موضوع: حسن صداقت
تاریخ سند: 7 دی 1356
موضوع: حسن صداقت
متن سند:
از: 16/ ﻫ تاریخ: 7 /10 /2536[1356] 13561007به: 324 شماره: 5905/ ﻫ 1
موضوع: حسن صداقت
پیرو: 4543/ ﻫ 1- 17 /1 /36
نامبرده بالا ضمن ملاقات با یکی از دوستانش درباره فوائد مسافرت و سفر صحبت و اظهار داشت مسافرت و سفر موقعی می‌تواند مفید باشد که انسان شناخت اجتماعی داشته باشد. آن وقت مسافرت می‌تواند این شناخت را کامل نماید بعد درباره قوانین اجتماعی بیان نمود که قوانین ساخته شده به دست بشر به هیچ وجه نمی‌تواند دربرگیرنده منافع کلیه مردم جهان باشد و به همین علت هیچ قانونی نمی‌تواند کامل باشد چون که تا به حال هیچ بشری نتوانسته است با فرد فرد مردم که 3 میلیارد نفر می‌باشند ملاقات کند و از فکر و عقیده آن‌ها اطلاع حاصل نماید. تنها قوانینی می‌تواند منافع تمام مردم را دربر داشته باشد که قوانین خدایی باشد یعنی قانون اسلام که مشمول همه افراد است البته کسانی هم هستند که نمی‌خواهند این قوانین را قبول نمایند ولی محمد و علی و یا امام حسین به زور سر نیزه به آن‌ها می‌فهماندند. باشد که کسانی چون یزید و رضا شاه سر باز زنند. سپس صداقت درباره دکتر شریعتی اظهار داشت زمان نخست وزیری دکتر مصدق و بازرگان که هم اکنون در قم مجروح است، مصدق دستور داد استخراج نفت را متوقف نمایند و کارگران دست از کار بکشند گفت چون نفت متعلق به آمریکا است پس چرا ایرانی زحمت آن را بکشد در این موقع کندی رئیس جمهوری وقت آمریکا1با پرداخت 35 میلیون دلار خواستار برکناری مصدق و روی کار آمدن امینی2 گردید. البته آن موقع موضوع تایید نشد ولی می‌بینیم با گذشت زمان امروز آن را مطرح می‌کنند شاید تعویض هویدا و آموزگار3 هم چنین مسائلی باشد که ممکن است 20 سال بعد معلوم شود.
نظریه یکشنبه- شنبه مورد اعتماد است و اظهار مطالب فوق توسط حسن صداقت متصور می‌باشد. مشارالیه که نزد برادرش در قم زندگی می‌کند سال گذشته موفق به اخذ دیپلم شده و هم اکنون جهت راهیابی به دانشگاه خود را آماده می‌نماید. علیهذا ضرورت دارد از اعمال و رفتار وی در شهرستان قم به نحو مقتضی مراقبت گردد. این شخص قرار است به زودی بوشهر را به قصد قم ترک نماید. دریایی
نظریه چهارشنبه- صحت خبر و نظریه یکشنبه مورد تایید است. شاهنده
نظریه 16/ ﻫ- تایید می‌شود.
آقای مرعشی- 10 /10
129337
توضیحات سند:
1. کودتای 28 مرداد 1332 در زمان ریاست جمهوری آیزنهاور صورت گرفت، در حالی که جان اف کندی در اواخر دهه‌ی 30 به ریاست جمهوری رسید. در مورد روی کار آمدن علی امینی هم باید گفت که وی بعد از شریف امامی در اواخر دهه‌ی 30 به نخست‌وزیری رسید.2. دکتر على امینى مجدى، فرزند محسن خان امین‌الملک در سال 1284 هـ ش، در تهران متولد شد. وی تحصیلات ابتدایى را در مدرسه‌ی رشدیه و تحصیلات متوسطه را در دارالفنون به پایان رساند. در سال 1305 براى ادامه تحصیل به فرانسه رفت و در سال 1310 دکتراى اقتصاد را از دانشگاه پاریس دریافت کرد و پس از بازگشت به ایران، در دادگسترى مشغول به کار شد. او از سرشناس‌ترین چهره‌هاى تاریخ سلطنت پهلوى است که با سقوط دولت دیکتاتورى رضاخان، در سال 1321 به معاونت احمد قوام، نخست‌وزیر وقت رسید و از آنجا که مورد توجه خاص دیپلماسى آمریکا قرار داشت، در سال 1325، ریاست بانک صنعتى را عهده‌دار شد. امینى در سال 1326 در مجلس پانزدهم، نماینده‌ی تهران و در 1329 در کابینه‌ی حسنعلى منصور وزیر اقتصاد شد. در سال 1330 در کابینه‌ی اول مصدق مجددا در رأس وزارتخانه‌ی فوق قرار گرفت و این سمت را پس از کودتاى 28 مرداد 1332، در دولت سپهبد فضل‌الله زاهدى نیز حفظ کرد. در این سمت، وى وظیفه داشت اهداف اقتصادى کودتا را تحقق بخشد و منافع شرکت‌هاى بزرگ نفتى غرب را تأمین کند. در 29 شهریور 1333، قرارداد کنسرسیوم را در جو رعب‌آمیزى که فرماندار نظامى تهران، تیمور بختیار به وجود آورده بود، منعقد ساخت و به‌رغم مخالفت نیروهاى اصیل ضداستعمارى به رهبرى