صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

موضوع : پرویز حکمت جو

تاریخ سند: 11 تیر 1342


موضوع : پرویز حکمت جو


متن سند:

شماره : 380/ ک 33 /3 /42 ـ (ب) 195 /315 به قرار اطلاع پرویز حکمت جو که در اکتبر 1962 برای تدریس زبان فارسی به ویتنام شمالی رفته بود اخیرا به برلن مراجعت کرده و گویا خیال دارد دوباره برای مدت کوتاهی به ویتنام برود.
نامبرده اظهار داشته که در آنجا به یک عده دیپلمات ویتنامی فارسی درس می داده و در شهر «هانوی» در یک خانه ای که مخصوص خارجیها درست کرده اند زندگی می کرده است.
مشارالیه از جریانات اخیر ایران و عراق اطلاعات زیادی داشته و احتمال می رود که در این مدت به عراق یا ایران مسافرت کرده باشد چون نامبرده حتی از عهده سوالات معمولی و ابتدایی راجع به ویتنام برنیامده و این نشان می دهد که مسئله مسافرت او به ویتنام داستانی است ساختگی.
به طوری که پرویز حکمت جو اظهار داشته مدت یک هفته در مسکو بوده و در آنجا ایرج اسکندری را دیده است و اسکندری کاری کرده که او بتواند به برلن برگردد.
ضمنا پرویز حکمت جو گفته است که اسعد خدایاری1 (سابقا گروهبان ارتش بوده و بعدا به حزب دمکرات کردستان پیوسته است) به دست عبداللّه اسحاقی2 کشته شده است.
در پرونده ایرج اسکندری بایگانی شود 5 /9 /42

توضیحات سند:

1ـ اسعد خدایاری : در پرونده انفرادی وی در اسناد ساواک آمده است : «وی معروف به «علی اوسط»، فرزند علی و یکی از عناصر فرقه دموکرات کردستان بوده که قبلاًدرجه گروهبانی داشته و در سال 1325 از جبهه جنگ (سقز) در مقابل دشمن متواری و به قوای متجاسرین ملحق و با درجه افسری در ارتش قاضی محمد معدوم مشغول خدمت شد.
پس از اشغال مهاباد به وسیله ارتش، این شخص در عملیات بارزانی ها علیه قوای دولتی، در خاک عراق و در ارتفاعات بهادر متواری و مدتی مخفی می گردد، تا این که در سال 1326 مخفیانه به مهاباد می آید و به وسیله مأمورین انتظامی تحت تعقیب قرار می گیرد و سپس بازداشت و به 5 سال زندان محکوم شده و بعدا مشمول مقررات عفو عمومی قرار گرفته و آزاد می گردد.
مشارالیه مجددا در زمان حکومت دکتر مصدق شروع به فعالیت بر له حزب توده نموده و در مهاباد بنگاهی بنام لاله تأسیس و به پخش اوراق مضره و فروش روزنامه های حزب مذکور مشغول می شود و در رفراندوم و فعالیتهای 24 الی 28 مرداد فعالیت زیادی ابراز می کند.
لیکن پس از کودتا متواری و به کشور عراق می رود.
وی در سلیمانیه ساکن و با حزب پارت کردستان که یک حزب چپی است تماس گرفته و رابط بین کمیته حزب مهاباد و سلیمانیه (عراق) می گردد تا این که در تاریخ 20 /1 /1336 در میاندوآب دستگیر و به مهاباد اعزام و سپس در تاریخ 5 /11 /1336 به زندان قزل قلعه منتقل شد.
نامبرده در سال 1337 با اخذ کفیل و قرار تامین از رندان آراد شد و در مورخه 26 /9 /1341 تعقیب وی به علت فوت متهم متوقف شد» ـ اسناد ساواک، پرونده های انفرادی 2ـ عبداله اسحاقی (احمد توفیق): در پرونده انفرادی او که از اسناد ساواک به جای مانده، آمده است: «وی فرزند محمد امین و در مهاباد متولد گردید و در سال 1332 هنگام تحصیل در دبیرستان، وارد حزب توده مهاباد شد.
اسحاقی در طی این سال ها با حزب شیوعی عراق و رابطین آن در ایران نیز تماس داشته و مسؤول حزب توده جوانان شهرستان نهاوند نیز بوده که پس از زیر ضربه رفتن حزب توده، از محل متواری، مدتی در منزل شوهر خواهرش در تبریز به سر می برد و سپس به تهران و به عراق عزیمت نموده است.
در عراق مورد حمایت ملامصطفی بارزانی قرار گرفته و با او همکاری نمود.
در طول سال های 38 تا 43، او به عنوان مسؤول حزب دمکرات کردستان ایران مطرح بود و در سال 43 به همراه نحوپاشایی پس از یک مسافرت جهت خوشگذرانی به بغداد، از سوی مخابرات عراق دستگیر می شود.
پس از عزیمت مجدد به کردستان عراق مورد بی مهری ملامصطفی قرار می گیرد و چندی بعد به دستور او بازداشت و به بارزان تبعید می شود.
مطابق با گزارش ساواک «...
چون عبداله اسحاقی اغلب، پشت سر مسؤولین حزب دمکرات کردستان عراق بدگویی می کرد، لذا اقلیت سیاسی آن حزب به هیچ وجه نظر خوبی به او نداشت...
از این گذشته تمام مردم شهر سلیمانیه به او با یک نظر کینه و نفرت نگاه می کردند و ناگفته نماند که اکثر ایرانیان فراری به عراق به غیر از چند نفر از این شخص متنفر و گریزان هستند، زیرا وی فردی بسیار جاه طلب و مستبد می باشد و سعی دارد رقیبان خود را از صحنه دور کند».
ـ اسناد ساواک، پرونده های انفرادی

منبع:

کتاب چپ در ایران - دبیران اول حزب توده به روایت اسناد ساواک صفحه 179

صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.