موضوع : آقای فخرالدین حجازی خطیب
تاریخ سند: 11 مرداد 1340
موضوع : آقای فخرالدین حجازی خطیب
متن سند:
برابر اطلاع واصله.آقای فخرالدین حجازی خطیب کارمند فرهنگ خراسان که سوابقی قبل از مرداد /1332 داشته و عضو نهضت ملی دکتر مصدق1 بوده و نیز جزو افراد مشکوک مشهد می باشد نامبرده جلساتی در شب های دوشنبه هر هفته در منزل خود در مشهد ترتیب داده و عده ماجراجو و ناراحت را دور خود جمع نموده هدف معینی را دنبال می نمایند.
25 /5 /40 22325 /314 29 /5 /40 تعداد نسخه : سازمان اطلاعات و امنیت خراسان (مشهد) جهت اطلاع و تعیین صحت و سقم و گزارش مشخصات گیرندگان: کامل و خلاصه پیشینه نامبرده در اطلاعیه فوق .
ـ.
36ـ128 رن
توضیحات سند:
1ـ دکتر محمد مصدق : ملقب به مصدق السلطنه، رجل سیاسی ایرانی، پسر میرزا هدایت ولادت ، تهران 1261 فوت 14 اسفند 1346، تحصیلات مقدماتی را در تهران به انجام رسانید و در سال 1287 ه ش برای تحصیلات عالیه به پاریس عزیمت کرد و بعد از اتمام دوره مدرسه علوم سیاسی پاریس، به دانشگاه توشاشش سوئیس وارد شد و در سال 1293، به اخذ درجه دکتری در حقوق، نایل گردید و بعد به ایران بازگشت.چون مخالف قرارداد 1919 ایران و انگلیس بود.
در بهار 1298 به سوئیس بازگشت و قصد داشت در آنجا مشغول کار شود که کابینه مشیرالدوله، برای تصدی وزارت دادگستری از وی دعوت کرد.
در حین مراجعت به ایران از راه هندوستان و بندر بوشهر در پائیز 1299 به حکومت فارس منصوب شد.
با این همه، در ...
همان سال از شناسایی کودتای سید ضیاءالدین طباطبایی، امتناع ورزید.
پس از سقوط سید ضیاءالدین در سال 1300 به وزارت دارائی منصوب شد و به اصلاحات در این وزارتخانه پرداخت.
در سال 1301 حکومت آذربایجان پایان یافت و بعد از چندی، به علت ناموافق بودن دولت مرکزی با نظریات او، از این سمت استعفا داد.
در سال 1302 وزیر امور خارجه شد.
در سال 1303، در دوره پنجم قانونگذاری، به نمایندگی مردم تهران در مجلس شورای ملی انتخاب گردید.
در این دوره با واگذار شدن سلطنت به سردار سردار سپه، مخالفت ورزید.
در دوره ششم، مجددا به وکالت مجلس از طرف مردم تهران انتخاب شد و با تشکیل مجلس مؤسسان مخالفت کرد.
پس از اتمام این دوره، چون دولت، در انتخابات مجلس دخالت کرد، از سیاست کناره گرفت و در قریه احمدآباد در غرب تهران اقامت گزید.
با اینکه از سیاست بکلی کنار بود در چهارم تیرماه 1319 به وسیله شهربانی تهران توقیف شد و به بیرجند اعزام گردید و تا آذر ماه همان سال، در زندان عمومی آن شهر، محبوس بود.
سپس مجددا به احمدآباد تبعید شد.
پس از وقایع شهریور 1320، در دوره چهاردهم و شانزدهم، بار دیگر از طرف مردم تهران، به وکالت مجلس شورای ملی انتخاب شد.
در این دوره برای استیفای حفاظت ایران از شرکت نفت ایران و انگلیس و دولت انگلستان، جبهه ملی را تشکیل داد و به مبارزه پرداخت و در بیست و نهم اسفند 1329، قانون ملی شدن صنعت نفت را از تصویب مجلس شورای ملی ...
گذراند.
در اردیبهشت 1330 نخست وزیری ایران را قبول کرد.
در تیرماه 1331 با اینکه مجلس جدید دوره هفدهم، به نخست وزیری وی، رأی تمایل داده بود به سبب اختلاف نظر با محمدرضا پهلوی، برای تصدی وزارت دفاع ملی، از تشکیل دولت جدید استنکاف کرد و شاه قوام السلطنه را به نخست وزیری منصوب کرد.
ولی ملت، با قیام سی ام تیر، مجددا او را به نخست وزیری برگزید.
در بیست و هشتم مرداد 1332، با کودتای عوامل دربار و سیا، همراه عده ای از همکاران خود دستگیر و زندانی شد.
در پاییز همان سال، در دادگاه های نظامی، به سه سال زندان مجرد محکوم گردید.
پس از پایان دوره زندان در شهریور 1335 تحت الحفظ به احمدآباد اعزام شد و زیر نظر مأموران ساواک بود تا اینکه در آذرماه 1346، به سبب بیماری، زیر نظر ساواک، به تهران منتقل شد و در ششم اسفند در بیمارستان نجمیه بستری گردید و در سحرگاه چهاردهم اسفند ماه 1346 درگذشت و با اینکه وصیت نموده بود تا در گورستان شهدای سی ام تیر مدفون گردد، ولی به دستور دولت در خانه خودش احمدآباد، به خاک سپرده شد.