[موضوع :] تلگراف تسلیت به علت فوت آیت الله حکیم1
تاریخ سند: 17 خرداد 1349
[موضوع :] تلگراف تسلیت به علت فوت آیت الله حکیم1
متن سند:
به : 316 از : 5 / ه شماره : 10406 / ه حاج آقا عطاءاللّه اشرفی خوزنی (اصفهان) و میرزا محمد حقی سرابی و شیخ عبدالجلیل جلیلی به مناسبت فوت آیت الله حکیم تلگراف تسلیتی به عنوان آقای شریعتمداری2 مخابره و ایشان پاسخ تلگراف آنها را داده است نظریه منبع : مخابره تلگراف مورد تائید است.نظریه رهبر عملیات : ضمن تائید نظریه منبع خواهشمند است دستور فرمائید به بند 13 به گزارش عملیات مراجعه نمایند نظریه 5 / ه : نظریه رهبر عملیات مورد تائید است.
تنکابنی در پرونده روحانیون کرمانشاه بایگانی شود 3 /4 /49
توضیحات سند:
1ـ آیت الله سیدمحسن حکیم یکی از فقها و مراجع نامدار شیعه در اعصار اخیر می باشند.ایشان در سال 1306 ه ق در یک خاندان علم و تقوا متولد شد.
پدر عالیقدرش حجت الاسلام والمسلمین علامه حاج سید مهدی حکیم (متوفی 1312) و مادرش نواده آیت الله آقا شیخ عبدالنبی کاظمی، صاحب کتاب «تکمله الرجال» می باشد.
خاندان حکیم یکی از خاندانهای اصیل و عرب در عراق می باشد که شخصیتهای علمی و اجتماعی بزرگی از آن برخاسته اند.
آیت الله حکیم از محضر علما بزرگی چون حاج سیدمحمد کاظم یزدی، حاج شیخ محمدکاظم خراسانی، میرزای نائینی، آقا ضیاءالدین عراقی، شیخ الشریعه اصفهانی و برخی دیگر تلمذ نموده است.
مرحوم آیت الله حکیم بعد از رحلت آیت الله العظمی بروجردی، مرجعیت عامه شیعه را به دست گرفت و در تنظیم امور اداری حوزه های علمی و تأسیس مدارس و تربیت مبلغین سعی و کوشش بلیغ مبذول داشت و در غنا بخشیدن به فرهنگ اسلامی شاگردانی را تربیت نمود.
ایشان یکی از موفق ترین مراجع تقلید شیعه در امر تألیف و تصنیف بود.
با وجود آن همه مشاغل مرجعیت باز دست از تألیف و تصنیف برنمی داشت و آثار ارزشمندی از خود به یادگار گذاشت، گفته شده از آیت الله حکیم پرسیدند: نظرش درباره سیاست و دخالت علما در آن چیست؟ او با صراحت فرمود : «اگر معنی سیاست اصلاح امور مردم روی اصول صحیح عقلانی و رفاه حال و آسایش بندگان خدا باشد (کما این که ظاهر امر آن است که معنی صحیح سیاست همین باشد) اسلام، تمامش همین است و جز سیاست چیز دیگری نیست و علما غیر از این کار دیگری ندارند.
و اگر منظور معنی دیگر می باشد اسلام از آن بیگانه و دور است».
به همین دلیل او در امور جاری سیاسی و اجتماعی دخالت داشت از جمله : 1ـ شرکت در جهاد مردم عراق علیه استعمار انگلستان 2ـ تکفیر حزب شیوعی و اشتراکی 3ـ کمک به جنبشهای آزادیبخش 4ـ شرکت در نهضت اسلامی ایران آیت الله حکیم برای اداره امور مرجعیت خود نظم و سازمان خاص ایجاد کرده بود و برای هر قسمت مسئول معینی انتخاب نموده بود و از افراد مطلع در اداره این تشکیلات کمک می گرفت به همین دلیل تشکیلات او با نظم خاصی و آبرومندی اداره می شد و این امر در نوع خود بی سابقه بود.
از آیت الله حکیم فرزندان برومند عالم و لایق باقی مانده است.
آنان در دوران زعامت پدر بزرگوار خود از معاونت و یاری او خودداری نکردند و پس از رحلت آن بزرگوار اغلب آنان به دست دژخیمان نظام عفلقی به فیض شهادت نائل آمدند و خاندان حکیم یکی از کانونهای مقاومت و شهادت در عراق به شمار می آید.
این عالم بزرگوار پس از عمری تلاش و کوشش در راه اسلام و قرآن سرانجام در 27 ربیع الاول 1390 ه ق به ملکوت اعلی پیوست.
مدفن آن مرحوم در نجف در مقبره مخصوص جنب کتابخانه خود می باشد.
(ر.ک : فقهای نامدار شیعه، عقیقی بخشایشی) 2ـ آیت الله سید کاظم شریعتمداری در سال 1284 ه.
ش در تبریز متولد شد تحصیلات خود را در تبریز، مشهد و قم پی گرفت و با گذشت زمان یکی از مدرسین فقه شد.
وی پس از کسب مقام اجتهاد به درخواست اهالی آذربایجان به آن سامان رفت و به تدریس فقه و اصول پرداخت اما در سال 1327 ه ش به قم بازگشت و در این شهر ماندگار شد.
وی قبل از عزیمت به قم در سال 1326 علیرغم تحریم علمای آذربایجان، با شاه ملاقات کرد.
ارتباط او با رژیم تا پیروزی انقلاب پابرجا بود.
نقش شریعتمداری در دوران مبارزه با اهمیت تلقی می شد، امااین اعتقاد به دلیل تأکید او بر حفظ نظام شاهنشاهی و عمل به قانون اساسی رژیم، رفته رفته کم رنگ شد و بعدها راه ایشان از راه مبارزان خط امام خمینی جدا افتاد.
پس از انقلاب نیز مخالفتهای وی با نهضت اسلامی ادامه یافت نگرش خاص وی به مسائل سیاسی، مخالفتهای مکررش با روحانیت انقلابی وی را در برابر حرکت انقلاب اسلامی قرار داد.
سرانجام وی از طرف جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از مرجعیت خلع شد.
او در سال 1365 درگذشت.
نهضت امام خمینی، سیدحمید روحانی، ج اول