تاریخ سند: 27 خرداد 1330
وزارت جنگ
متن سند:
تاریخ: 27 /3 /1330
وزارت جنگ
ریاست ستاد ارتش
محترما پیرو گزارش شماره ۲۲۱۲ – 19 /3 /30 معروض می‌دارد. بدین‌وسیله یک برگ رونوشت گزارش رئیس حوزه نظام وظیفه تنکابن جهت استحضار خاطر عالی به پیوست تقدیم می‌گردد.
فرمانده لشگر گارد شاهنشاهی – سرتیپ آریانا(1)
[سوال:] در طبقات مختلف به طور عموم در چه طبقاتی بیشتر نفوذ دارند؟ میزان نفوذ حقیقی و پیروان کاشانی، تعداد تقریبی پیروان از متعصبین و متمایلین؟
[جواب:] اکثریت روحانیون و اکثریت مردم به علت موفقیت‌های اخیر کاشانی نسبت به ایشان متمایل و علاقه‌مند نیست.
[سوال:] آیا اخیراً به طور محسوس افزایش یافته؟ (در چه حدود تقریباً)؟
[جواب:] دسته مخصوص نسبتاً افزایش یافته شد.
[سوال:] پیشوایان: چه اشخاصی در رأس نهضت پیروان کاشانی واقع شده‌اند؟ آیا محافل منظمی دارند؟
[جواب:] نهضت خاصی در شهسوار نیست.
[سوال:] ارتباط آنها با مرکز چیست؟
[جواب:] تصور ارتباط نمی‌رود.
[سوال:] سازمان: تعیین شده که اخیراً کاشانی در شهرستان‌ها سازمان منظمی بر پا می‌نماید؟
[جواب:] شهسوار نیست.
[سوال:] آیا اشخاصی از تهران بدین منظور اعزام شده‌اند؟
[جواب:] مطلع نیستم.
[سوال:] تا به حال چه اقدامی در این راه شده است؟
[جواب:] حزبی مشهود نشده است.
[سوال:] سازمانی که ایجاد شده به طور مشروح معین شود.
[جواب:] سازمانی ایجاد نشده است.
[سوال:] ارتباط با مرکز: آیا رابطین معینی وجود دارند؟
[جواب:] خیر.
[سوال:] باید سعی شود که رفت و آمد این رابطین مرتباً گزارش شود. اخیراً چه دستوراتی داده شده است؟
[جواب:] سازمان موقتی نیست.
[سوال:] به چه نحو و به چه وسیله مبلغین، روزنامه‌ها، انتشارات و کتب آنها در تهران چاپ شود؟
[جواب:] مطلع نیستم.
[سوال:] آنهایی که در محل چاپ می‌شود؟
[جواب:] در محل چه چیزی چاپ نمی‌شود؟
[سوال:] تبلیغات: روش مطالبی که اساس تبلیغات دائمی آنها واقع می‌شود؟
[جواب:] تبلیغاتی ندارند.
سرهنگ 2 ـ اصغر یغما رئیس حوزۀ تنکابن
توضیحات سند:
1- حسین منوچهری (بهرام آریانا): فرزند صدرالدین در سال 1285 ﻫ ش در تهران به دنیا آمد. در سال 1365 در 80 سالگی در پاریس درگذشت. او نسبت مادری خود را به منوچهرخان معتمدالدوله امینی، والی اصفهان می‌رساند که به علت حمایت از علی‌محمد باب شهرت دارد و از کارگزاران قسی‌القلب دوران قاجاریه محسوب می‌شود. حسین منوچهری که در دانشکده افسری از دوستان صمیمی خسرو روزبه بود، از زمره افسرانی بود که در سال‌های جنگ جهانی دوم به سمت نازیسم و آلمان هیتلری گرایش داشته و با حزب کبود (حبیب‌اله نوبخت) همکاری کرد. در زمان اشغال ایران توسط متفقین به همراه فضل‌الله زاهدی، حسن بقائی و نادر باتمانقلیچ مدت کوتاهی بازداشت شد. پس از شهریور ۲۰ از وابستگان سرلشکر ارفع، رئیس ستاد ارتش و از اعضای حزب او که مهمترین پایگاه دربار و استعمار انگلیس در ارتش محسوب می‌شد، بود. سرهنگ حسین منوچهری در سال ۱۳۲۹ نام خود را به بهرام آریانا تغییر داد و به علت وابستگی به دربار در درجه سرتیپی به فرماندهی لشکر یک گارد شاهنشاهی رسید. در سال‌های پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ با درجه سرلشکری فرمانده نیروی زمینی و سپس با درجه سپهبدی ژنرال آجودان شاه شد. با آغاز قیام عشایر جنوب، آریانا در اسفند ۱۳۴۱ توسط شاه با اختیارات تام و به عنوان فرمانده نیروهای جنوب به شیراز رفت. او با شیوه‌های خشن، از جمله بمباران شدید مناطق عشایری تا تابستان ۱۳۴۲ این قیام گسترده را سرکوب کرد. نقش جنون‌آمیز آریانا در قتل عام عشایر جنوب مورد توجه سرهنگ «گرایتان یا تسویچ» رئیس «سیا» در ایران و هیأت مستشاری آمریکا در ارتش و محمدرضا پهلوی قرار گرفت و به درجه ارتشبدی رسید. به توصیه آمریکایی‌ها در سال ۱۳۴۴ به جای ارتشبد حجازی، رئیس ستاد بزرگ ارتشتاران شد. در ۱۳۴۸ در پی شایعه دست داشتن وی و «باتمانقلیچ» در کودتا از سمت خود عزل و در همان سال بازنشسته شد. وی مخالفت شدیدی با عرب‌ها، زبان عربی و اسلام داشت. به طوری که مبنی بر قول خود او که در سند ساواک آمده است، در ارتش استفاده از واژه‌های عربی را منع و تنها از واژه‌های فارسی بایستی استفاده می‌شد و در چند سند ساواک توهین و اهانت مستقیم وی به اعراب، قرآن و اسلام آمده است. پس از پیروزی انقلاب اسلامی سرویس‌های اطلاعاتی غرب به سراغ او رفتند و با وعده و قول قریب‌الوقوع بودن سقوط جمهوری اسلامی ایران، وی را به صحنه مبارزه علیه نظام اسلامی کشاندند. وی به همراه ارتشبد غلامعلی اویسی و فردی به نام جمشید حسنی و پسر فروغی (ذکاء‌الملک) و تنی چند از ضدانقلاب به انجام عملیات نظامی در مرزهای ایران پرداختند که نتیجه‌ای حاصل نشد و آخرین تحرکات بقایای ژنرال‌های رژیم پهلوی در سال ۱۳۶۲ به رکود کامل کشیده شد.
منبع:
کتاب
روحانی مبارز / آیت‌الله سید ابوالقاسم کاشانی به روایت اسناد- جلد اول صفحه 420
