پیشگاه مبارک بندگان اعلیحضرت همایون شاهنشاهی
تاریخ سند: 20 مرداد 1339
پیشگاه مبارک بندگان اعلیحضرت همایون شاهنشاهی
متن سند:
شماره:تاریخ: ۲۰ مرداد ۳۹ 13390520
پیشگاه مبارک بندگان اعلیحضرت همایون شاهنشاهی
حسب‌الامر مطاع همایون گزارشی از مطالعات و نظریات شورای مرکزی جشن‌های دوهزار و پانصدمین سال بنیاد شاهنشاهی ایران و کمیسیون مالی آن با در نظر گرفتن حداقل وجوه مورد نیاز برای شروع عملیات مورد نظر به شرح زیر به شرف عرض مبارک می‌رسد که در صورت تصویب امر مطاع برای اجرای آن شرف صدور یابد.
جمع بودجه مورد نیاز برای شروع به عملیات در حدود بیست و پنج میلیون تومان است که البته در آینده چنانچه اوامر تازه‌ای از طرف اقدس همایونی صادر گردد بودجه آن جداگانه تنظیم و به شرف عرض مبارک خواهد رسید.
برای تأمین اعتبار بیست و پنج میلیون تومان که حسب‌الامر مطاع مبارک به طور قرضه به کمیته مرکزی جشن‌ها پرداخت خواهد شد و بعداً امیدوار است از عایداتی که در کمیته مرکزی تحت مطالعه است و قسمتی از آنها ذیلاً به شرف عرض می‌رسد بتوان این قرضه را مسترد داشت با تیمسار ضرغام وزیر دارائی مذاکره و اصولاً راه حلی در نظر گرفته شده است که پس از تصویب ملوکانه با تصویب نامه‌ای از محلی که حضورا به شرف عرض مبارک رسید قابل پرداخت خواهد بود.
بودجه تنظیمی طبق پیشنهاد وزارتخانه و ادارات مربوطه پس از جرح و تعدیل در کمیسیون مالی و کمیته مرکزی ذیلاً به شرف عرض می‌رسد:
١- بودجه پیشنهادی ارتش برای تهیه لباس نظامیان پنج دوره از ادوار تاریخی ایران ۱۵۰۰ دست و پرچم‌های مورد نیاز و سایر مخارج مربوطه – 711 /085 /2ریال
برای البسه دوره آغاز سلطنت اعلیحضرت رضاشاه کبیر – 752 /680 ریال
پیشنهاد اداره تسلیحات ارتش برای تأمین ۲۲ قلم وسائل مورد نیاز – 495 /586 /8 ریال
موزیک – 000 /400 ریال
گریم برای ۱۵۷۸ نفر – 000 /734 /4 ریال
پیشنهاد اداره سوم درباره رژه ورزشکاران و نمایش‌های باستانی برای ۳۰۰۰ نفر – 000 /000 /3 ریال
حمل ونقل و پذیرائی عشایر و شرکت آنان در جشن – 000 /500 /4 ریال
افراد نیروی مقاومت ملی1 – 000 /400 /1 ریال تهیه آلبوم و اوراق و پسترهای لازم تبلیغاتی – 000 /100 ریال
مخارج متفرقه (به نظر مقامات ارتش این مبلغ مورد نیاز است) که تصویب آن بسته به نظر ملوکانه است) – 000 /000 /500 ریال (که در کمیسیون مالی پس از مطالعه ۳۲ میلیون ریال به تصویب رسیده است) – 858 /006 /32 ریال
توضیحات سند:
1- منظور نظامیانی است که برای انجام مراسم رژه سپاهیان ادوار تاریخی انتخاب شده بودند و هزینه ذکر شده نیز برای تجهیز و خرج گریم و ... آنهاست. البته در صفحه قبل نیز مورد مشابهی ذکر شده که از این نوع موارد در سندهای مالی شورای جشن به تناوب به چشم می‌خورد- اسناد وزارت دربار شاهنشاهی - به بخش ضمیمه سند شماره ۶ رجوع کنید.
