تاریخ سند: 13 دی 1341
موضوع: حزب نیروی سوم
متن سند:
تاریخ: 13 /10 /41
شماره: اداره یکم عملیات- 3917/بخش 312
گزارش اطلاعات داخلی
موضوع: حزب نیروی سوم
ساعت ۱۹ روز چهارشنبه 12 /10 /41 جلسه بحث و انتقاد جامعه سوسیالیستهای نهضت ملی با حضور ۱۵۰ نفر از اعضاء حزب نیروی سوم- جبهه ملی- حزب زحمتکشان- پانایرانیست تشکیل گردید و خلیل ملکی- منوچهر صفا- همایونپور1 بسئوالات پاسخ میگفتند.
خلیل ملکی اظهار داشت در هیچ جای دنیا سوسیالیزم بمعنای واقعی وجود ندارد ولی میتوان امیدوار بود که در آینده خروشچف و جانشین وی سوسیالیزم را در شوروی اجراء نمایند و افزود سوسیالیزم باید در کشورها طبق یک نقشه باشد ولی در ایران متأسفانه برعکس است یعنی بجای این که عناصر مترقی رهبری دهقانان را داشته باشند دولت فعلی بدستور آمریکا عمل نموده و لایحه اصلاحات ارضی را بمرحله اجراء گذاشته است در خاتمه اظهار داشت علت این انحراف همانا اعضاء جبهه ملی هستند زیرا بجای مطرح کردن مسائل طبقاتی فقط میخواهند که حکومت را آمریکا از دست شاه گرفته و بآنها بدهد.
۲- سئوال گردید چرا قبل از ۲۸ مرداد دائماً به تودهایها میگفتند که در شرایط مبارزه ضداستعماری نباید مسائل داخلی را مطرح کرد؟ ولی حالا بجبهه ملی فشار میآورید که اول مسائل داخلی را مطرح کنید؟ خلیل ملکی گفت موقعیت هر زمان فرق میکند و بفرض اگر حکومت بدست جبهه ملی یا ما بیافتد نباید مسئله نفت را مطرح کند زیرا صدی شانزده درآمد کشور از نفت است.
۳- سئوال شد چرا جلسات حزب نیروی سوم آزادانه تشکیل میگردد ولی جبهه ملی حتی نمیتواند جلسات میهمانی هم برای خود تشکیل دهد.
خلیل ملکی جواب داد تا آن جائی که خبر رسیده چند روز پیش دومین کنگره جبهه ملی با اجازه و موافقت تیمسار پاکروان تشکیل گردید ولی مرتباً افراد ما را بسازمان امنیت احضار میکنند و از آنها تعهد میگیرند که در راه تأمین حق کارگران فعالیت نکنند مثلاً شانسی را چندین مرتبه احضار نموده و باو فشار آوردهاند که چرا دبیر سندیکای کارگران ساختمانی شده است و افزود چهار ماه است برای گرفتن پاسپورت خارج دوندگی میکند ولی باقر کاظمی طبق موافقت سازمان امنیت فوری پاسپورت سیاسی گرفته است ساعت ۲۰۳۰ جلسه خاتمه یافت.13 /10 – 16 /10
روی پرونده خلیل ملکی بایگانی شود
توضیحات سند:
_
1- هرمز همایونپور: فرزند علىمحمد در سال ۱۳۱۸ در شیراز متولد شد. در دی ماه ۱۳۳۸ زمانی که در دانشکده حقوق تحصیل میکرد به جرم پخش اعلامیه مربوط به اعتصاب و تظاهرات دانشآموزان بازداشت شد. او این اعلامیهها را جهت توزیع به پسر تیمسار آزموده سپرده بود. پس از این بازداشت در پرونده وی آمده است: [در مورد] هرمز همایونپور سردار فاخر حکمت به وسیله نورالدین امامی توصیه کردهاند. به هر تقدیر او در تاریخ 12 /12 /38 آزاد میشود. همایونپور که از امتحانات ترم محروم شده بود طی دو نامه جداگانه به بختیار رئیس ساواک و سرلشگر علوی مقدم تقاضا میکند که طی نامهای از دانشکده خواسته شود تا غیبت او موجه و از او امتحان به عمل آید. همایونپور بار دیگر در تاریخ 10 /6 /39 ضمن شرکت در میتینگ جبهه ملی دستگیر و در 2 /6 /39 مرخص میشود. وی قبل از سال ۱۳۳۹ عضو نیروی سوم بود.
منبع:
کتاب
خلیل ملکی به روایت اسناد ساواک صفحه 164