تاریخ سند: 18 دی 1357
متن سند:
[تلفنگرام] 1ـ تظاهرکنندگان در آغاجاری به سازمان [ساختمان] جدیدالتأسیس سازمان امنیت شهر حمله ور شده و کلیه درب و پنجره این ساختمان را کنده و شیشه های آن را خرد کرده و یک دستگاه بلیزر متعلق به مقاطعه کار این ساختمان را آتش زدند.2ـ در تظاهرات توام با خرابکاری و غارت اموال دولتی در امیدیه [ناخوانا] باشگاه آریا متعلق به شرکت نفت آتش کشیده شده و اموال آن به غارت رفت و همچنین ادارات شرکت ملی نفت و خاص خدمات مورد حمله قرار گرفت ضمن اعلام اینکه منطقه خالی از مامورین انتظامی است گفته شده است که فردا 19 /10 /57 نیز تظاهرات در میانکوه ادامه خواهد داشت.
3ـ از ساعت 1000 الی 1230 روز جاری طبقات مختلف مردم در خیابانهای بهبهان بحرکت درآمده و ضمن آتش زدن و تخریب به دادن شعارهای ضد ملی مزاحمتهائی را فراهم آوردند که پلیس ناچار بدخالت شد و تعداد 9 نفر بر اثر تیراندازی پلیس مجروح شدند که حال دو نفر از آنها وخیم میباشد.
4ـ از ساعت 1300 روز جاری عده ای متجاوز از /000 /10 نفر در خیابان سی متری دزفول دست براه پیمائی زده و سپس در مقابل سازمان امنیت این شهرستان اجتماع و شروع به دادن شعارهای مضره و ضد ملی و مرگ بر ساواک نمودند و ضمن پرتاب سنگ و زدن لگد به اداره اعلام کردند که راه پیمائی آنان از ساعت 1500 مجددا آغاز خواهد شد.
1 5 ـ تعداد کشته شدگان دشت میشان 2 نفر میباشد.
2 6ـ در روز جاری عده ای از اهالی شوش به بانک ملی حمله ور شده و آن را بآتش کشیدند و وسائل مهمانسرای جلب سیاحان شوش و وسائل تعدادی از منازل بسرقت برده شد.
7ـ از ساعت 1530 الی 1700 روز جاری عده ای در حدود /1500 نفر در اندیمشک دست به راه پیمایی و شعارهای ملی زدند.
8ـ قبل از ظهر روز جاری عده ای حدود /2000 نفر از اهالی شوشتر مبادرت به راه پیمائی و دادن شعارهای ضد ملی نمودند.
9ـ از ساعت 0930 روز جاری در حدود /4000 نفر در مقابل مسجد جامعه [جامع] خرمشهر گرد آمده و دست به راه پیمائی و دادن شعارهای ضد ملی زدند و در حالیکه تعدادی از روحانیون شهر از جمله سید [ناخوانا] تقی شریعتی موسوی و شیخ عبدالرسول صداقت و شیخ عبداله محمدی و سید ابوالحسن نوری ـ در جلو آنها بودند از چند خیابان گذشته و تعدادی از درخت های خیابان فردوسی این شهر را قطع کردند.
3 10ـ بدنبال تظاهرات وسیعی که از صبح در سطح شهر آبادان جریان داشت ساعت 1430 گروه زیادی از مردم بوسیله 300 تا 400 دستگاه مینی بوس و تعداد زیادی اتومبیل به طرف خاکستان عزیمت و در بازگشت تعدادی بانک و انبار آذوقه و فروشگاههای تعاونی مورد حمله و آتش سوزی و حمله آنان قرار گرفت و همچنین تظاهرکنندگان با سنگ و شیشه بطرف افراد پلیس حمله ور شدند.
4 11ـ در آبادان به منزل تعدادی از کارمندان سازمان امنیت حمله و خساراتی ببار آورده مشروح آن به اداره کل چهارم اعلام خواهد شد.
ودیعی گوینده ـ سعید گیرنده ـ صفارنیا ساعت 2210
توضیحات سند:
1ـ روزنامه اطلاعات شمار تظاهرکنندگان دزفولی را هفتاد هزار نفر برآورد کرد.آنان از مسجد مرشدبگان به حرکت درآمدند.
گروه چشمگیری از بانوان در میان تظاهرکنندگان دیده می شد.
مغازه های دزفول امروز تعطیل بود.
خیابان های دزفول نیز امروز به دست مردم تغییر نام داد.
(کیهان، ش 10608، ص 5؛ اطلاعات، ش 15756، ص 5) 2ـ دشت میشان که پس از انقلاب اسلامی به دشت آزادگان تغییر نام داد شامل بخشهای بستان، هویزه و مرکزیت سوسنگرد است.
«نزدیک به 6 هزار نفر از مردم سوسنگرد و بخشهای اطراف در مسجد جامع شهر اجتماع کردند و سپس در معیت روحانیون به راه پیمایی در خیابانهای شهر پرداختند.
تظاهرکنندگان در خیابان حافظ با سنگ به باشگاه افسران شهربانی سوسنگرد حمله ور شدند و ماموران نیز تیراندازی کردند و در نتیجه 4 نفر شهید شدند و هشت تن دیگر زخمی.
» اسامی دو تن از شهدا علی رضا خلج و قریس حیدری اعلام شد.
(کیهان، ش 10609، ص 2) 3ـ بیش از ده هزار تن از مردم شهر خرمشهر در تظاهرات شرکت داشتند.
مردم پس از فاتحه خوانی بر سر مزار شهدا «در خیابانهای شهر به راه افتادند و به دادن شعارهای ضد نظام و حکومت پرداختند.
در ساعت 10 صبح نظامیان با شلیک چند تیر هوایی می خواستند مردم را که در کنار مسجد جامع شهر جمع می شدند متفرق سازند ولی موفق نشدند.
» (کیهان، ش 10608، ص 5) بعدازظهر شهر چهره دیگری پیدا کرد و تعدادی بانک به آتش کشیده شد.
(همان) 4ـ تظاهرات آبادان پس از سخنرانی در حسینیه بهبهانیها شروع شد.
مردم عکسهایی از امام خمینی در دست داشتند و مسیر خیابان زند را طی کردند.
مقابله مأموران با شلیک گلوله و پرتاب گاز اشک آور مردم را پراکنده کرد.
(بورس، ش 4222، ص 4) روزنامه کیهان نام دو تن از مجروحان گلوله خورده آبادان را چاپ کرد.
(ش 10608، ص 5) ساواک در سندی که خلاصه حوادث استان خوزستان را ذکر کرده می نویسد «در تظاهرات آبادان سه تن از متظاهرین زخمی شدند که جهت درمان به بیمارستان اعزام گردیده اند.
» (پرونده 106991، ج 6)