دانشگاه تهران
بودجه پیشنهادی برای پذیرائی مدعوین خارجی و سایر مخارج و چاپ کورش نامه 000 /740 /33 ریال که چون در کمیسیون مالی در نظر گرفته شد که مخارج ایاب و ذهاب مدعوین از خارجه به ایران و بالعکس به عهده خود مدعوین باشد و فقط مخارج ایاب و ذهاب و پذیرائی در داخله کشور به عهده دانشگاه خواهد بود (به جز در موارد استثنائی که حسب‌الامر مبارک از بودجه علیحده بلیط ایاب و ذهاب خارجه آنها هم تأمین خواهد شد) مبلغ 000 /740 /10 ریال از بودجه درخواستی دانشگاه موقتاً کسر گردید و بقیه که به تصویب کمیسیون مالی رسیده است عبارتست از: - 000 /000 /33 ریال
هنرهای زیبا
بودجه پیشنهادی هنرهای زیبا
000 /440 /443 ریال بود که از این مبلغ 000 /000 /250 ریال آن برای تکمیل ساختمان سالن بزرگ نمایش این اداره و 000 /000 /50 ریال برای تنظیم نمایشنامه تاتر و کنسرت، تروپهای هنری مورد تقاضا بود که در صورتی که امر مبارک برای تکمیل سالن مذکور و تهیه بودجه ساختمان آن از هر محلی که امر خواهند فرمود شرف صدور یابد از بودجه کمیته مرکزی مجزا گردد بقیه پس از رسیدگی و جرح و تعدیل لازمه با موافقت اداره کل هنرهای زیبا به 000 /000 /34 ریال مورد تصویب قرار گرفت – 000 /000 /34 ریال
کتابخانه سلطنتی
هزینه چاپ گراوری رنگی شاهنامه بایسنقری در ده هزار جلد که قرارداد آن با مؤسسه انتشارات فرانکلین تنظیم، و به امضاء رسید و پرداخت قسط اول آن که شرط شروع به کار است موکول به تصویب اقلام این گزارش گردیده است.
000 /000 /18 ریال
٢- هزینه تأسیس کتاب‌ها و مینیاتورهای کتابخانه سلطنتی که بعداً باقی خواهد ماند.
000 /000 /2 ریال
جمع 000 /000 /20 ریال
(عیناً به تصویب کمیسیون مالی رسیده است توضیح اینکه قسمت اعظم هزینه چاپ با فروش نسخه‌های چاپی شاهنامه مستهلک و مسترد خواهد گردید)
تربیت بدنی
بودجه پیشنهادی برای عملیات ورزشی و نمایش‌های بزرگ در استادیوم تهران و در تخت‌جمشید – 000 /000 /15 ریال پس از مطالعه با موافقت تربیت بدنی این مبلغ به 000 /000 /12 ریال مورد موافقت قرار گرفت که حسب‌الامر مطاع شفاهی با فروش بلیط ورودی از قرار هر نفر ۲۰۰ ریال وجه پرداختی مسترد خواهد گردید
- 000 /000 /12 ریال
چاپ اطلس تاریخی ایران
زیر نظر دائره جغرافیائی ارتش با همکاری دبیرخانه مرکزی جشن‌ها در ده هزار نسخه – 000 /850 /1 ریال (عیناً مورد تصویب قرارگرفت)
شهربانی کل کشور
بودجه پیشنهادی برای اجرای نمایشات به وسیله دانشکده افسری شهربانی و تهیه لباس‌های پلیس و مجسمه‌ها و نمایش "جودو" و لوازم آن و اجرای برنامه‌های کارناوال در تهران و شهرستان‌ها و نمایش موزه جنائی و چاپ تاریخ پیشرفت‌های پلیس – 000 /000 /20 ریال (که پس از بررسی در کمیسیون مالی با موافقت اداره شهربانی در 000 /000 /14 ریال به تصویب رسید که برای این نمایشات نیز ممکن است حسب‌الامر مبارک بلیط ورودی فروخته و قسمتی از مخارج مسترد گردد) – 000 /000 /14 ریال
استانداری فارس
بودجه پیشنهادی استانداری
١- خرید ملک مادر سلیمان واقع در پاسارگاد که آرامگاه کوروش در آن واقع است و می‌بایستی قسمتی از آن تبدیل به پارک گردد و بقیه مورد استفاده حفاری در آتیه قرار گیرد. – 000 /000 /10ریال
