گزارش اطلاعات داخلی موضوع: تشکیل حزب سوم
تاریخ سند: 23 خرداد 1337
گزارش اطلاعات داخلی موضوع: تشکیل حزب سوم
متن سند:
شماره: 2 ـ 3 ـ 1000 در محافل سیاسی و همچنین بین دوستان نزدیک سناتور جمال امامی جسته و گریخته شنیده می شود که سناتور جمال امامی با مشورت و صوابدید سیدضیاءالدین طباطبایی به فکر تأسیس حزب سومی افتاد و ضمنا درباره از محافل سیاسی زمزمه هایی راجع به زمامداری شخص مقتدری در ایران مانند جمال عبدالناصر1 در مصر به گوش می رسد و غالبا نام سید ضیاءالدین طباطبایی برای انجام یک رفورم اساسی برده می شود.3481 ـ 31 /3 /37 رونوشت برابر اصل است اصل در پرونده حزب مردم بایگانی است.
به پرونده سناتور جمال امامی ضمیمه و بایگانی شود.
توضیحات سند:
1ـ جمال عبدالناصر رهبر پیشین مصر در 15 ژانویه 1918 میلادی در اسکندریه مصر به دنیا آمد.او در قاهره از آکادمی علوم نظامی فارغ التحصیل شد.
از 1942 که افسر ارتش مصر بود، با همکاری افسران هم دوره ای خود قصد سرنگونی حکومت ملک فاروق را داشت.
وی معتقد بود که این اصلاحات در زمان حیات این رژیم قابل انجام نیست.
او در جنگ 1948 اعراب علیه اسرائیل شرکت داشت.
پس از شکست اعراب در جنگ، ناصر جنبش افسران آزاد را پی ریزی کرد و ژنرال محمد نجیب به عنوان رهبر این جنبش برگزیده شد.
جنگ 1948 اعراب و اسرائیل سبب بدبین شدن مردم نسبت به لیاقت ملک فاروق شد و این امر پایه های حکومت فاروق در مصر را به شدت متزلزل ساخت.
در ژوئیه 1952 جنبش افسران آزاد در یک کودتا به حکومت فاروق خاتمه داد.
رهبری این کودتا به عهده ژنرال محمد نجیب و دستیار وی جمال عبدالناصر بود.
فاروق به ناچار در 26 ژوئیه 1952 از مقام خود استعفا کرد و رهبران کودتا احمد فوأد پسر خردسال فاروق را به عنوان فاروق دوم به سلطنت رساندند اما در 18 ژوئن 1953 در مصر اعلام جمهوری شد و فاروق و خانواده اش تبعید شدند اولین رئیس جمهور مصر ژنرال محمد نجیب بود که در 1954 توسط سرهنگ جمال عبدالناصر برکنار شد.
ناصر که معتقد به انترناسیونالیسم عربی و اتحاد میان آن کشورها بود تا زمان مرگش یعنی تقریبا 16 سال رییس جمهور مصر باقی ماند.
وی سیاست جدایی از کشورهای غربی و نزدیکی به بلوک شرق خصوصا شوروی سابق را در پیش گرفت و اقدام به خرید اسلحه از این کشور نمود.
اتحاد جماهیر شوروی سابق نیز وی را در تأمین اسلحه و سایر نیازها و همچنین ساختن سد عظیم آسوان بر رود نیل که غربی ها از احداث آن خودداری کرده بودند تاحدی کمک نمودند و این همکاری تا زمان به قدرت رسیدن سادات ادامه داشت.
ناصر در ژوئیه 1956 کانال سوئز را ملی اعلام کرد و یک سازمان مصری را برای اداره آن تأسیس کرد.
به دنبال این عمل دولت اسرائیل همراه با قوای انگلیس و فرانسه در اکتبر 1956 به خاک مصر در شبه جزیره سینا حمله بردند تا خلیج عقبه را روی کشتیهای اسرائیلی باز کنند.
این جنگ سرانجام با تهدید شوروی سابق به دخالت نظامی در مارس 1957 پایان پذیرفت، اما در این سال جمال عبدالناصر تمام دارایی های دولت های غربی در مصر را ملی اعلام کرد و کانال سوئز نیز در آوریل همان سال بازگشایی شد.
در 1958 سه کشور مصر، سوریه و یمن تحت عنوان جمهوری متحده عرب با یکدیگر متحد شدند و در یک همه پرسی جمال عبدالناصر به ریاست جمهوری آن برگزیده شد.
این اتحاد دیری نپایید و بر اثر بروز اختلافاتی در 1961 از هم گسیخت و سه کشور از یکدیگر جدا شدند.
جمال عبدالناصر در 1967 ـ 1962 دهها هزار تن از نیروهایش را برای کمک به جمهوری خواهان یمن بدان سرزمین اعزام داشت و این امر باعث بروز اختلافاتی با عربستان سعودی شد.
ناصر در سومین جنگ اعراب و اسرائیل یعنی نبرد ژوئن 1967 که با حمله غافلگیرانه هواپیماهای اسرائیلی به فرودگاههای قاهره و دمشق آغاز شد صحرای سینا، تمام طول شرقی کانال سوئز و رقم عظیمی از هواپیماهای خود را از دست داد.
جمال عبدالناصر سرانجام در 28 سپتامبر 1970 در سن 52 سالگی بر اثر سکته قلبی در گذشت.
بعضی از مفسران سیاسی مرگ ناصر را ناشی از یک توطئه می دانند توطئه ای که قصد داشت سادات معاون ناصر را که به لزوم دوستی با غرب و صهیونیست ها معتقد بود به قدرت برساند.
از اشتباهات تا حد دستگیری، زندان و اعدام رهبران اخوان المسلمین و تضعیف جریانات مذهبی بود.
بخصوص وی نوعی گرایش به سوسیالیسم و ناسیونالیسم عربی داشت و این حرکت که در میان مردم متدین مصر تأثیر منفی داشت.
مشاهیر سیاسی قرن بیستم احمد ساجدی ص 294