موضوع : شاپور بختیار و مهندس بازرگان1
تاریخ سند: 30 مرداد 1342
موضوع : شاپور بختیار و مهندس بازرگان1
متن سند:
شماره : 11095 / س ت آقای دکتر شاپور بختیار از زندان برای آقای مهرداد ارفع زاده و سایر مسئولین جبهه ملی پیغام فرستاده است که کارت الکترال را بگیرند و بعدا دستور مقتضی داده خواهد شد و آقای مهندس مهدی بازرگان هم اظهار داشته حالا که سازمان امنیت هر روز میتینگ برگزار می کند بهتر است ما هم تقاضای میتینگ کنیم اگر اجازه ندادند بگوییم چطور میتینگ شما بر علیه نظم مملکت نیست ولی مال ما هست و می گفت به رفقای جبهه ای باید گفت که ترس نداشته باشند و به طور شدید اعلامیه پخش کنند و به فکر این نباشند که ما چند ماه دیرتر آزاد می شویم.نظریه : اقدام مستقیم باعث شناسایی مامور نفوذی خواهد گردید.
ضمیمه پرونده نامبرده بایگانی شود گیرندگان : اداره کل سوم (2 نسخه)
توضیحات سند:
1ـ مهندس مهدی بازرگان در سال 1278 هجری شمسی در تبریز به دنیا آمد.وی جزو اولین کسانی است که پس از اتمام دوران متوسطه در تبریز و تهران برای ادامه تحصیلات عالی به فرانسه عزیمت و در رشته مهندسی ترمودینامیک تحصیلات خود را به پایان برد.
مهندس بازرگان پس از بازگشت به ایران به عضویت کادر علمی دانشگاه تهران نایل گردید.
وی فعالیت سیاسی خود را از جبهه ملی آغاز نمود.
در دوران نخست وزیری دکتر محمد مصدق ریاست شرکت ملی نفت ایران و بعد سازمان آب تهران را عهده دار گردید.
پس از تعطیلی و توقف کار جبهه ملی اول با سقوط دکتر مصدق بر اثر کودتای 28 مرداد 1332 از جمله کسانی بود که جبهه ملی دوم را تأسیس و در سال 1334 به دلیل فعالیت های سیاسی دستگیر و زندانی گردید.
به دنبال ایجاد اختلاف در جبهه ملی دوم به دلیل عدم عکس العملی مناسب این جبهه در قبال ارتحال مرحوم آیت الله العظمی بروجردی در سال 1340 وی به همراه مرحوم آیت الله طالقانی، دکتر یدالله سحابی، رحیم عطایی، منصور عطایی، عباس سمیعی و حسن نزیه از جبهه ملی دوم کناره گرفته و نهضت آزادی ایران را تأسیس نمودند.
در سال 1342 سران نهضت آزادی دستگیر و مهندس بازرگان و آیت الله طالقانی به 10 سال زندان محکوم شدند.
لیکن پس از سپری شدن 6 سال مهندس بازرگان آزاد گردید.
مهندس بازرگان در سال 1356 به اتفاق جمعی از سیاسیون و حقوقدانان نظیر کریم سنجابی، ناصر میناچی، حسن نزیه و...
جمعیت دفاع از آزادی و حقوق بشر را تأسیس کردند.
لذا از طرف گروه انتقام که ساخته و پرداخته رژیم شاه بود در تاریخ 11 /2 /1352 یک بمب در مقابل درب منزل وی منفجر شد.
قبل از پیروزی از طرف امام در راس هیئتی به آبادان رفت تا جریان اعتصاب کارگران نفت را بر علیه رژیم که کمر آن را در بعد اقتصادی شکسته بود سامان بهتر و بیشتری دهد و به مسائل آنان رسیدگی کند.
وی همچنین سفری به پاریس نمود تا حضرت امام را از طرح شعار «شاه باید برود» منصرف کند، چه به اعتقاد او طرح شعار رفتن شاه با برخورداری از ارتش و ساواک پشتیبانی آمریکا را شعاری مناسب و راه کاری عملی نمی دانست.
آقای بازرگان پس از پیروزی انقلاب اسلامی از سوی امام (ره) به عضویت شورای انقلاب درآمد و با پیشنهاد اعضای شورا به امام (ره) از طرف ایشان مسئولیت تشکیل دولت موقت که اولین دولت اسلامی پس از پیروزی انقلاب بود را بر عهده گرفت.
دولت موقت مهندس بازرگان به دلیل اتخاذ روشهای غیر انقلابی به خصوص اتخاذ مواضع مخالف با تسخیر لانه جاسوسی آمریکا و نیز اصرار بر انحلال مجلس خبرگان ورد این پیشنهاد از سوی امام از کار استعفا داد که بلافاصله مورد پذیرش امام واقع گردید.
او در نخستین دوره مجلس شورای اسلامی از سوی مردم تهران به مجلس راه یافت.
مهندس بازرگان در تاریخ 30 /10 /1373 در فرودگاه زوریخ درگذشت.
از جمله آثار قلمی مهندس بازرگان عبارتنداز : «مطهرات در اسلام، راه طی شده و عشق و پرستش یا ترمودینامیک انسان» اسلام مکتب مولد و مبارز ـ دین و سیاست، بعثت و ایدئولوژی نامید.
یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب 12، صص 55 ـ 53