۲- برای احداث پارک پاسارگاد مذکور در فوق – 000 /000 /25 ریال
٣- تعمیرات و اصلاحات لازم در تخت‌جمشید – 000 /000 /5 ریال
۴- کارخانه برق تخت‌جمشید و محصور کردن آثار نقش رستم – 000 /500 ریال
5- درختکاری و احداث چاه آب در تخت‌جمشید – 000 /000 /10 ریال
جمع 000 /000 /55 ریال
چون به نظر کمیسیون مالی برای احداث پارک پاسارگاد مبلغ بیست و پنج میلیون ریال زیاد به نظر رسید بیست میلیون ریال از این مبلغ کسر شد به شرط آنکه اداره کشاورزی فارسی در غرس اشجار در پارک مذکور همکاری نماید کمیته مرکزی موافقت کرد که مبلغ ده میلیون ریال حسب‌الامر مطاع برای تکمیل محل سکونت در مکان کاخ سابق اردشیر که به نظر مبارک رسیده در داخله تخت‌جمشید به طوری که قابل سکونت استفاده سلاطین و رؤسای دول خارجه که بعداً از تخت‌جمشید دیدن خواهند کرد باشد اضافه بدین بودجه گردد و بدین ترتیب جمعاً به 000 /000 /45 ریال مورد موافقت کمیسیون مالی قرار گرفت. – 000 /000 /45 ریال
اداره کل انتشارات و رادیو
بودجه پیشنهادی برای پنج دوره کلاس سه ماهه و تربیت پانصد راهنمای تعلیم دیده (که در کمیسیون مالی عیناً به تصویب رسید) – 000 /850 /7 ریال
برای اجرای برنامه‌های جشن‌ها مربوط به اداره کل انتشارات ورادیو طبق صورت ذیل:
جمع هزینه پیشنهادی 000 /000 /20 ریال که پس از جرح و تعدیل با موافقت اداره کل انتشارات 000 /550 /12 ریال به تصویب رسید. – 000 /550 /12
جمع – 000 /400 /20 ریال
وزارت فرهنگ
بودجه پیشنهادی آموزشگاه‌های حرفه‌ای وزارت فرهنگ برای تربیت پانصد پیشخدمت و آشپز و اطاقدار در چهار دوره شش ماهه از قرار ماهی 000 /200 ریال جمعاً 000 /808 /4 ریال1 برای تکمیل کتابخانه اختصاصی تاریخ تمدن ایران در کتابخانه ملی و تهیه کاتالوگ آن و تهیه کاتالوگ نمایشگاه مخصوص ایران باستان
000 /500 /1 ریال برای طبع و نشر راهنمای تخت‌جمشید و موزه ایران باستان توسط اداره کل باستان‌شناسی (که در کمیسیون عیناً به تصویب رسید) 000 /500 /1 ریال
000 /800 /7 ریال
جمع اقلام کل پیشنهادی ادارات مربوطه 858 /686 /666 ریال
مبلغ تصویب شده کل در کمیسیون مالی 000 /050 /210 ریال
بقیه اعتبار تا 000 /000 /250 ریال در اختیار کمیته مرکزی برای مخارجی که بعداً پیشنهاد و یا پیش‌بینی خواهد شد خواهد ماند.
مراتب ذیل برای استحضار خاطر مبارک معروض می‌گردد.
١- وزارت راه برای آسفالت راه شیراز به اصفهان و تکمیل آسفالت اصفهان به تهران تقاضای وامی به مبلغ 000 /000 /12 دلار از بقیه اعتبار قرضه ۷۵ میلیون دلار نموده که از قرار گزارش وزیر راه با نمایندگان بانک که در تهران هستند مذاکره و موافقت آنها جلب شده است که پس از تصویب هیئت دولت از محل وام مزبور ماشین‌آلات راه‌سازی به مبلغ ۱۲ میلیون دلار خریداری خواهد شد و نیز مبلغ 000 /000 /120 ریال اعتبار ریالی مورد تقاضای وزارت راه است که پس از مذاکره با وزیر دارائی موافقت شد که این مبلغ در اختیار وزارت راه گذارده شود که از بودجه سنه ۱۳۴۱ وزارت راه مسترد گردد. صدور امر مبارک در این‌باره مورد استدعا است.
