صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

موضوع : اجتماع روحانیون در منزل فلسفی واعظ

تاریخ سند: 8 اردیبهشت 1356


موضوع : اجتماع روحانیون در منزل فلسفی واعظ


متن سند:

از : 20 ه12 به : 312 شماره : 20469 /20ه12 از ساعت 00:11 روز 31 /1 /36 بتدریج عده ای از روحانیون و وعاظ در منزل فلسفی اجتماع و پیرامون مسائل دینی و اوضاع جامعه روحانیت بحث و گفتگو می کردند.
در این جلسه شیخ حسین انصاریان، خطاب به روحانیون گفت اخیرا وسیله یکی از روحانیون مشهد به نام شیخ حبیب اله آشوری1 کتابی نوشته شده دیده اید؟ حضار گفتند خیر.
انصاریان گفت کتاب عجیبی است و واقعا خطری است برای اسلام.
در این موقع شیخ فضل اله مهدیزاده محلاتی واعظ گفت آیا خیلی خطرناکتر از (کتاب 23 سال) است.
در کتاب 23 سال تمام تعالیم اسلامی به تعلیمات کمونیستی تفسیر شده است.
در این اثنا هشترودی واعظ گفت آقایان خطری بالاتر از هر کتاب وضع حوزه علمیه قم است زیرا در سفری که اخیرا به قم رفته بودم چند روز با طلاب مدرسه حجتیه2 در تماس بودم شنیدم که بیش از 65 نفر از طلاب مدرسه مزبور کمونیست شده و اصلاً نماز نمی خوانند و تعلیمات شوم این حزب میان روحانیت شیعه ریشه دوانیده است.
3 آیا آقایان و اهل منبر تهران در این باره احساس مسئولیت نمی کنند؟ آیا بنظر شما نباید قدمی در این مورد برداشته شود؟ یکی از روحانیون که برادرزاده مرحوم شیخ مرتضی انصاری بود گفت من در قم ساکن هستم و میدانم که چه بلائی حوزه علمیه قم را تهدید می کند.
وی افزود اخیرا در مسجد اعظم قم4 دیدم که عده ای از طلاب اجتماع نموده و سر کتابهای درسی خود بگومگو می کردند و یکی از طلاب با صدای بلند می گفت این کتابهای پوسیده قدیمی چیست که با آنها حدود 12 هزار نفر طلبه را سرگرم کرده اند چرا کتابهای مارکس را طلاب مطالعه نمی کنند؟ مشارالیه اضافه کرد در این موقع که بر سر کتب درسی طلاب بحث بود یکی از آنان به من نزدیک شده و گفت آقا بهتر است شما از صحنه دور شوید زیرا بنظر می رسد که اینها می خواهند معرکه ای راه بیندازند و من از مسجد خارج شدم.
شیخ محمود حلبی1 خطاب به هشترودی گفت پس چرا شما در قم در این مورد با مراجع تماس نگرفتید؟ هشترودی پاسخ داد که من بطور غیر مستقیم آژیر خطر را به صدا درآوردم لکن حاضر نیستم بطور انفرادی با این بخواب رفته ها روبرو شوم، مگر اینکه همه شما راه بیفتید و من با شما بیایم.
در این جلسه چند نفر از روحانیون با پیشنهاد هشترودی موافقت و اعلام نمودند حاضرند به قم رفته و در این مورد با مراجع مذاکره و اتخاذ تصمیم صحیحی بنمایند.
شیخ فضل اله مهدیزاده محلاتی گفت اخیرا یکی از مراجع نجف (بطور قطع منظورش خمینی بوده) اطلاع داده که اگر چند نفر روحانی محقق مانند شیخ مرتضی مطهری را جهت تربیت طلاب به قم بفرستید هرچقدر مخارج داشته باشد حاضر است بپردازد.
این جلسه در ساعت 30:13 خاتمه یافته است.
افراد حاضر در جلسه عبارت بودند از: شیخ محمد تقی فلسفی واعظ، شیخ محمود تولائی (معروف به شیخ محمود حلبی واعظ)، شیخ فضل اله مهدیزاده محلاتی واعظ، سید جواد هشترودی واعظ، احمد رحمانی همدانی2واعظ، شیخ حسین انصاریان واعظ، شیخ مرتضی انصاری واعظ، سید مصطفی طباطبائی قمی3 امام جماعت، حسینی همدانی واعظ، سید حسین رضوی، شیخ محمدحسن مقدسی واعظ و برادرزاده مرحوم شیخ مرتضی انصاری.
نظریه شنبه : 1ـ گفته می شود کتاب 23 سال حاوی مطالبی برخلاف دین اسلام و بحثی پیرامون آغاز بعثت حضرت محمد(ص) تا رحلت آن حضرت می باشد و به ندرت در کتابفروشیها دیده می شود.
2ـ تا حدود امکان از جلسات متشکله در منزل فلسفی مراقبت و از مذاکرات مطروحه در جلسات آگاه و چگونگی به موقع به عرض خواهد رسید.
نظریه سه شنبه: 1ـ به احتمال زیاد گزارش تسلیمی شنبه صحت دارد 2ـ به شنبه آموزش داده شد که چنانچه روحانیون و وعاظ درباره وضع طلاب حوزه علمیه قم با مراجع تماس و مذاکره نمودند از چگونگی موضوع مطلع و نتیجه را گزارش نمایند.
3ـ به شنبه دستور داده شده که حتی المقدور نسبت به تهیه و ارائه کتاب 23 سال و همچنین کتابی که حبیب اله آشوری نوشته، به منظور مطالعه و بررسی اقدام نماید.
4ـ روحانیون و وعاظ حاضر در جلسه مزبور همگی در آن اداره کل (312) دارای سابقه می باشند.
برلیان نظریه چهارشنبه : نظریه سه شنبه مورد تائید است.
آرزو

