صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

موضوع : اختلاف شدید دکتر هدایتی وزیر و دکتر سام معاون کل

تاریخ سند: 11 اسفند 1343


موضوع : اختلاف شدید دکتر هدایتی وزیر و دکتر سام معاون کل


متن سند:

شماره : 25480 /20 مأمور نفوذی درباره اختلاف بین وزیر آموزش و پرورش و آقای دکتر سام1 گزارشی به شرح زیر داده است آقای دکتر محمد سام معاون کل وزارت آموزش و پرورش براثر اختلاف عقیده ای که با آقای دکتر هدایتی2 وزیر آموزش و پرورش دارد دست به تحریکاتی علیه وزیر در جراید و بین خبرنگاران مطبوعات و فرهنگیان زده است.
از جمله مطلبی که چندی قبل در روزنامه مرد مبارز علیه دکتر هدایتی درج شده بود آقای رزم آرا تلویحا این گفته را تأکید کردند و گفتند وزارت آموزش و پرورش هم مانند سایر وزارتخانه ها باید یکی از جراید را در اختیار خود داشته باشد مثلاً ارتش وزارت جنگ روزنامه جوانمردان.
3 شهربانی و سازمان امنیت روزنامه آژنگ4 وزارت اقتصاد روزنامه بورس و مجله تهران اکونومیست5 و همچنین ژاندارمری روزنامه (مرد مبارزه) را در اختیار دارند و هر وقت مطلبی بخواهند غیرمستقیم در این روزنامه ها درج می کنند.
مأمور می گوید آموزش و پرورش پولی ندارد که روزنامه ای را اداره کند آقای رزم آرا اظهار می دارد باید به هرحال این کار را کرد (و نظرش این بوده که وزارت آموزش و پرورش باید حق سکوت بدهد) ضمنا از طرف دیگر چند نفر از خبرنگاران جرائد از قبیل ناصر رنجبین6 سیروس شرفشاهی7 فائز فتحی از اطلاعات که اغلب با هم هستند همیشه با دکتر سام تماس می گیرند و مطالبی در روزنامه ها منتشر می کنند ناصر رنجبین در این مورد اظهار داشته باید به وزیر گفته شود که بسیار بد عمل کرده و همه از ایشان ناراضی هستند.
عینا جهت هرگونه اقدام مقتضی به استحضار ریاست بخش 325 می رسد.
انوری زاده رئیس بخش 322.
9 /12 478 ـ ر بایگانی شود

توضیحات سند:

