حزب توده
متن سند:
ستاد ارتش
رکن 2 شعبه تجسس
خبر رسیده حاکی است که.
قریباً حزبی به نام فرقه عنکبوت سرخ که مرام آن کمونیستی است تشکیل شده و با سفارت شوروی ارتباط دارد رهبرش سیف‌اله مراداف می‌باشد که یکی از حوزه‌های این فرقه در جوادیه کوچه ده‌متری اول منزل بیوک آقا محمدی آسفالت‌ریز می‌باشد که مدارکی نیز در منزل موجود است ضمناً این فرقه با حزب توده1 ارتباطی ندارد دستور فرمایند مراتب فوق را تحقیق و نتیجه را اعلام دارند.
از طرف رئیس ستاد ارتش
سرهنگ پاکروان
۹ / ۷ / ۳۲
توضیحات سند:
1- حزب توده ایران پس از سقوط رضاشاه و فروپاشی استبداد بیست ساله رضاخانی، بار دیگر فضای باز سیاسی میهن این امکان را بوجود آورد تا مارکسیست‌های بازمانده از «حزب کمونیست ایران» به همراه گروه «۵۳ نفر» و عناصر ملی و روشنفکر بتوانند آزادانه ناشر افکار و اندیشه‌های دور و دراز خود باشند. از همین روی در مهرماه ۱۳۲۰ در منزل (سلیمان محسن اسکندری) بیش از هفتاد تن از انقلابیون حرفه‌ای، کمونیست‌ها، سندیکالیست‌ها و عناصر ملی و آزادی‌خواه شرکت یافتند تا آغازگر تلاشی نو در تاریخ حزب توده باشند. به هر صورت «حزب توده ایران» در دهم مهرماه ۱۳۲۰ تأسیس و «سلیمان محسن اسکندری» به عنوان رهبر حزب انتخاب می‌گردد. پس از مرگ «سلیمان محسن اسکندری» تا برگزاری اولین کنگره حزب «نورالدین الموتی» به مقام رهبری نائل می‌گردد ولی احدی او را به عنوان رهبر حزب قبول نداشت. در کنگرۀ دوم، اساسنامه‌ای به تصویب می‌رسد که طبق مصوبات آن مقام دبیر کلی تصریح وحدودی تعیین می‌شود. در این کنگره (رضارادمنش) به عنوان دبیر کل انتخاب و به مدت بیست سال، یعنی تا ( پلنوم چهارم) در این سمت باقی می‌ماند. پس از خلع (رضارادمنش) از مقام دبیر کلی، (ایرج اسکندری) به مقام دبیر اولی حزب نائل و تا «پلنوم شانزدهم حزب» در این سمت باقی می‌ماند. پس از برگزاری «شانزدهمین پلنوم» کمیته مرکزی حزب توده، سرانجام سکان کشتی به گل نشسته حزب، در اسفند ماه ۱۳۵۷ در دستان لرزان «نورالدین کیانوری» برای مدتی در امواج پر تلاطم انقلاب اسلامی به حرکت در می‌آید. اما تمام مسیرش همانند پیشینیان کژراهه بود و پایانش سر در گمی و در هم شکستن! سر انجام بدنبال اعترافات تکان دهنده سران حزب توده، در سال ۱۳۶۲ کارنامه پر اعوجاج و سیاه این حزب پس از ۴۲ سال حیات سیاسی بسته و انحلال آن از زبان اعضای کمیته مرکزی حزب توده ایران اعلام می‌گردد.
منبع:
کتاب
عنکبوت سرخ (چپ در ایران به روایت اسناد ساواک) صفحه 1
