صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

وضعیت کلی شهرهای مختلف کشور در روز 19/6/57

تاریخ سند: 19 شهریور 1357


وضعیت کلی شهرهای مختلف کشور در روز 19/6/57


متن سند:

وضعیت کلی شهرهای مختلف کشور از ساعت 0800 روز 19 /6 /57 (2537 شاهنشاهی) تا ساعت 1300 روز مذکور بشرح زیر بوده است : 1ـ تهران : از صبح روز 19 /6 /57، بازار و مغازه ها در کرج و شهرری باز بوده است.
بازار تهران تعطیل بوده و مغازه های سبزه میدان و خیابانهای بوذرجمهری، سیروس، گلوبندک، امیرکبیر و خیام بسته بوده است.
در شمیران بازار باستثنای مغازه های نانوائی، قصابی و میوه فروشی بسته و در خیابانهای شمیران نیز حدود 5% مغازه ها تعطیل بوده است.
ضمنا اغلب مغازه ها در خیابانهای تهران باز بوده و گفته شده بازار تجریش تا روز 20 /6 /57، تعطیل خواهد بود.
1 2ـ اصفهان : از صبح روز 19 /6 /57، بازار شهر اصفهان تعطیل بوده و متعاقب آن تعدادی از مغازه های خیابانها در این شهر تعطیل شده است.
در شهر نجف آباد غیر از مغازه های نانوائی، قصابی، لبنیات فروشی و میوه فروشی، بقیه مغازه ها تعطیل بوده است.
وضع بازار و مغازه ها در شهرضا نیز مانند نجف آباد بوده است.
2 3ـ یزد : از صبح روز 19 /6 /57، کلیه مغازه های شهر یزد و دیگر شهرهای استان یزد باستثنای مغازه های نانوائی، قصابی، میوه فروشی و داروخانه ها تعطیل بوده است.
این تعطیل بنا به درخواست شیخ محمد صدوقی یزدی روحانی افراطی و سرشناس یزد انجام گرفته و گفته شده بمدت سه روز ادامه خواهد یافت.
با وجود آنکه ارزاق عمومی در دسترس مردم شهر یزد میباشد، معهذا اکثر مردم از تعطیل مغازه ها در ناراحتی بسر میبرند.
1 4ـ کرمانشاهان : حدود 50% مغازه های شهر کرمانشاه تعطیل بوده است.
وضع سایر شهرهای این استان عادی گزارش شده است.
5ـ زنجان و قزوین : بازار شهر زنجان تعطیل و حدود 80% مغازه های خیابانها نیز بسته بوده است.
بازار شهر قزوین تعطیل بوده و در خیابانها نیز اکثر مغازها بسته بوده است.
6ـ کرمان : بازار شهر کرمان تعطیل بوده، لیکن اغلب مغازه ها در خیابانهای این شهر باز بوده است.
شهرهای سیرجان و رفسنجان نیز وضعی مشابه کرمان داشته است.
2 7ـ خراسان : در شهر مشهد مغازه های بازار رضا و بازار بزرگ و خیابانهای اطراف حرم تعطیل بوده و در خیابانها فقط 30% از دکاکین باز بوده است.
وضع سایر شهرهای استان خراسان عادی گزارش شده است.
8ـ قم و کاشان : بازارهای شهرهای قم و کاشان تعطیل بوده و در خیابانها تعدادی مغازه بطور پراکنده در این شهر باز بوده است.
9ـ مازندران : از صبح روز 19 /6 /57،، کلیه مغازه های شهر ساری باستثنای مغازه های نانوائی، قصابی، میوه فروشی و داروخانه تعطیل بوده است.
تعدادی از کسبه برای تعطیل مغازه های خود مورد تهدید تلفنی افراد ناشناسی قرار گرفته اند.