توضیحات سند:

1ـ حبیب اللّه آشوری در لباس روحانی و ساکن مشهد بوده است.
اندکی در آنجا درس حوزوی خوانده است.
وی در پی مطالعه کتابهای مارکسیستی، به چپ گرایش پیدا کرده بود.
و در مرور زمان عقاید اسلامی را از دست داده عقاید مارکسیستی را قبول کرده بود.
او در ظاهر برای جلب دیگران تظاهر به ساده زیستی می نمود، لیکن افرادی که با او رفاقت داشتند می گفتند در خفا از غذاهای بسیار خوب و لذیذ و امکانات رفاهی استفاده می کند.
در مورد قرآن کتاب آسمانی اسلام می گفت: قرآن یک کتاب قانونمند است.
او نظرگاه های مارکسیستی خود را در کتابی به نام «توحید» که به توحید آشوری معروف شد، نوشته و به چاپ رسانده بود.
در دوران انقلاب، فعالیتهایی به نفع مارکسیستها داشت.
پس از انقلاب به منظور استفاده از لباس روحانیت، گاهی برای افرادی اظهار می کرد که من از گرایش به الحاد توبه کرده ام.
2ـ مدرسه حجتیه یکی از بزرگترین و وسیعترین مدارس حوزه علمیه قم است که به دستور مرحوم آیت الله العظمی سید محمدحجت کوه کمره ای تأسیس شد.
مرحوم آیت الله حجت در سال 1364 قمری (حدود سالهای 24ـ23ش) «پارک» کامران میرزا پسر ناصرالدین شاه قاجار که جهت اقامت ایام زیارتی خود در کنار رودخانه قم در دو طبقه ساخته بود خریده و در روز 20 جمادی الثانی همان سال که مطابق سالروز ولادت حضرت زهرا سلام اللّه علیها بود کلنگ تأسیس ساختمان مدرسه را در کنار آن ساختمان بر زمین زد.
این مدرسه که بعدها بنام بانی آن معروف به «مدرسه حجتیه» گردید در شش قسمت مجزا، در دو طبقه بنا گردیده است و جمعا دارای 126 اطاق روشن و آفتاب گیر است.
در قسمت مشرق مدرسه، مسجد زیبا و صحن کوچک آن که به هزینه مرحوم حاج احمد اتفاق از تجار آذربایجان مقیم تهران بنا شده است.
و مقبره مرحوم آیت الله حجت نیز در کنار مسجد است.
علاوه بر ساختمان عمومی مدرسه در سمت پائین مسجد قسمت دیگر ساختمان مدرسه در دو طبقه است که بعد از رحلت مرحوم آیت الله حجت بنا گردید.
این مدرسه دارای کتابخانه ای است که در سال 1371 قمری و در اواخر زندگی مرحوم حجت در گوشه ای از مدرسه حجتیه تأسیس یافته است.
(یکصد سال مبارزه روحانیت مترقی * تاریخ قم، محمد حسین ناصر الشریعه).
3ـ گرایش به مارکسیستی و به آن گستردگی که در این گزارش آمده است، در حوزه علمیه قم نبود.
تنها افراد اندکی از سال 1352 به بعد به سازمان به اصطلاح مجاهدین خلق گرایش پیدا کرده است بودند، چند نفری از همان مدرسه حجتیه به مجاهدین خلق گرایش داشت و یکی از آنها پس از پیروزی انقلاب، در شبکه تروریستی آن سازمان پیوست و گویا در درگیری معدوم شد.
از گرایشات طلاب به مجاهدین خلق پس از رحلت حاج آقا مصطفی و پخش و گسترش نوارهای سخنرانی و اعلامیه های حضرت امام کاسته شد.
4ـ مسجد اعظم قم مسجدی است در شهر مقدس قم که به دستور مرحوم آیت الله العظمی حاج سید حسین بروجردی در سال 1374 قمری (حدود سالهای 33ـ34ش) در جنب صحن حضرت معصومه علیها سلام بنا گردید.