آیت‌اللّه کاشانى، آن را در آبان همان سال به تصویب مجلس رساند. امینى در کابینه‌ی حسین علا نیزـ که پس از برکنارى فضل‌اللّه زاهدى، قدرت را در فروردین 1334 به دست گرفت ـ سمت وزارت دارایى را حفظ کرد. وى در دى ماه همین سال به دلیل اعتمادى که آمریکا به او داشت، سفیر ایران در واشنگتن شد و تا پایان اسفند 1336، این سمت را عهده دار بود. در طول این مدت شاه که به او بدبین شده بود و وى را از سوى آمریکایی‌ها جانشین خود مى‌دانست، در سال 1337 به تهران احضار کرد و او در 17 اردیبهشت 1340 تحت فشار آمریکایی‌ها به نخست‌وزیرى رسید و مدت 14 ماه یعنى تا 27 تیر سال بعد در این سمت باقى ماند و سپس جاى خود را به اسداللّه علم داد. حوادث مهم دوران نخست‌وزیرى امینى عبارت بودند از: وارد کردن چند شخصیت چپ و جنجالى در کابینه‌اش، بازداشت چندین تن از سران رژیم سابق که به قساوت و بیرحمى مشهور بودند نظیر علوى مقدم، کیا و ضرغام، اصلاحات ارضى که به توصیه‌ی جان کندى رئیس جمهورى دموکرات آمریکا انجام گرفت و برکنارى تیمور بختیار از ریاست ساواک و فرار او به اروپا. او از زمان کناره‌گیرى تا پایان حکومت جانسون دموکرات و به قدرت رسیدن نیکسون جمهوریخواه در آمریکا (1350) ـ که موجب بسط اقتدار شاه شد ـ همواره تحت نظر ساواک بود. اما در 1355 با پیروزى دموکرات‌ها وى مجددا به تهران آمد و به گفته‌ی حسین فردوست در ماه‌هاى اوج‌گیرى انقلاب اسلامى به مشاور دائمى محمدرضا بدل شد. امینی در سال 1357 با شکل‌گیرى انقلاب اسلامى، راهى فرانسه شد و بعد از ماجراى گروگانگیرى کارکنان سفارت آمریکا، با آمریکایی‌ها تماس برقرار کرد و « جبهه نجات ایران» را با پشتیبانى آمریکا بنیان نهاد، ولى پس از مدتى این جبهه تعطیل شد. امینى در 21 آذر 1371 در سن 87 سالگى در پاریس درگذشت.
رجال عصر پهلوی، دکتر على امینى به روایت اسناد ساواک، 2 جلد، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1379
2. جمشید آموزگار، فرزند حبیب‌الله در سال 1302 ﻫ ش در تهران به دنیا آمد، در ایام جنگ دوم جهانى به آمریکا رفت، در رشته‌ی مهندسى هیدرولیک دکترا گرفت و در سال 1330 به ایران بازگشت. وى به عنوان رئیس اداره‌ی مهندسى آژانس عمران بین‌المللى در «اصل 4 ترومن» در تهران مشغول به کار شد و پس از معاونت بهداشت تا سال 1334، از سال 1336 که فشار آمریکا براى واگذارى مسئولیت‌هاى کشور به تحصیلکرده‌ها در آمریکا فزونى یافت، «آموزگار» نیز به وزارت کار کابینه‌ی اقبال منصوب شد. جعفر شریف امامى در خصوص عملکرد وى در این برهه چنین گفته است: «آموزگار در زمان عضویت در کابینه اقبال، مطالبى را که در هیئت دولت مطرح مى‌گردید، بلافاصله به سفارت آمریکا اطلاع مى‌داد.» آموزگار در اسفند 1342 در کابینه‌ی منصور وزیر بهدارى شد، در دولت هویدا به سمت وزارت دارایى رسید و در این هنگام طى گزارشى چنین معرفى شد: «در وزارت دارایى یک بچه آمریکایى که هنوز داراى گذرنامه آمریکایى است به نام آموزگار مشغول جاسوسى براى آمریکایى‌ها است ولى از قدیم معروف به انگلیسى بود.» وی پس از 9 سال در سال 1353 وزیر کشور کابینه‌ی هویدا شد. در سال 1354 به دست «کارلوس» به همراه وزراى نفت اوپک به گروگان درآمد. او به پاس فعالیت‌هایش در اوپک، بزرگ‌ترین نشان دربارى ایران یعنى نشان درجه اول تاج را از شاه دریافت کرد، در سال 1355 دبیر کل حزب رستاخیز شد و بالاخره در مرداد 1356 آرزوهاى دیرین وى برآورده و نخست‌وزیر ایران گردید. وى در دوران اوج‌گیرى انقلاب اسلامى و شدت یافتن تظاهرات در شهرها و آتش‌سوزى سینما رکس آبادان، در چهارم شهریور 1357 استعفا داد و در دى ماه همان سال به آمریکا متوارى شد و دفتر مشاوره‌ی انرژى در واشنگتن را تأسیس کرد. در حال حاضر او از سرمایه‌داران عمده‌ی آمریکا محسوب مى‌شود و با بانک جهانى و صندوق بین‌المللى پول همکارى دارد.
رجال عصر پهلوی؛ جمشید آموزگار به روایت اسناد ساواک، تهران، مرکز بررسى اسناد تاریخى، 1382