صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

تاریخ سند: 19 دی 1357


متن سند:

گزارش وقایع حوزه فرمانداری نظامی تهران و حومه مدت: از ساعت 0800 روز 19 /10 /1357 الی ساعت 1700 روز 19 /10 /1357 1ـ گزارشات رسیده و اقدامات انجام شده (1) شایع است که به افسران و درجه داران ارتش نفت و بنزین میدهند و ساعات منع عبور و مرور برای این کار اختصاص داده اند بهمین جهت دو نفر از افسران ن ز ش از ساعت 2200 الی 2400 مورخه 18 /10 /1357 در پمپ بنزین امیرآباد برای دریافت نفت مراجعه نموده اند ضمن اینکه بآنان نفت داده نشده مشاهدات خود را بشرح زیر تلفنی اطلاع داده اند.
(الف) در ساعت 2200 مورخه 18 /10 /1357 حدود 70 نفر پاسبان جهت دریافت نفت و بنزین مراجعه و نفت و بنزین دریافت مینمودند.
(ب) یکدستگاه خودرو که حامل یک تانکر 400 گالنی بود نفت از پمپ بنزین امیرآباد خارج نمود.
(پ) یکدستگاه خودرو حامل ده بشکه 220 لیتری و تعدادی گالن 20 لیتری بود از پمپ مزبور دو هزار لیتر نفت و بنزین خارج نمود.
(مراتب بفرمانداری نظامی منطقه 2 جهت گزارش چگونگی و جلوگیری از این اعمال بی رویه ابلاغ گردید).
(2) در ساعت 2000 مورخه 18 /10 /1357 سربازان مستقر در پمپ بنزین خیابان پهلوی نرسیده به میدان تجریش گالنهای بنزین 20 لیتری را به مبلغ 250 ریال بمردم می فروخته و مجددا از پمپ بنزین دریافت و به همین نحو بفروش میرساندند که این عمل اثر سوئی در مردمیکه در پمپ بنزین حضور داشتند گذاشته است.
1 (مراتب به فرمانداری نظامی منطقه شمیرانات جهت گزارش چگونگی و جلوگیری از اعمال خلاف سربازان ابلاغ گردید) (3) در ساعت 1000 روز 19 /10 /1357 یکدستگاه خودرو پیکان آبی رنگ با سرعت تمام در خیابان آناتول فرانس در حرکت بوده است بطرف مامورین فرمانداری نظامی تیراندازی نموده و متواری میگردد و در نتیجه یک تیر به دست سرباز وظیفه دوست محمدی اصابت و به بیمارستان اعزام میگردد.
2 (مراتب تحت پی جوئیست).
(4) ریاست بیمارستان لیلا پهلوی تلفنی اطلاع داد که در بهشت زهرا به دیوارها اعلامیه زده اند که ما مریض برده ایم به بیمارستان لیلا پهلوی لیکن آنها قبول نکرده اند بنابراین بایستی این بیمارستان به آتش کشیده شود.
(مراتب به فرمانداری نظامی منطقه مربوطه جهت اقدام لازم ابلاغ گردید) (5) واعظی در مسجد تهران ویلا در تاریخ 18 /10 /1357 اظهار داشته است ما پیروز شدیم کد 66 شکست خورده است و باید نسبت به پرسنل ارتش و ساواک از هرگونه معدوم سازی و کشتن کوتاهی نکنید و این نوع تظاهرات بصورت اجتماعات مؤثر نمیباشد و باید بصورت دسته های کوچک چریکی عمل شود چون ارتش قصد دارد کودتا کند باید عملی انجام گردد که پرسنل ارتش با ما همکاری کنند و کودتا نشود و بهترین راه پیروزی کشتن ارتشیان است تا آنان مجبور شوند بما به پیوندند3 (مراتب به فرمانداری نظامی منطقه 3 جهت اقدام لازم ابلاغ گردید.) ب ـ تهدیدات پرسنل مشروحه زیر جمعی نیروهای مسلح شاهنشاهی و ساواک در روز جاری وسیله اخلالگران تهدید به آتش سوزی منزل گردیده اند.
مراتب به فرمانداری نظامی مناطق مربوطه و پلیس تهران جهت تأمین و اقدام لازم ابلاغ گردید.
(1) گروهبان یکم سیدعلی حسینی جمعی ضد اطلاعات نیروی هوائی شاهنشاهی ساکن تهران نو ـ کوچه هاشمی تهدید به آتش سوزی منزل ضمنا اتومبیل آریا نامبرده را نیز به سرقت برده اند.
(2) گروهبان سوم عزت اله حیدری جمعی گارد جاویدان تهدید به آتش سوزی منزل ضمنا فرزند نامبرده را نیز ربوده اند.
با نگرش به تهدیدات چند روز گذشته که روزانه حدود 100 تا 150 فقره بوده است در دو روز اخیر 18 /10 /1357 نسبت این تهدیدات بحداقل رسیده و در مورد عمل آتش سوزی نیز این نسبت با چند روز گذشته تفاوت فاحشی پیدا کرده است علل کم شدن این تهدیدات و آتش سوزی ها بشرح زیر میباشد.
(الف) مقاله آیت اله طالقانی در کیهان روز 17 /10 /1357 در مورد عدم قتل و آتش سوزی منازل پرسنل ساواک و ارتش وسیله تظاهرکنندگان و مذهبیون و تسلیم افراد خاطی بدادگاه و تعیین مجازات آنها وسیله پرسنل صلاحیت دار.
(ب) گفتار خمینی در روزنامه اطلاعات روز 18 /10 /1357 که ما به ارتش احتیاج داریم و امرائی که کار بدی انجام نداده اند مورد تائید میباشند.
(پ) نامه رئیس ستاد بزرگ ارتشتاران به نخست وزیری و درج آن در روزنامه اطلاعات مورخه 18 /10 /1357 و دفاع از حق پرسنل نیروهای مسلح شاهنشاهی.
(ت) ترس از انتقام وسیله پرسنل نیروهای مسلح و ساواک و احتمال کودتای نظامی براثر انتقامجوئی باتوجه بموارد بالا چنین نتیجه گرفته میشود چنانچه بطور مداوم و صحیح از رسانه های گروهی و مطبوعات وسیله اشخاص مورد اعتماد بنفع ارتش تبلیغاتی انجام گردد در زمان کوتاهی میتوان مجددا مردم و ارتش را بهم نزدیک نموده و از همکاری مردم بنفع ارتش استفاده کرد.
معاون و رئیس ستاد فرمانداری نظامی تهران و حومه ـ سرلشکر ناجی 19 /10 /57