۲- بانک ساختمانی تعهد نموده است که پانزده خانه در شیراز برای روسای ادارات تا دو سال دیگر بنا نماید که جمعاً دارای ۵۰ اطاق (صد تختخواب) خواهد بود و در موقع برگزاری جشن در اختیار کمیته مرکزی گذارده می‌شود و نیز بنا به پیشنهاد رئیس بانک ساختمانی و موافقت حضوری رئیس بانک ملی مقرر گردید دو میلیون دلار با ضمانت بانک ملی از یک ک مپانی امریکائی که خود داوطلب ساختمان منازل مسکونی در شیراز است برای بانک ساختمانی تحصیل اعتبار گردد که از این محل نیز در عرض دو سال ۲۵۰ خانه دارای یک هزار اطاق (دو هزار تختخواب) ساخته شود که پس از برگزاری جشن به کارمندان دولتی و یا خریداران محلی فروخته شود و زمین مورد نیاز را که یک میلیون متر است آقای استاندار فارس در ۱۲ کیلومتری شیراز از قرار متری ۵ ریال در اختیار بانک ساختمانی خواهند گذاشت ولی نظر به اینکه این قبیل منازل ارزان قیمت در ۱۲ کیلومتری شهر شیراز به زحمت ممکن است مورد استفاده کارمندان جزء یا اهالی محلی قرار گیرد موضوع تحت مطالعه است که در صورتی که زمین مناسبی در نزدیکی شهر (به طرف فرودگاه جدید) پیدا شود بعداً گزارش آن به شرف عرض برسد. توضیحاً به عرض می‌رسد که تعهد بانک ساختمانی در هر حال به قوت خود باقی است.
۳- شرکت سهامی بیمه ایران تعهد نموده است که ۱۵۰ خانه (۹۰۰ تختخواب) در شهر شیراز برای بیمه‌شدگان عمر از این تاریخ تا دو سال دیگر احداث نموده و موقع برگزاری جشن در اختیار کمیته مرکزی بگذارد. قیمت در ۱۲ کیلومتری شهر شیراز به زحمت ممکن است مورد استفاده کارمندان جزء یا اهالی محل قرار گیرد موضوع تحت مطالعه است که در صورتی که زمین مناسبی در نزدیکی شهر (به طرف فرودگاه جدید) پیدا شود بعداً گزارش آن به شرف عرض برسد. توضیح به عرض می‌رسد که تعهد بانک ساختمانی در هر حال به قوت خود باقی است.
موضوعی که می‌بایستی به شرف عرض برسد مبله کردن این منازل است به طوری که رؤسای بانک‌ها پیش‌بینی می‌کنند یک ثلث بر قیمت این منازل بایستی برای تهیه اثاثیه مبلمان آنها اضافه گردد. این موضوع نیز تحت رسیدگی است و نتیجه آن بعداً به شرف عرض مبارک خواهد رسید.
۴- آقای بهبهانیان مدیر‌عامل بنیاد پهلوی تعهد نموده‌اند که تا دو سال دیگر یک هتل صد اطاقی (۲۰۰ تختخواب) و پنج مهمانسرا (هتل) در فضای هتلی که هر کدام دارای بیست اطاق جمعاً صد اطاق (۲۰۰ تختخواب) باشد احداث نمایند و نیز تقبل نمودند که پنج مهمانسرا ( ) بین راه تهران و شیراز که هر یک دارای بیست اطاق جمعاً صد اطاق (دویست تختخواب) احداث نمایند و هتل رویال هیلتون دارای سیصد اطاق (ششصد تختخواب) در شهر تهران در تیرماه ۴۱ حاضر خواهد شد.
5- مذاکرات لازمه توسط سفیرکبیر ایران در واشنگتن و همچنین با سایر شرکت‌های فیلمبرداری در جریان است که یک حلقه فیلم رنگی از زندگانی کوروش کبیر به خرج خودشان تهیه نمایند که افراد مورد نیاز در تخت‌جمشید از طرف دولت ایران در اختیار آنها گذارده شود و از منافع حاصله این فیلم پورسانتاژی برای تأمین مخارج جشن و استرداد قرضه از وزارت دارائی به کمیته مرکزی بپردازند که نتیجه آن به شرف عرض خواهد رسید.2
6- بانک ملی حاضر شده است در صورتی که محل ساختمان‌های جدید بانک ساختمانی دور از شیراز نباشد باشگاهی برای کارمندان خود در همان محل در حدود شش میلیون تومان احداث نماید که در موقع جشن در اختیار کمیته مرکزی گذارده خواهد شد و نیز بانک ملی قبول کرد که یک میلیون تومان دیگر برای زیبائی دکاکین در شهر شیراز در اختیار استاندار فارس برای قرضه دادن به دکاندارها بگذارد.
