موضوع: ملاقات چند تن از عناصر جامعه سوسیالیست‌ها با خلیل ملکی
موضوع: ملاقات چند تن از عناصر جامعه سوسیالیست‌ها با خلیل ملکی
متن سند:
از: ۳۱۲ تاریخ: ۱۰/۱/۴۸به: ۲۰ ه ۲ شماره: ۲۷۰۶۷/۲۰ ه ۲
موضوع: ملاقات چند تن از عناصر جامعه سوسیالیست‌ها با خلیل ملکی
روز ۳/۱/۴۸ چند تن از عناصر جامعه سوسیالیست‌ها جهت گفتن تبریک سال نو با خلیل ملکی در منزل ملاقات نمودند. در این ملاقات خلیل ملکی اظهار نمود که روز اول عید به‌اتفاق عرب‌زاده با آیت‌الله زنجانی۱ ملاقات نموده است و بعد از وضع میرحسین سرشار انتقاد نمود و گفت اصلاً معلوم نیست چه می‌کند و کجاست. سپس دکتر رابندی [زراوندی] در مورد اختلاف چین و شوروی از ملکی سؤال کرد و نظر خواست ملکی پاسخ داد سیاست و روش دولت شوروی همان سیاست و روش تزارهای سابق روسیه شوروی است و مطابق تئوری‌های مارکسیسم ما نمی‌توانیم دولت شوروی را به‌عنوان یک دولت سوسیالیسم سوسیالیست و یا کمونیست بنامیم درصورتی‌که در فرضیه‌های مارکسیسم کشورهای سوسیالیست و کمونیست دارای مرز مشترک هستند و هیچ‌گونه اختلافی ندارند. ملکی اضافه کرد دولت شوروی حزب کمونیست فرانسه را آلت دست خودساخته و با کمک آن حزب بورژوازی فرانسه را تأیید می‌کند و از توسعه احزاب سوسیالیسم سوسیالیست) و کمونیست واقعی در اروپا جلوگیری به عمل می‌آورد دولت شوروی کاری را می‌کند که تزارهای روسیه انجام می‌دادند. بعد ضیاء الموتی پس از اظهار تأسف درباره شکست سابق حزب توده در ایران از ملکی در مورد آینده سؤال نمود ملکی در جواب گفت در آینده نزدیک امکاناتی به وجود خواهد آمد و این طلسم که سازمان امنیت به وجود آورده است از بین خواهد رفت و اوضاع‌واحوال تحول خواهد یافت و من به آینده فوق‌العاده خوشبین هستم و رضا شایان در دنباله اظهارات ملکی گفت باکمال تأسف باید بگویم که اختلاف و اشتباه کاری رهبران سابق نهضت ملی در ایران باعث نومیدی شد که امروزه این وضع مشاهده می‌شود و سازمان امنیت خفقان به وجود آورده است و افراد و دستجات مخالف هیچ‌گونه حال فعالیت ندارند و امکان پیروزی برای آنها کم است افراد شناخته‌شده در این جلسه عبارت بودند از جلال آل‌احمد و همسرش، سیمین دانشور، شمس آل‌احمد برادر جلال آل‌احمد، هوشنگ وزیری، داریوش آشوری، رضا شایان، ضیاء ابقاء، منوچهر صفا، حسین تحویلدار، امرالله کامرانی، علی نیرومند، مهندس نجمی کارمند شرکت نفت، دکتر رابندی از رهبران سابق حزب منحله توده، خلیل ملکی در موقع معرفی ضیاء الموتی نامبرده را یکی از ۵۳ نفر رهبران سابق حزب توده ایران معرفی نمود ضمناً پس از خروج افراد فوق‌الذکر جلال آل‌احمد، هوشنگ وزیری، منوچهر صفا، داریوش آشوری، رضا شایان، مهندس منجمی و خانم آل‌احمد در منزل ملکی باقی ماندند و گویا جلسه خصوصی با ملکی داشتند. جاجرود
توضیحات سند:
________۱- آیت‌الله حاج سید فرید زنجانی (حاج سیدرضا موسوی زنجانی): از مبارزان سیاسی اواخر قرن سیزدهم هجری و اوایل قرن چهاردهم در سال ۱۲۸۲ شمسی در زنجان متولد شد. مقدمات علوم متداوله آن روز را نزد پدر خود، مرحوم حاج سید محمد موسوی مجتهد زنجانی و استادان دیگر در زنجان آموخت و برای تکمیل تحصیلات عازم حوزه علمیه قم که به‌تازگی توسط مرحوم حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی تأسیس شده بود گردید و نزد استادانی چون آیت‌الله حجت کوه‌کمره‌ای، حاج حسین آقا قمی، صدر و به‌ویژه حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی شرکت کرده و به درجه اجتهاد رسید. هنگامی‌که دموکرات‌های آذربایجان تا زنجان آمده و شهر و حومه آن را تسخیر کردند، (۱۳۲۲ ش) زنجانی به مبارزه با آنها پرداخت، به‌طوری‌که او را به تهران تبعید کردند. وی در تهران نیز مبارزات خود را علیه آنها ادامه داد. اولین جلسه این در منزلش واقع در خیابان وحدت (شاپور سابق) و با حضور آقایان صالح، معظمی، مهندس حق‌شناس، مهندس بازرگان، دکتر سحابی وعده دیگری تشکیل شد. وی تا پایان عمر از فعالان نهضت آزادی ایران بود و سرانجام در دی‌ماه سال ۱۳۶۲ شمسی بعد از یک بیماری از دنیا رفت و در قسمت جنوبی داخل حرم مطهر حضرت معصومه (ع) قم به خاک سپرده شد.