صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

تاریخ سند: 9 بهمن 1357


متن سند:

گزارش وقایع و حوادث حوزه فرمانداری نظامی تهران و حومه مدت : از ساعت 0800 روز 9 /11 /1357 الی ساعت 1700 روز 9 /11 /1357 1ـ برابر گزارش منطقه 7 برابر اعلامیه صادره از طرف یکی از روحانیون معتبر که با پاریس در تماس بوده و تائید شده این اعلامیه بدست اشخاص مطمئن و مسئول برسد امام خمینی : چون تا عید بیشتر برای ادامه اعتصابات زمان نداریم لذا : الف : کار نخست وزیر را با ترور تمام کنید.
ب : در مورد ارتش با تمهید بطرف خود جلب نمائید.
پ : در مورد دوختن لباس امراء و ترور مهره های اصلی اقدام نمائید.
ت : با دوختن لباس امراء و پوشاندن و اعزام بداخل ستونهای ارتشی اظهار دارند که کار تمام شده است.
ث : روحانیون پیروز شده اند.
ج : نمایندگان مجلس را با ترور مجبور باستعفا نمائید.
چ : وسیله پول در اماکن مهم آتش سوزی و خرابکاری ایجاد نمائید.
ح : از اشخاص شناخته شده با دریافت پول، فتوکپی شناسنامه برای ترور اسلحه داده شود.
خ : جوانانی که به فنون نظامی آگاهند و یا سرباز فراری هستند با پوشاندن اونیفورم نظامی آنها را مسلح نموده و بمحل استقرار نظامیان اعزام و آنها را از بین ببرند.
د : ضمنا در سطح شهر تعدادی با پیکانهای سفید و سرنشین ریش دار و لباس سویل مشغول پخش اسلحه بودند.
1 2ـ برابر گزارش ضد اطلاعات وابسته الف : در ساعت 1030 در مقابل مسجد امام حسین واقع در میدان شهناز اول شاهرضا از داخل یک کامیون بسته هائی خارج میکردند که امکان دارد داخل آنها اسلحه باشد.
(مراتب به منطقه 2 جهت اقدام لازم ابلاغ شد.) ب : ساعت 2100 روز 8 /11 /1357 واعظی ضمن سخنرانی گفته است کسانیکه خدمت سربازی انجام داده اند بمن مراجعه کنند تا اسلحه بآنان داده شود.
(مراتب به منطقه 6 فرمانداری نظامی جهت اقدام لازم ابلاغ گردید.) 3ـ برابر گزارش سازمان تهران در روز جاری تعداد زیادی از تظاهرکنندگان در اطراف دانشگاه تهران و میدان 24 اسفند و در خیابان شاهرضا حامل ساکهای محتوی مواد آتش زا و کوکتل مولوتف بودند.
(مراتب به فرمانداری نظامی منطقه مربوطه جهت مراقبت لازم ابلاغ گردید.) 4ـ برابر گزارش تیپ 23 نوهد در ساعت 1145 تعداد زیادی اخلالگر خیابانهای غرب تهران را بسته اند و غیر از آمبولانس بهیچ خودروئی اجازه عبور نمیدهند این جمعیت با چوب و سنگ بطرف خیابانهای شمالی در حرکت بودند.
2 (مراتب به منطقه 3 و 6 فرمانداری نظامی جهت اقدام لازم ابلاغ گردید.) 5ـ برابر اطلاع رسیده تعدادی کارگر افغانی در ساختمان بیمارستان برزویه در خیابان ملاصدرا کار میکنند که مسلح میباشند.
(مراتب به منطقه فرمانداری نظامی مربوطه جهت بررسی و اقدام لازم ابلاغ گردید.) 6ـ برابر خبر رسیده در ساعت 1150 تعدادی اخلالگر در میدان 24 اسفند با قرار دادن اتوبوسها در عرض خیابان راه بندان ایجاد کرده و تظاهرات نمودند.
(مراتب به منطقه 2 جهت اقدام لازم ابلاغ گردید.) 7ـ برابر گزارش پلیس تهران الف : در ساعت 1115 روز جاری اعلام گردید که در خیابان هدایت نزدیک سه راه دروازه شمیران جنب بانک تهران درمانگاه چهار طبقه (سلمان فارسی) همه شب قبل از شروع ساعت حکومت نظامی مقادیر زیادی اسلحه و مهمات و مواد آتش زا به آنجا حمل و صبح روز بعد حدود شروع ساعت آزادی (ساعت 0500) تعدادی حدود سی نفر دختر با چادر به آنجا مراجعه و اسلحه و مهمات فوق تحویل و با خود بخارج میبرند.