۷- به وزارت فرهنگ و تربیت بدنی پیشنهاد خواهد شد که هر سال تا موقع انعقاد جشن در تعطیلات ده روزه زمستانی مدارس عده‌ای از شاگردان را به تخت‌جمشید برده و آنها را به عظمت باستانی کشور آشنا سازد.
8- بانک رهنی موافقت کرد که در حدود بودجه خود به اهالی شیراز که بخواهند منازل خود را تکمیل یا تعمیر نمایند که در موقع برگزاری جشن حداقل سه الی چهار اطاق با حمام در منزل خود به اختیار کمیته مرکزی جشن بگذارند وام بدهد.
٩- با وزارت پست و تلگراف و تلفن مذاکره شده است که پنج سری تمبر از دوره سلاطین ایران که قبلاً کلیشه آن به نظر مبارک خواهد رسید چاپ نماید که دو ثلث عایدات آن متعلق به کمیته مرکزی جشن و یک ثلث متعلق به وزارت پست و تلگراف باشد مخارج چاپ این تمبرها به عهده کمیته مرکزی خواهد بود و نظر وزارت پست و تلگراف این است که این تمبرها در خارجه چاپ شود که البته پس از تصویب مبارک اجازه مخصوصی می بایستی از مجلسین تحصیل گردد (چون طبق قانون موجود چاپ تمبرهای پستی ایران می بایستی در چاپخانه‌های داخلی چاپ شود) تمبر در خارجه دویست و پنجاه هزار تومان است و طبق پیش‌بینی وزارت پست و تلگراف در حدود سه میلیون تومان از فروش این پنج سری تمبر عاید کمیته مرکزی خواهد گردید.
۱۰- آقای ثابت قبول کردند که تا دو سال دیگر دو دستگاه تلویزیون یکی در شیراز و دیگری در اصفهان احداث نمایند که مراسم جشن به وسیله تلویزیون به مردم نشان داده شود البته تقاضای کمکی در این قسمت دارند که قرار است پیشنهاد کتبی در این‌باره به کمیته مالی بدهند که بعد از لحاظ مبارک خواهد گذشت.
۱۱- در نظر است چنانچه اراده مبارک تعلق گیرد در ایامی که جشن برگزار می‌گردد از صورت‌حساب‌های هتل‌ها، رستوران‌های درجه ۱ و کاباره‌ها و بلیط سینماها با الصاق تمبر مخصوص مبلغی که از صدی پنج کل صورتحساب تجاوز نکند به نفع کمیته مرکزی در تهران، اصفهان و شیراز و چنانچه اجازه فرمایند در کلیه کشور این وجوه جمع‌آوری گردد. البته بسته به امر و تصویب مبارک است.
۱۲- هتل پارک سعدی در شیراز تا کنون پانصد هزار تومان از بانک رهنی برای احداث شصت اطاق جدید در محل هتل پارک سعدی وام دریافت داشته که اکنون تقاضای اضافه قرضه در حدود یک میلیون تومان برای تکمیل هتل مزبور نموده است.
۱۳- شیر و خورشید سرخ تقبل نموده است که در ساختمان جدید‌الاحداث خود در شیراز از یک نفر مهمان عالی مقام جشن پذیرائی نماید.
۱۴- قرارداد منعقده بین کتابخانه سلطنتی و شرکت سهامی افست راجع به چاپ شاهنامه بایسنقری از لحاظ مبارک می‌گذرد.
۱۵- از طرف دبیرخانه جشن‌های دو هزار و پانصد ساله تهیه بهترین طرح علامت جشن (آرم) بین هنرمندان داخلی اعلان خواهد گردید که به بهترین طرح پیشنهادی پنج هزار تومان جائزه داده خواهد شد و این طرح به شکل آمبلم برای ساختن انواع و اقسام مدال‌ها - انگشترها - دستبندها - و سینه‌ریزها و ظروف که از خارجه در سنه جشن وارد ایران خواهد شد منقوش خواهد گردید.
۱۶- با شهرداری تهران مذاکره شده است که بنای یادبود دائمی مجللی به شکل طاق نصرت که با یادبود جشن ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی ایران متناسب باشد و در آتیه نیز برای ورود سران ممالک خارجی تزئین و مورد استفاده قرار گیرد و دیگر محتاج به تخریب خیابان‌ها نگردند، به خرج شهرداری در مدخل تهران برپا گردد. این موضوع مورد موافقت شهردار قرار گرفته و موکول به صدور امر مبارک است.
جان نثار جواد بوشهری3