وضع در سایر شهرهای استان مازندران عادی گزارش شده و فقط در علی آباد گرگان حدود 80% از مغازه ها تعطیل بوده است.
ضمنا در شهر گرگان شایع است که روز 20 /6 /57، مغازه های این شهر تعطیل خواهد شد.
10ـ سنندج : بازار و مغازه ها در شهر سنندج باز بوده است.
11ـ آذربایجان شرقی : بازار و مغازه های خیابانها در شهر تبریز حالت نیمه تعطیل داشته است.
1 بازار شهرهای اردبیل، میانه و جلفا باز و بازار شهرهای مراغه و مرند تعطیل بوده است.
در بین برخی از بازاریان شهر تبریز شایع است که ارتش شوروی در مرزهای کشور شاهنشاهی ایران مستقر شده و روز 20 /6 /57، به ایران حمله خواهند کرد.
12ـ فارس : بازار شهر شیراز تعطیل و اغلب مغازه های خیابانها نیز بسته شده است.
مغازه های شهرهای کازرون و جهرم نیز تعطیل بوده و در شهر لار نیز مجلس فاتحه ای بمناسبت کشته شدگان اخیر تهران برگزار گردیده است.
در سایر شهرستان استان فارس اکثر مغازه ها باز و وضع عادی گزارش شده است.
2 13ـ خوزستان : الف ـ روز 19 /6 /57، چند نفر از روحانیون قشری شهر خرمشهر ضمن تشکیل جلسه ای تصمیم گرفته اند که مردم روز 20 /6 /57 بدون انجام تظاهرات، بازار و مغازه های شهر خرمشهر را تعطیل و در خانه های خود بمانند و نماز جماعت نیز برگزار نگردد.
ب ـ در شهرستان اهواز اعلامیه ای توزیع شده است که در آن از مردم دعوت بعمل آمده که روز 20 /6 /57، بازار و مغازه های خیابانهای این شهر تعطیل باشد.
در این اعلامیه اخطار شده که هرکس مغازه خود را باز نماید، بآتش کشیده خواهد شد.
1 ضمنا در این شهر شایعاتی وجود دارد که از روز 20 /6 /57 بمدت یک هفته عزای عمومی اعلام شده و کلیه مغازه ها بسته خواهد بود.
پ ـ از صبح روز 19 /6 /57 بازار و مغازه های خیابانهای شهر بهبهان تعطیل بوده است و روحانیون این شهر تصمیم گرفته اند دو روز تعطیل عمومی اعلام و از مردم بخواهند که از هرگونه اقدامات اخلالگرانه پرهیز نمایند.
در سایر شهرستانهای استان خوزستان وضع حالت عادی داشته است.
2 14ـ همدان : روز 19 /6 /57، اکثر مغازه های شهرستان ملایر به بهانه تعطیل بازار تهران، بسته بوده است.
ضمنا در شهر همدان نیز قسمتی از مغازه ها تعطیل بوده است.
15ـ لرستان : شب هنگام مورخه 18 /6 /57، اعلامیه دستنویسی در بعضی نقاط شهر خرم آباد توزیع و در آن اعلام شده است که بمناسبت همدردی با بازماندگان کشته شدگان حوادث روز 16 /6 /57 تهران، 48 ساعت در این شهر تعطیل عمومی اعلام گردد.
ضمنا شایعاتی در خرم آباد رواج داشته که چون سربازان اسرائیلی در تهران عده ای را کشته اند، لذا قشریون مذهبی مزاحمتهائی جهت افراد پیرو اقلیت مذهب کلیمی فراهم خواهند کرد.
3 16 ـ وضع در سایر نقاط کشور عادی بوده و گزارش بروز حوادث قابل توجهی واصل نگردیده است.
ارزیابی خبر : خبر صحت دارد.
اقدامات انجام شده : مراتب به نخست وزیری اعلام گردیده است.