(مراتب جهت اقدام لازم به فرمانداری نظامی منطقه 4 ابلاغ گردید) ب : در ساعت 1010 روز جاری اعلام گردید که حدود 1500 نفر در میدان سپه اجتماع و با شعار دادن (ما پرسنل نظامی هستیم) ما منتظر خمینی هستیم بطرف خیابان فردوسی در حرکت بودند و در مقابل بانک مرکزی از طرف مامورین بانک به آنان تیراندازی شده است.
8ـ برابر گزارش افسر شناسائی هوائی در ساعت 1000 روز جاری : الف : داخل دانشگاه حدود 10000 نفر که دور مسجد اجتماع و صحن مسجد نیز پر از اجتماع بود.
3 ب : جلو دانشگاه سه اکیپ و هر اکیپ 1500 نفر جمعا حدود 5000 نفر تظاهرکننده که به سمت 24 اسفند در حرکت بودند.
پ : داخل بیمارستان پهلوی حدود 10000 نفر اجتماع نموده بودند.
ت : اجتماع کارمندان وزارت کار و امور اجتماعی در داخل محوطه وزارتخانه حدود 300 نفر.
ث : طول آیزنهاور از شهیاد تا جیحون مسدود و خیابان بسته بود.
ج : از میدان فردوسی بطرف 24 اسفند حدود 5000 نفر نزدیک و اطراف پل اجتماع کرده بودند.
چ : در آیزنهاور و میمنت در سطح خیابان آتش سوزی ایجاد و راه بندان ایجاد نموده بودند.
ح : ناصر خسرو (شمس العماره) حدود 500 نفر اجتماع کرده بودند.
(مراتب به فرمانداری نظامی مناطق مربوطه ابلاغ گردید) 9ـ برابر گزارش ضد اطلاعات فرمانداری نظامی الف : تعدادی از تظاهر کنندگان که قصد اخلالگری دارند در روی پشت بام های مشرف میدان 24 اسفند با سلاح دیده شده اند و قصد دارند هنگام عبور یگانهای فرمانداری نظامی با آنان تیراندازی کنند.
(مراتب به فرمانداری نظامی منطقه مربوطه و ژاندارمری کشور شاهنشاهی ابلاغ گردید.) ب : در خیابان پهلوی نرسیده بمیدان تجریش مقابل فروشگاه شهر و روستا مغازه میوه فروشی که روی تابلو آن نوشته شده فروشگاه اسلامی، عده ای به فروشگاه مزبور مراجعه و با گفتن اسم رمز سلاح و فشنگ که در داخل صندوقهای میوه وجود دارد که خود فروشنده منحصرا میداند بآنها میفروشد.
(مراتب به سازمان اطلاعات و امنیت تهران اعلام شد.) 10ـ برابر گزارش افسر شناسائی هوائی در ساعت 1300 الف : جمعیت داخل دانشگاه تهران حدود 5000 نفر بود که در قسمتهای مختلف دانشگاه مشغول تظاهرات و راه پیمائی بودند و قسمت اعظم آن در مسجد دانشگاه اجتماع نموده بودند.
ب : در میدان 24 اسفند حدود 2000 نفر تجمع نموده بودند و راه را از 24 اسفند بطرف سی متری بسته بودند.
پ : در چهار راه اسکندری و کسری و آیزنهاور وسیله لاستیک آتش سوزی ایجاد نموده بودند و از میدان شهیاد تا اسکندری و جمشیدآباد بوسیله منحرف نمودن اتومبیل ها راه را بسته بودند.
ت : کلیه خیابانهائیکه به آیزنهاور منتهی میشود وسیله راه بندان مصنوعی بسته شده بود.
ث : در خیابان آیزنهاور بین اسکندری و کندی یک ساختمان سه طبقه که احتمالاً متعلق به ساواک میباشد به آتش کشیده شده بود.
ج : در خیابان شاهرضا دو هزار نفر بطرف چهار راه پهلوی در حال حرکت و تظاهر بودند.
معاون و رئیس ستاد فرمانداری نظامی تهران و حومه ـ سرلشکر رضا ناجی 9 /11 /1357

