موضوع : مسافرت والاحضرت شاهدخت اشرف پهلوی
تاریخ سند: 23 اردیبهشت 1344
موضوع : مسافرت والاحضرت شاهدخت اشرف پهلوی
متن سند:
شماره : 324 /322 در ساعت 0510 روز 23 /2 /44 والاحضرت شاهدخت اشرف پهلوی و آقای مهدی بوشهری(1) سفیر کبیر سیار شاهنشاهی و آقای علی ایزدی آجودان کشوری اعلیحضرت همایونی و آقای مجید رهنما معاون وزارت امور خارجه تهران را با هواپیمای سابنا بقصد اروپا ترک نمودند.بررسی گردید و در بولتن درج و در پرونده های مربوطه بایگانی گردید اقدام دیگری ندارد این اطلاعیه در پرونده آقای مهدی بوشهری بایگانی شود احمدی.
25 /2 /42 رئیس بخش 322 رشیدی 25 /2
توضیحات سند:
1ـ اشرف در دوران اقامت در پاریس و در همان ماههای اضطراب و شوریده حالی رژیم پهلوی [1331] بر حسب اتفاق و در رستورانی با مهدی بوشهری، پسر رضا بوشهری، یکی از وابستگان به حاج معین التجار بوشهری، تاجر ثروتمند جنوب، آشنا شد.اشرف در همان دیدار اول از چهره اروپایی «موهای بور و چشمان میشی» بوشهری که با نام خانوادگی و محل تولد او، یعنی بوشهر، تناسبی نداشت، خوشش آمد.
مهدی بوشهری به اروپایی ها شبیه بود و علت این مشابهت هم روسی تبار بودن مادرش و تعلق داشتن وی به یکی از خانواده های طبقه اشراف روسیه تزاری بود.
این زن روس در دوران پیش از انقلاب بلشویکی به عقد یکی از برادران لیانازوف در آمده بود.
برادران لیانازوف از اتباع روسیه بودند که پدرشان، در اواخر سلطنت ناصرالدین شاه، امتیاز صید شیلات ایران را در ازای مبلغی ناچیز به عنوان حق الامتیاز از میرزا حسین خان مشیرالدوله، سپهسالار اعظم گرفته بود...
لیانازوف [استپان مارتین لیانازوف] در حدود سال 1299 در گراند هتل تهران اقامت داشت.
او و زن روسی اش که به زبان فرانسه آشنایی کامل داشت، در هتل با رضا بوشهری آشنا شدند...
[بعد از انقلاب روسیه] به موجب قوانین انقلابی و خلق الساعه دولت روسیه بلشویک که چکاها (کمیته سرکوب ضد انقلاب و اشراف سابق) آن را با گلوله و تیر و پتک و حبس و تبعید و اعدام به اجرا در آوردند، بخش خصوصی در روسیه محکوم به فنا گردید.
دولت اموال لیانازوف ها را در روسیه مصادره کرده و حقوق آنان را در شیلات شمال، به دولت کمونیستی متعلق دانست (احتمالاً خود لیانازوف بعدها به دست ماموران گ.
پ.
ئو ربوده و سر به نیست می شود) در این دوران زن لیانازوف از او طلاق می گیرد و با رضا بوشهری ازدواج می کند.
مهدی بوشهری یکی از دو فرزندی بود که این زن [در 5 /5 /1302 ]برای رضا به دنیا آورد...
از سال 1331 تا سال 1339 که اشرف رسما از احمد شفیق طلاق گرفت و چندی بعد [تابستان 1339] به عقد بوشهری در آمد، بوشهری همیشه در متن و حاشیه زندگی بانویی که خود را رهبر ترقی و تحول و تجدد جامعه بانوان ایران می نامید حضور داشت...
و اشرف در 42 سالگی به خانه سومین شوهر خود رفت.
بوشهری عملاً تا قبل از انقلاب شوهر اسمی اشرف بود و با زرنگی خاصی که داشت از این مقوله استفاده های لازم را بعمل می آورد.
(*) «در پرونده بوشهری [در ساواک ]آمده است که : وی مدرک دکترا در حقوق بین الملل از دانشگاه پاریس دارد و به سمتهایی از قبیل سفیر سیار شاهنشاه در پاریس ـ رئیس شورایعالی جهانگردی ـ رئیس هیئت مدیره سازمان جشن و هنر ـ رئیس هیئت مدیره و مدیر عامل خانه ایران در پاریس ـ دبیر کل سازمان ایرانی مجامع بین المللی ـ رئیس شورای مرکزی جشن شاهنشاهی ـ سرپرست کمیته همکاری بین یونسکو و ایران جهت جلب سیاحان ـ رئیس هیئت مدیره شرکت سهامی مرکز خانه های ایران وابسته به وزارت اطلاعات و جهانگردی منصوب گردید.
(**) [(*) ر.ک.
اشرف در آیینه بدون زنگار، خسرو معتضد.
ـ تهران : نشر البرز، 1376 ـ ج 2 ص 406 تا 410 ] [(**) اسناد ساواک ـ پرونده انفرادی]