی ظهور و سقوط سلطنت پهلوی که توسط مؤسسه انتشارات و مطالعات سیاسی به دست انتشار سپرده شده است، حاصل آن می باشد.

منبع:

کتاب هژبر یزدانی به روایت اسناد ساواک صفحه 399


صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.