توضیحات سند:

1ـ آن چه در این توصیه ها دیده می شود، نسبتی با روش امام خمینی در مبارزه با حکومت شاه ندارد.
ترور، آتش سوزی و تخریب، حمله به محل استقرار نظامیان و...
در مشی مبارزاتی امام جایی نداشت ؛ مضاف بر اینکه در این توصیه ها ـ که مصدر آن نامعلوم، اما منتسب به امام خمینی است ـ تناقضاتی دیده می شود.
در یک بند گفته می شود ارتش را به طرف خود جلب کنید و در بند دیگر توصیه می کند مسلحانه به نظامیان حمله شود.
2ـ «غرب تهران امروز (9 /11 /57) برای اعتراض به بسته بودن فرودگاه و حادثه خونین مقابل دانشگاه (دیروز) در حالت تعطیل گذراند.
مغازه های اکثر خیابانهای غرب تهران بسته بود و مردم در دسته های پراکنده به دادن شعارهای مختلف پرداختند.
از سوی دیگر اهالی خیابانهای غرب تهران از ساعت 10 صبح اقدام به بستن راههای عبوری خیابانهای فرعی به اصلی نمودند.
نتیجتا با قرار گرفتن موانع مختلف در چهار راهها در این منطقه راه بندان به وجود آمد.
مردم برای بستن راهها از بشکه های بزرگ و اتومبیلهای اساقط و سنگ های بزرگ و آتش زدن لاستیکهای کهنه استفاده کردند.
» (اطلاعات، ش 15772، ص 8) 3ـ تحصن روحانیان در مسجد دانشگاه تهران امروز (9 /11 /57) ادامه یافت.
این تحصن از دیروز شروع شده بود.
ظرف این دو روز گروههای مختلف از این اقدام حمایت کردند ؛ از جمله انجمن اسلامی دانشگاهیان (آیندگان، ش 3276، ص 1) انجمن اسلامی معلمان ایران که امروز با صدور اعلامیه شماره 7 خود اعلام تحصن کردند.
(بایگانی دفتر ادبیات انقلاب اسلامی)، جامعه روحانیت و فرهنگیان و کارمندان و اصناف و عشایر سیرجان (اسناد انقلاب اسلامی، ج 4، ص 715)، آیت الله محمد صدوقی (همان، ج 2، صص 643 تا 646) و...
اما امروز (9 /11 /57) بیانیه شماره 2 روحانیون متحصن در دانشگاه تهران منتشر شد.
در این بیانیه با اشاره به تایید و تشویق گروههای مختلف از این اقدام از رسیدن اطلاعیه های سازمان ملی دانشگاهیان، جامعه اسلامی دانشگاهیان، اعضاء هیئت علمی و کارکنان دانشگاه ابوریحان بیرونی، کارکنان صنایع نظامی، جامعه کارکنان وزارت امور خارجه و کانون فرهنگی نهضت اسلامی که جزو اولین گروههای حمایت کننده بودند، خبر داده شد.
(بایگانی دفتر ادبیات انقلاب اسلامی)

منبع:

کتاب انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک - کتاب 25 صفحه 128




صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.