تاریخ سند: 16 مهر 1353
متن سند:
از : آهن ربا به : آقای بامداد 332 شماره : 8887 محل رادیو پیک ایران در شهر صوفیه آخر خط تراموای 2 کوچه پشت مدرسه حزبی پلاک 23 قرار دارد.مسئولیت رادیو پیک به عهده جواد میزانی که مستقیما با روسها ارتباط دارد می باشد.
گویندگان عبارتند از : منیر جنیدی ـ گوینده فارسی پروانه شیرین لو ـ گوینده فارسی دانش ـ افسر سابق ارتش ـ گوینده فارسی بهزادی ـ گوینده ترکی غزلچی [قزلچی]1 ـ گوینده کردی امیر ـ تهیه کننده مقاله ها مهندس ندیم ـ به نامه های شنوندگان پاسخ می دهد.
هادی آزادی ـ در مواقعی که یکی از افراد بالا نباشد کمک می کند.
گویندگان اخبار را ساعت 10 صبح در نوار ضبط می کنند و در 4 بعد از ظهر در اختیار جواد میزانی می گذارند.
جواد میزانی با نظر نماینده رادیو بلغارستان اخبار را مطالعه و بعد تصمیم به پخش آن می گیرند.
در بعضی مواقع که اختلاف نظر وجود دارد میزانی تلفنی با افرادی مذاکره و مسئله را حل می کند.
مقامات بلغارستان تمایل ندارند که این رادیو در صوفیه به کار ادامه دهد و مایلند به خاطر روابط اقتصادی بیشتر به ایران مسئله را به شکلی با دولت ایران حل کنند ولی از روسها واهمه دارند.
من استنباط می کنم که تا چند سال دیگر این رادیو تعطیل و ما بیکار شویم لذا سایر دوستان در صدد هستند که بترتیبی به فرانسه آمده و مشغول کار شوند.
توضیح نمایندگی : منیر جنیدی به اتفاق شوهرش منصوری با دعوت شخصی به نام قوام نژاد که تمایلات کمونیستی دارد چند روزی به پاریس مسافرت و در منزل وی سکونت نموده و تصمیم داشته اند از دولت فرانسه اجازه اقامت دریافت نمایند لیکن در این زمینه موفقیتی بدست نیاورده و به بلغارستان مراجعت کرده اند.
قرار است نامبردگان سال 54 مجددا به پاریس مسافرت نمایند.
پیشداد لطفا در کلاسه 264 بایگانی شود.
توضیحات سند:
1ـ میرزا حسن قزلچی در سال 1292 در کردستان متولد شد.او سنی و پیرو مذهب شافعی بود.
در اوان جوانی هنگام تحصیل دروس طلبگی با دختر استاد خود ازدواج می کند و پس از چندی به بوکان رفته و در بخشداری آن شهر مشغول کار می شود.
پس از سقوط رضاشاه در کردستان گروهی بنام کومله ژ ـ ک (جمعیت تجدید حیات کردها) تشکیل می شود که نامبرده به عضویت این جمعیت درمی آید.
بعدها گروه کومله ژ ـ ک به حزب دمکرات کردستان تغییر نام می دهد.
در این ایام که در رأس حزب دمکرات قاضی محمد قرار داشت، حسن قزلچی برای مطبوعات حزب مطلب می نوشت.
همچنین او در نشریه ای هفتگی بنام روزنامه کردستان و مجله ای کردی (که فقط چند شماره منتشر شد) به نام حلاله فعالیت می کرد.
پس از غائله آذربایجان و با تثبیت نسبی حکومت مرکزی و با ورود نیروهای نظامی حکومت مرکزی به کردستان و دستگیری اعضا حزب دمکرات، قزلچی موفق به فرار به عراق می گردد.
او در عراق ضمن پرداختن به کار کشاورزی نزد بعضی از آشنایان قدیمی بعضا در امور سیاسی نیز مشارکت می جوید، چنانچه به طرفداری از یک شیخ مخالف حکومت عراق، دستگیر و مدتی به زندان عراقی ها می افتد.
در زندان اقدام به نوشتن کتابی تحت عنوان عنوان «مجموعه داستانها» می کند.
پس از آزادی از زندان به حزب توده ایران می پیوندد و بلافاصله توسط توده ایها به بلغارستان اعزام می شود، تا در رادیو پیک ایران مشغول به کار شود.
وظیفه او در رادیو اجرای برنامه به زبان کردی و ترجمه مطالب برای این رادیو بود.
قزلچی در پلنوم پانزدهم حزب به عنوان مشاور کمیته مرکزی و در پلنوم شانزده به عضویت کمیته مرکزی حزب توده برگزیده شد.
او تا زمان بسته شدن رادیو پیک ایران در آن فعالیت داشت.
پس از انقلاب قزلچی مانند بقیه سران حزب به ایران آمد و به همراه علی گلاویژ مأمور سازماندهی کمیته ایالتی کردستان شد.
اما بدلیل کهولت سن و ناتوانی در کارهای اجرائی لاجرم به تهران می آید و مسئول روزنامه مردم بخش کُردی می شود.
او مترجم عربی حزب به خصوص در ملاقات و تماس با سران حزب کمونیست عراق بود.
قزلچی در سال 1361 به همراه دیگر عناصر موثر حزب توده به دلیل خیانت های حزب توده دستگیر و زندانی می گردد.