1ـ محمد سام فرزند محمدباقر به سال 1303 ش در کرمان متولد شد.
لیسانس زبان را از دانشکده ی ادبیات و لیسانس علوم تربیتی را از دانشسرای عالی دانشگاه تهران اخذ کرد.
او نیز فوق لیسانس خود را در رشته ی تعلیمات روستائی از دانشگاه نبراسکای آمریکا دریافت و دکترای علوم اداری و اداره مؤسسات تربیتی را از دانشگاه کالیفرنیای جنوبی آمریکا اخذ کرد.
مشاغل اداری او معلم و مدیر ناظم و ریاست دبستان و دبیرستانهای کرمان و تهران، معاون اداره کل کارگزینی وزارت فرهنگ و نماینده آن وزارت در بنگاه خاور نزدیک، رئیس آموزش و پرورش ورامین، رئیس حوزه های عمرانی ورامین، استاد دانشگاه تهران، معاون کل وزارت فرهنگ، استاندار گیلان و اصفهان و وزیر اطلاعات و وزیر کشور در کابینه هویدا، و نماینده ورامین در مجلس شورای ملی بود.
سام از عناصر مؤثر و فعال جمعیت فراماسونری بود و در طول مدت استانداری اصفهان از بودجه استانداری خدمات قابل توجهی مانند واگذاری زمین، روکش آسفالت محوطه ساختمان لژ اصفهان و...
را انجام داد.
2ـ هادی هدایتی فرزند ابوالحسن، در سال 1302 در تهران متولد گردید و تحصیلات مقدماتی را در تهران گذرانید.
وی دوره ی متوسطه را در دارالفنون به پایان رسانید و برای ادامه ی تحصیل به خارج رفت و در رشته ی حقوق به تحصیل پرداخت.
هدایتی دکترای خود را در رشته حقوق از کشور فرانسه دریافت نمود.
وی در خارج عضو کنفدراسیون دانشجویان و طرفدار حزب توده بود هدایتی پس از آن به ایران آمد و در وزارت فرهنگ به فعالیت پرداخت وی در دانشگاه تهران به عنوان استاد حقوق به تدریس مشغول شد.
وی در روز 17 اسفند سال 1342 که حسنعلی منصور کابینه خود را تشکیل می داد به عنوان وزیر مشاور وارد کابینه او شد.
منصور در تاریخ 18 آذرماه سال 1343 کابینه خود را ترمیم نمود و دکتر هادی هدایتی به عنوان وزیر آموزش و پرورش به مجلس معرفی گردید.
هادی هدایتی پس از ترور منصور و تشکیل کابینه هویدا در هفتم بهمن ماه 1343 در وزارتش ابقا گردید.
این سمت در ترمیم کابینه دوم هویدا نیز برای دکتر هدایتی منظور شد.
وی تا سوم آذرماه 1347 برابر با 1388 ه ق وزیر آموزش و پرورش بود.
به هنگام وزارت هدایتی، قانون تفکیک وزارت فرهنگ به دو وزارت فرهنگ و هنر و آموزش و پرورش به مجلس برده شد و به تصویب رسید.
دکتر هدایتی در دوره 21 مجلس شورای ملی از سوی مردم شهرری به مجلس راه یافت.
تألیفات او : ترجمه اصول فن اداره ـ تاریخ هرودت.
(ر.ک : وزرای معارف ایران احمد عبداللّه پور، ص 207).
3ـ روزنامه جوانمردان : هفته نامه سیاسی و عضو جبهه متحد مطبوعات صاحب امتیاز: میرزکی کمپانی.
سردبیر: جعفر شاهید.
اولین شماره: 13 خرداد 1325.
ترتیب انتشار: هفتگی رک: مطبوعات ایران ص 71 4ـ روزنامه آژنگ با روش سیاسی، خبری، اجتماعی و اقتصادی به صاحب امتیازی ناهید مسعودی و کاظم مسعودی و سردبیری رضا عزیزی، ایرج نبوی، فرهنگ فرهی و رضا عزمی از سال 1333 به صورت روزانه و هفتگی در تهران منتشر می شد.
این روزنامه وابسته به جبهه مطبوعات متفق بود.
راهنمای مطبوعات ایران (1304 تا 1357) سید محمد صدری طباطبایی نائینی ج اول ص 20 5ـ مجله تهران اکونومیست به صاحب امتیازی و مدیر مسؤولی دکتر باقر شریعت با روش اقتصادی و به صورت هفتگی از سال 1335 در تهران منتشر می شد.
عنوان کتاب : فهرست روزنامه های موجود در کتابخانه ملی ایران تهیه و تنظیم، بیژن سرتیپ زاده با همکاری کبری خداپرست صفحه 179 6ـ ناصر رنجبین فرزند علی اصغر در سال 1312 ه ش در تهران به دنیا آمد.
وی دوره ابتدایی را در دبستان توفیق به پایان رساند و از دبیرستان پیرنیا دیپلم گرفت.
نامبرده در سازمان فنی و حرفه ای مسؤول انتشارات سازمان و مسؤول نشریه هنرجویان و دبیر جامعه استادکاران تعلیمات فنی و حرفه ای بود و با روزنامه های آتش ـ سیاست ما ـ مرد مبارزو رستاخیز همکاری داشت و سردبیر روزنامه پست تهران و مدیر روزنامه ندای ایران نوین در استان فارس بود که به دلیل اخاذی و باج گیری از مقامات محلی ـ حق سکوت در مقابل تخلفات آنان و سوءاستفاده از کار مطبوعاتی و درگیری با مدیرکل اوقاف استان فارس و جهت جلوگیری از آبروریزی بیشتر حزب ایران نوین از طرف مسؤولین حزب به تهران فرا خوانده شد.
ناصر رنجبین از سال 1337 با دریافت ماهیانه 3000 ریال به عنوان مخبر با ساواک همکاری داشت و آن سازمان در سال 1348 با استخدامش در وزارت آموزش و پرورش موافقت نمود.
نامبرده در احزاب ملیون ـ ایران نوین و رستاخیز عضویت داشت.
اسناد ساواک ـ پرونده انفرادی 7ـ محمدسیروس شرفشاهی فرزند عبداله در سال 1313 ه ش در رشت به دنیا آمد.
نامبرده دیپلم متوسطه داشت و در سال 1334 به استخدام بانک ملی درآمد و با برنده شدن در جایزه 25 هزار تومانی بخت آزمایی از آنجا استعفا داد و بعد از مدتی در بانک مرکزی استخدام گردید.
مشارالیه به عنوان خبرنگار با روزنامه های دیپلمات ـ سپاهان و آژنگ همکاری داشت و با عضویت در حزب ایران نوین نویسنده روزنامه ارگان آن حزب گردید.
ساواک در شغل روزنامه نگاری وی را به عنوان فردی کلاش معرفی کرده که با سایر همکاران مطبوعاتی به باج گیری از رؤسای ادارات می پرداخت و در سال 1343به وزیر آموزش و پرورش ـ هادی هدایتی ـ پیغام داد در صورتی که ماهیانه چهارهزار ریال برای او مقرری تعیین نکند در نشریات با چاپ مقالات مختلف علیه او اقدام خواهد کرد.
اسناد ساواک ـ پرونده انفرادی

منبع:

کتاب مطبوعات عصر پهلوی - روزنامه مرد مبارز به روایت اسناد ساواک صفحه 133

صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.