تاریخ سند: 17 خرداد 1341
متن سند:
از: شیراز به: تهران شماره: 1849 مؤسسه خیریه کاره که کمک‌های بلاعوض در ایران می‌کند در گذشته تعدادی کوپن نان در اختیار باشگاه لاینز شیراز گذارده که نسبت به توزیع آن بین مستمندان اقدام نماید شخصی به نام عبداله توللی که مأمور این کار بوده متهم به سوءاستفاده و اخاذی شده و بر اثر اعلام جرم آقای استاندار از طرف دادسرای بازداشت گردیده است چون اختلاف و تضادهایی در شیراز وجود دارد این موضوع بحث روز شده و درصدد بودند با انتشار در جراید و غیره حملاتی به باشگاه لاینز و دکتر مهرا شده و بهره‌برداری نمایند و اینجانب برای اسکات موضوع اقدام و ضمن مذاکره با آقای استاندار قرار شد متهم شدیداً تعقیب و موضوع مختومه تلقی گردد آقای دکتر مهرا بیست و یک خرداد عازم تهران و جریان را حضوراً به عرض جناب آقای علاء و تیمسار پاکروان1 خواهد رساند 34-17 /3 /41 ارشامبخش بایگانی از نظر موضوعی اقدام ندارد از نظر تشکیل پرونده به نام عبداله توللی اقدام این پرونده با اداره دوم کل سوم خواهد بود.27 /3 /41س
توضیحات سند:
1ـ پاکروان، حسن سرلشکر حسن پاکروان فرزند فتح اللّه در سال 1290 شمسی در تهران به دنیا آمد.پدرش از دولتمردان عصر رضاخان بود که در زمان فاجعه قتل عام در مسجد گوهر شاد استانداری خراسان را به عهده داشت.
تحصیلات نظامی خود را در دانشکده «پواتیه» و «فونتن بلو» فرانسه به پایان رسانید و در سال 1312 به ایران بازگشت و مدتها به عنوان مربی در دانشکده افسری اشتغال داشت.
در سالهای 1320ـ 1322 افسر ستاد ارتش و در سالهای 1323 ـ 1324 فرمانده پادگان بوشهر و افسر انتظامات بنادر جنوب بود پاکروان در سالهای 1325ـ1327 افسر رکن دوم ستاد ارتش گردید و در سالهای 1328ـ1329 به عنوان وابسته نظامی به پاکستان رفت.
پس از بازگشت به ایران مدتی ریاست رکن دوم ستاد ارتش را به عهده داشت و مجددا در سالهای 1333ـ1334 به عنوان وابسته نظامی به هند رفت.
با تأسیس ساواک در اسفند 1335 پاکروان معاون ساواک گردید و در اسفند 1339 به دنبال عزل تیمور بختیار به ریاست ساواک رسید.
وی تا سال 1343 ریاست ساواک را بر عهده داشت و از جمله حوادث زمان او فاجعه حمله به مدرسه فیضیه، قیام 15 خرداد و دستگیری حضرت امام بود.
سپس جای خود را به نصیری داد و به عنوان وزیر اطلاعات وارد نخستین کابینه هویدا شد (1343ـ1345).
او از شهریور 1345 تا مهر 1348 سفیر ایران در پاکستان بود و در این تاریخ بعنوان سفیر به فرانسه اعزام شد و تا آبان 1352 در پاریس مستقر بود.
در بازگشت به ایران، از سال 1352 توسط ارتشبد فردوست در بازرسی شاهنشاهی به کار گرفته شد و در مهرماه 1356 به عنوان مشاور و سرپرست امور مالی وزارت دربار منصوب گردید.
پاکروان پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران دستگیر و بعد از محاکمه، در تاریخ 22 /1 /1358 اعدام گردیدر.ک : ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی، جلد 2، صص 448 ـ 449.