معمار آن حسین لرزاده و کاشی تراش آن حسین برهانی اصفهانی و بنای آن محمد غلامعلی شعرباف است.
مساحت مسجد در حدود 11 هزار متر مربع است که چهار هزار متر مربع آن زیربنا است.
کتابخانه، دستگاه تهویه، حجرات خاص طلاب، قرائتخانه، آبدارخانه، کشیک خانه، وضوخانه و یک دستگاه چاه عمیق دارد و دارای موقوفاتی است که نیکوکاران وقف آن کرده اند.
(لغتنامه دهخدا جلد 12 ص 18418) 5ـ شیخ محمود حلبی شیخ محمود ذاکر زاده تولایی معروف به شیخ محمود حلبی فرزند شیخ غلامرضا در جمادی الاولی 1318 قمری در مشهد متولد شد تحصیلات مقدماتی را نزد میرزا عبدالجواد ادیب نیشابوری، حاجی محقق و میرزا محمد باقر مدرس رضوی و میرزا جعفر شهرستانی آموخت و دو سال فلسفه را که آموخت مدت 4 سال هم نزد آقا بزرگ شهیدی اشارات و اسفار را درس گرفت و مدتی بعد درس خارج فقه و اصول آیات میرزا محمد آقازاده خراسانی و حاج آقا حسین قمی را درک کرد و چند سال هم در خدمت آقا میرزا محمدمهدی غروی اصفهان بود.
پس از واقعه مسجد گوهرشاد در سال 1313 به کشاورزی روی آورد و پس از هشت سال به مشهد بازگشت و در سال 31ش به تهران رهسپار شد و در آنجا انجمن حجتیه را که ابتدا به فعالیتهای فرهنگی اکتفا می کرد و از فعالیتهای سیاسی اجتناب می نمود بنا نهاد و پس از مدتی وظیفه اصلی انجمن را مبارزه با بهائیت قرار داد.
وی در سال 1376 دار فانی را وداع گفت.
(بررسی انقلاب ایران، عماد الدین باقی جلد اول * گنجینه دانشمندان ج 2) 6ـ شیخ احمد رحمانی همدانی فرزند مالک در سال 1314ش در جوقیات همدان متولد شد و پس از گذراندن دروس فارسی و مقدمات در مدرسه مرحوم آیت الله حاج شیخ محمدعلی عالمی دامغانی سطوح را خوانده سپس از محضر حاج شیخ اسداللّه حجت همدانی و حاج سید مصطفی هاشمی و حاج شیخ علی انصاری بهره برد وی همچنین از درس تفسیر آخوند ملاعلی همدانی استفاده کرد.
در سال 1344ش به تهران رفت و به تبلیغ و ترویج دینی پرداخت و آثاری از خود بر جای نهاد که از جمله آنها می توان به «الامام علی بن ابیطالب علیه السلام»، فاطمه الزهراء 0سلام اللّه علیها و مقاله تکامل در سایه اهل بیت را نام برد.
(گنجینه دانشمندان ج چاپ سال 1370) 7ـ سید مصطفی طباطبایی قمی حجه الاسلام والمسلمین سید مصطفی طباطبایی قمی فرزند سید جواد در سال 1327 قمری در قم بدنیا آمد و پس از خواندن مقدمات راهی مشهد شد و 15 سال از محضر اساتیدی چون ادیب نیشابوری، ادیب ثانی، محقق نوغانی آیت الله العظمی قمی و والدش استفاده کرد و در سال 1356 قمری به کربلا مشرف شد و 6 سال از محضر آیت الله العظمی قمی و آیات دیگر استفاده برد و در 1363 قمری به قم بازگشت و پس از 6 سال تدریس به تهران رفته و در مسجد امیر المومنین مهر آباد اقامه جماعت نمود.
(گنجینه دانشمندان جلد دوم)

منبع:

کتاب استاد شهید مرتضی مطهری به روایت اسناد ساواک صفحه 562


صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.