تاریخ سند: 8 اردیبهشت 1348
درباره: سیدعبدالکریم (کریم ـ میرکریم) شهرت موسوی کریمی فرزند سیدعبدالرحیم شغل واعظ
متن سند:
به : ریاست ساواک تهران (ه 3)
از : اداره کل سوم شماره: 768 /316
نامبرده بالا که یکی از روحانیون ناراحت مخالف مقیم اردبیل می باشد اخیرا
به تهران مسافرت و در مسجد امیرآباد شمالی چهارراه نصرت اقامت نموده
است.
یادشده در تاریخ 31 /1 /48 به قم عزیمت و با علی اکبر فیض مشکینی.
ناصر مکارم شیرازی و شیخ جعفر سبحانی1 ملاقات و در مورد طبع و نشر کتابی
که شخصا نوشته است با آنان تبادل نظر نموده است.
خواهشمند است دستور
فرمایید ضمن تحت نظر قرار دادن اعمال و رفتار و تماسهای وی در صورت
امکان قبل از انتشار از مفاد آن اطلاع حاصل و نتیجه را ضمن تعیین نام کتاب
اعلام دارند.
مدیرکل اداره سوم.
مقدم
رئیس بخش 316 ـ ازغندی
رئیس اداره یکم عملیات و بررسی.
ثابتی
رونوشت برابر اصل است ـ اصل در پرونده 67991 بایگانی است
در پرونده میرزاعلی کبر فیض مشکینی ضمیمه و بایگانی شود.
10 /2 /48
توضیحات سند:
1ـ آیه اللّه شیخ جعفر اقبال
سبحانی فرزند محمدحسین در
سال 1308 ه ش در تبریز متولد
گردید.
تحصیلات خود را در
ادبیات و ریاضی و هندسه در
زادگاه خود به انجام رسانید و
علوم ادبی و عربی را نزد اساتید
بزرگی چون آقا میرزا محمدعلی
مدرس تبریزی صاحب فرهنگ
نوبهار و ریحانه الادب،
آموخت.
وی در جریان غائله
آذربایجان در سال 1325 به قم
مهاجرت نمود و از محضر
اساتید بزرگ، حضرات آیات
بروجردی، حجّت و علامه
طباطبایی، گلپایگانی و مجاهد
تبریزی بهره مند گردید.
او بیش
از 14 سال از جلسات درس
حضرت امام خمینی (سلام اللّه
علیه) کسب فیض نمود.
استاد
سبحانی ازجمله مؤسسین مجلّه
«مکتب اسلام» بود و سالیان
متمادی مقالات علمی فراوانی
را در آن مجلّه به چاپ رسانید.
فعالیتهای مبارزاتی او علیه
رژیم پهلوی به آغاز نهضت
حضرت امام برمی گردد.
بنا به
گزارش ساواک، در جریان تبعید
به ترکیه به جرم تشویق علما و
مراجع قم برای انجام
عکس العمل در مقابل عمل
دولت وقت و ملاقات با آقایان
حاج شیخ هاشم آملی، حاج شیخ
مرتضی حائری و سید احمد
زنجانی بازداشت و در
18 /8 /43 به زندان قزل قلعه
انتقال یافت و 10 روز بعد
محکومیت او به قرار التزام به
عدم خروج از حوزه قضایی
تهران تبدیل گردید و از زندان
آزاد شد.
در بهمن ماه همان سال
به جرم سخنرانی در دفاع از
حضرت امام در شهرستان
دزفول، به 6 ماه تبعید
به کاشمر محکوم گردید.
تبعید
وی عکس العمل مراجع وقت از
جمله حضرت آیه اللّه سید محمد
هادی میلانی را برانگیخت و
جهت حمایت از وی به آیه اللّه
سید اسداللّه نبوی از علمای
بزرگ دزفول متوسل شد.
در سال
1344 از طریق آبادان، مخفیانه
به عراق سفر نمود و در سال
1346 به همراه روحانیون به
اصطلاح افراطی ممنوع المنبر
گردید.
در سال 1347 به علت
دعا نمودن به امام خمینی در
پایان سخنرانی خود در شهرستان
کنگاور، شهربانی از منبر وی
جلوگیری و روز بعد
(26 /3 /47) او را از کنگاور
اخراج نمود.
ساواک چنان با
حساسیت مواضع وی را دنبال
می نمود که جمله ای از مقاله وی
در مجلّه مکتب اسلام را که نوشته
بود : «...
در پرتو انتساب به
رئیس مملکت همه گونه
سوءاستفاده بنمایند»، بریده و
ضمن بایگانی در پرونده، دستور
مراقبت داده بود.
همچنین پس از
انتشار این مقاله که با عنوان
«توطئه خطرناک منافقان» در
شماره 114 مجله مکتب اسلام به
چاپ رسیده بود، وی به ساواک
احضار و مورد مصاحبه قرار
گرفت.
در پی اظهاراتی در
تاریخ 23 /8 /48 در مسجد امام
حسن مجتبی (علیه السلام) در
خرم آباد و اشاره به فقر شدید
مردم و اینکه بعضی برای
سگهای خود ماشین و راننده
مخصوص دارند تا سگها را برای
تفریح با ماشین به خیابان ببرند
ولی حقوق راننده، کفاف معاش
وی و عیالش را نمی دهد،
بلافاصله از سوی ساواک احضار
و تهدید شد.
در سال 1350 به
اتفاق آیه اللّه مکارم شیرازی و
سیدعلی محقق داماد مؤسسه ای
به نام جمعیت خیریه و مرکز
مطالعات اسلامی و نجات نسل
جوان دایر نمودند که با هماهنگی
آقای شریعتمداری، ساواک با
تأسیس آن مخالفت نمود.
در سال
1351 نیز مجددا به خاطر
اظهاراتش بر منبر در خرم آباد،
دستور احضار وی به ساواک داده
شد و در سال 1353 نیز ضمن
احضار به ساواک، از روش منبر
وی اظهار نگرانی گردید.
وی از
جمله افرادی بود که در سال
1356 تلگراف تسلیت حوزه
علمیه قم به حضرت امام در فوت
حاج آقا مصطفی را امضا نمودند.
ایشان در سال 1359 «مؤسسه
تحقیقی و تعلیماتی امام صادق
(ع)» را بنیان نهاد و ریاست آن را
بر عهده گرفت.
آیه اللّه سبحانی در حدود 100
جلد کتاب در زمینه های فقه و
اصول و فلسفه و تاریخ منتشر
کرده است که تعدادی از آنها
عبارتند از الهیات، کلیات فی علم
الرجال، اصول الحدیث، اصول
الفلسفه، نظریه المعرفۀ، اللّه خالق
الکون، فلسفه اسلامی و اصول
دیالکتیک، فروغ ابدیت و
سرچشمه هستی.
منبع:
کتاب
آیتالله العظمی علیاکبر فیض مشکینی به روایت اسناد ساواک صفحه 145