موضوع: ایلات و عشایر بختیاری
موضوع: ایلات و عشایر بختیاری
متن سند:
[گزارش خبر]به ریاست ساواک استان دهم (اصفهان) شماره: ۲۶۳۷/۳۰۲
از: اداره کل سوم (۳۰۲) تاریخ: ۱۱/۵/۴۸
موضوع: ایلات و عشایر بختیاری
با توجه به اینکه ایلات بختیاری به دو قسمت هفت لنگ و چهارلنگ تقسیم گردیده‌اند و ایلات چهارلنگ ساکن فریدن جزو حوزه استحفاظی آن ساواک می‌باشد و از طرفی اطلاع از تعداد ایلات و طوایف، روسای آنها، حدود نفرات به انضمام محل سکونت، درجه مظنونیت و همچنین افرادی که قابل بهره برداری و عملیاتی بوده مورد نیاز فوری این اداره کل می‌باشد علیهذا خواهشمند است دستور فرمایید نسبت به تهیه موارد مشروحه زیر با استفاده از منابع و امکانات موجود اقدام و نتیجه را سریعاً اعلام دارند.
۱- تعیین محل یا محل‌هایی که عشایر بختیاری در آن منطقه زمان ییلاق و قشلاق خود را سپری می‌نمایند.
۲- تعیین نام طوایف و تیره‌های مختلف عشایر و سران آنها.
٣- تعیین اینکه کدام یک از واحدهای عشیرهای مذکور بیشتر به بهرام سمپاتی دارند.
۴- تعیین تعداد نفرات هر ایل، طایفه و تیره با ذکر اسامی آنها به طور جداگانه و مشخص
۵- ارسال اسامی افراد که دارای اسلحه مجاز و یا غیرمجاز در آن منطقه می‌باشند. ضمناً با توجه به دستورالعمل‌های صادره نتیجه حاصله از اقداماتی که تاکنون به منظور نفوذ در طوایف مختلف عشایر بختیاری برای کسب خبر از فعالیت‌های آنها به نفع سوژه انجام داده‌اند را نیز اعلام دارند.
مدیر کل اداره سوم. مقدم
توضیحات سند:
۱- در مورد نام هفت لنگ و چهارلنگ، داوری‌هایی شده که از همه درست‌تر، نظر علی قلی خان سردار اسعد است، که در تاریخ بختیاری نوشته است:از آنجایی که بنیچه‌ی مالیاتی ایلات روی حیوانات بسته می‌شده، مثلا بختیاری با مادیان، قشقایی با گوسفند، شاهسون باشتر، معلوم می‌شود در عهدی که مالیات برای بختیاری بسته می‌شده، بنیچه‌ی سه مادیان برای او تعیین گردیده است که هفت پا سهم هفت لنگ و چهار پا سهم چهارلنگ و یک پاهم تخفیف داده شده یا مالیات متفرقه که منظور سهم سایر ایلات و عشایر باشد، که به این ایل مهاجرت نموده یا پناهنده شده‌اند. به همین روی اصل مالیات مقرره‌ی این دو دسته، به هفت لنگ و چهارلنگ موسوم شده‌اند.»
۲- بهرام، نام مستعاری است که ساواک در یک مقطع برای تیمور بختیار به کار می‌برده است.