توضیحات سند:

1ـ سوءاستفاده نظامیان و دیگر قشرهایی که می توانستند بازور از مراکز توزیع سوخت نفت و بنزین تهیه کنند، همزمان با راه اندازی پالایشگاهها و خطوط انتقال سوخت و رسیدن آن به مرکز صورت گرفت.
و این در حالی است که «از ساعت 10 صبح امروز (19 /10 /57) عده زیادی برای تهیه بنزین و نفت مورد نیاز خانواده شان در محل پمپ بنزین میدان شهیاد اول خیابان آیزنهاور جمع شدند.
تعداد خریداران بنزین و نفت لحظه به لحظه بیشتر می شد به طوری که در ساعت 12 جمعیت انبوهی در محل گرد آمده بودند.
ماموران برای متفرق کردن مردم چند بار گاز اشک آور پرتاب کردند.
سرانجام در ساعت 12 به قدری گاز اشک آور شلیک شده بود که نفس کشیدن در آن هوا نه تنها برای مردم بلکه برای نگهبانان پاسگاه پلیس راه ژاندارمری و ماموران حکومت نظامی هم مشکل شد.
» (کیهان، ش 10609، ص 4) 2- برای اطلاعات بیشتر ر.ک: کیهان، ش 10609، ص 4.
3- این نوع توصیه ها، زیانبار و به نفع روندی بود که شاه برای ایجاد هر چه بیشتر شکاف بین ارتش و مردم توصیه کرده بود.
با بالا گرفتن اقداماتی که به سوءقصد، تخریب اموال ارتشیان، نیروهای انتظامی یا ساواکی ها منجر می شد، امام خمینی امروز (19 /10 /57) خطاب مردم ایران پیامی فرستادند و مردم را از تعرض به جان و مال متهمان به ساواکی بودن نهی کردند و آن را توطئه ای خطرناک نامیدند.
«گفته می شود اعلامیه هایی بدون امضاء در تهران و شهرستانها منتشر می شود و اشخاص بسیاری را به اسم ساواکی و یا عمال شاه تهدید به قتل می کنند و خانه هایی را با همین بهانه ها سوزانده و به زن و فرزندان آنان اهانت نموده و آزار داده اند.
به طوری که از ایران اطلاع داده اند اعمالی برخلاف اسلام و انصاف بدون رعایت حقوق شرعی انجام می گیرد که شاهد برآن است که دستهای ناپاکی در کار است که با هرج و مرج و ایجاد رعب و وحشت نهضت مقدس اسلامی را متهم نموده و خدای نکرده به شکست بشکند.
» امام تصریح کردند که جان و مال انسانها محترم است و تجاوز به آن از محرمات.
امام نوشتند: «به نظر می رسد جناحهای منحرفی باشند که می خواهند در پناه هرج و مرج یا شاه را حفظ کنند و یا کشور را با ایجاد کودتای نظامی به تباهی بکشند.
» (صحیفه امام، ج 5، صص 402 و 403) امام از روحانیان خواستند که در این مورد اقداماتی صورت دهند.
ساواک یک روز بعد اعلامیه امام را یافت و آن را در بولتنی تک برگی منتشر کرد که در ابتدای اسناد روز بعد خواهید خواند.
* «روز 19 /10 /1357 نزدیک به 20 نفر از سربازان گروهان ارکان هنگ سپاهیان کرج مرتکب نَهستی شدند.
» یعنی فرار کردند.
(گزارش نوبه ای اطلاعاتی شماره 40 اداره سوم ستاد بزرگ ارتشتاران) به نوشته همین منبع حدود 8 شب یک بمب دست ساز به درون پادگان دژبان مرکز پرتاب می شود که خساراتی کم به جا می گذارد.

منبع:

کتاب انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک - کتاب 23 صفحه 454



صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.