توضیحات سند:

1ـ در مورد وقایع امروز (19 /6 /57) تهران بولتن تک برگی دیگری نیز وجود دارد که در صفحات بعدی خواهید خواند.
2ـ صبح امروز در شهرضا تظاهراتی بپا می شود که در نهایت به درگیری با مأمورین حکومت می انجامد.
این حادثه را در میان سندهای بعدی خواهید خواند.
1ـ آیت الله محمد صدوقی امروز اعلامیه ای درباره فاجعه 17 شهریور تهران منتشر کرد و در آن آورد که «مانورهای دمکراتیک هیات حاکمه ایران با ریشخند قهرآمیز ملت شجاع ایران مواجه گردیده است.
تبعیت از قانون مقدس اسلام و احترام بر شریعت مبین که عاجزانه سپر خشم مردم قرار گرفته بود، در میدان ژاله (میدان شهداء) تهران چهره واقعی خود را نشان داد.
» (اسناد انقلاب اسلامی، ج 2، صص 355 و 356) ایشان در بخش دیگری از اعلامیه آورده است: «جهان قرن بیستم بدون هیچ تردیدی یقین کرد که هیأت حاکمه ایران نه تنها در بین ملت ستمدیده جای پایی ندارد، بلکه ارتش تحت اختناق هم در تلاقی با ملت (در شرایط عادی) با گل و بوسه یکدیگر را ملاقات می کنند.
این زنگ خطر (تلاقی صمیمانه ملت با ارتش در جریان راه پیمایی در پایتخت) رژیم وحشت زده و خود باخته ایران را به وحشیانه ترین، غیرقانونی ترین موضع گیری ضدملی برانگیخت، بدون رعایت هیچ ضابطه قانونی جهت جلوگیری موقت از سقوط و انهدام خویش به استقرار حکومت نظامی متشبث گردید.
» (همان) 2ـ در شهر کرمان تظاهراتی نیز رخ داد که در میان سندهای بعدی می خوانید.
1ـ به دنبال تعطیلی بازار تبریز، رئیس اتاق بازرگانی استان قرار شد ساعت 5 بعد از ظهر در محل این اتاق با بازاریان سرشناس جلسه ای تشکیل دهد و در مورد باز کردن مغازه ها با ایشان مذاکره کند.
(12118 /3 ه 1 ـ 19 /6 /57) 2ـ البته غیر از شهر لار.
حوادث این شهر در میان سندهای بعدی خواهد آمد.
همچنین دستگیری علمای طراز اول شیراز در این روز.
1ـ امروز (19 /6 /57) جامعه روحانیت اهواز اعلامیه ای درباره فاجعه کشتار 17 شهریور تهران منتشر کرد و در آن از مردم خواست از روز دوشنبه 20 /6 /57 به مدت سه روز عزای عمومی داشته باشند.
«بنابراین نمازهای جماعت، بازارها، دکاکین تعطیل و در این مدت اینجانبان در منازل خود مانده و از پذیرفتن مؤمنین معذور هستیم.
» (اسناد انقلاب اسلامی، ج 4، ص 567) 2ـ در یکی از گزارش های استانداری خوزستان خبری از دستگیری تعدادی از شهروندان رامهرمزی آمده که «شهربانی رامهرمز چهار نفر به اسامی محمدعلی بهمنی فرزند کیامرث، هوشنگ حاتمی زاده فرزند یوسف، محمد روحانی، فرزند کل صالح و عباس شیخی فرزند محمد به اتهام شکستن تابلوهای فرمانداری و شیروخورشید سرخ محل و نوشتن شعار برروی دیوارها وسیله شهربانی رامهرمز دستگیر و همراه با پرونده متشکله به دادگاه بخش مستقل رامهرمز احاله گردیدند.
» (2407/ م ـ 19 /6 /1357) در شهر دزفول تظاهراتی برپا شد که در میان سندهای بعدی خواهید خواند.
در این سند می خوانیم که علت شروع تظاهرات تیراندازی پلیس به طرف مردم بود.
3ـ لیقوانی رئیس ساواک لرستان در نامه ای به اداره کل سوم نوشت که سید محمد طاهری، روحانی شهر، «اخیرا تحریکات سوئی را در خرم آباد شروع و به برخی از روحانیون خرم آباد فشار آورده است به اتفاق اعلامیه علیه دولت تهیه و پخش نمایند.
همچنین گفته است در نظر دارد در مسجد علوی خرم آباد به منبر رفته و سخنرانی حادی ایراد نماید.
مراتب به شهربانی استان منعکس تا ضمن مراقبت از وی او را احضار و عواقب کارش را تفهیم و از منبر رفتن نامبرده جلوگیری نمایند.
» (3695 /15 ه ـ 19 /6 /57)

منبع:

کتاب انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک - کتاب 11 صفحه 127




صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.