تاریخ سند: 8 شهریور 1357
موضوع : مخابره تلگرام
متن سند:
به : 312
از : 10 ه شماره : 9897 /10 ه
در تاریخ 25 /5 /37 تلگرامی از طرف داریوش فروهر1 از تهران به عنوان
آیت الله خادمی به اصفهان مخابره گردید و در آن ضمن ابراز همدردی و تأسف از
حادثه حمله پلیس به تظاهرکنندگان در منزل آیت الله خادمی تندرستی وی و
سایر همشهریان آرزو گردیده است.
نظریه شنبه : با توجه به راهنمائیهایی که در این مورد به عمل آمده یک نسخه
رونوشت تلگرام مذکور به پیوست تقدیم می گردد.
نظریه یکشنبه : با تایید متن تلگرام و نظریه شنبه به استحضار می رساند که
داریوش فروهر عضو فعال و مؤثر جبهه به اصطلاح ملی سابق (حزب ملت
ایران2 سربنیادپان ایرانیسم) که اهل اصفهان می باشد با توجه به شرایط زمان و
مکان و محبوبیت نسبی آیت الله خادمی و وجهه ای که این شخص در حوادث
اخیر بین افراطیون مذهبی کسب نموده با ارسال تلگراف، سعی کرده خودی
نشان داده و توجه همگان را به سوی خود معطوف دارد.
مضافا به اینکه با
فرارسیدن انتخابات آینده و نویدی که شاهنشاه آریامهر و دولت خدمتگزار به
آزادی انتخابات و فضای باز سیاسی به ملت ایران مرحمت فرموده اند
گردانندگان و فعالین جناحهای مختلف سیاسی که در گذشته به علت عدم
استقبال اکثریت قریب به اتفاق ملت ایران خود را از فعالیتها کنار کشیده بودند، با
آزادیهای عنوان
شده فوق سعی دارند توجه و عنایت مردم را به سوی خود جلب بلکه بتوانند به
موقع بهره برداریهای لازم را بنمایند لکن حوادث خونین و کشتارهای
غیرانسانی گروهی عناصر افراطی و فریب خورده نشان داد این گروهها که در
شرایط فعلی با وجود اختلافات عمیق مسلکی و ایدئولوژیکی با یکدیگر به
خاطر سرنگون ساختن رژیم شاهنشاهی در مملکت (که هرگز ملت شریف و
شاهدوست ایران ایران اجازه نخواهد داد) آنان به چنین هدف خائنانه ای نایل
شوند و تاریخ مدون و پرافتخار این مرز و بوم نشان داده است ایرانی هرگز به
چنین خفت و ذلتی تن در نخواهد داد و ایران در سایه رژیم مشروطه سلطنتی و
قانون اساسی و انقلاب سفید شاه و مردم همچنان به پیش گام بر خواهد داشت تا
به دروازه تمدّن بزرگ که رهبر خردمند این مملکت بشارت داده برسد.
دادار
نظریه چهارشنبه : مفاد خبر و نظریه یکشنبه مورد تأیید است.
تکاپو
نظریه جمعه : نظریه چهارشنبه مورد تایید است.
پژواک
شرف الدین 8 /6
ملکی 8 /6 /57
نادری
توضیحات سند:
1ـ داریوش فروهر در سال
1307 در اصفهان بدنیا آمد.
مبارزات سیاسی اش را از سال
1322 در دبیرستان آغاز کرد و
در سال 1327 هنگام تحصیل
در دانشکده حقوق به «حزب»
که هسته بنیادی یک گروه
سیاسی و ملت گرا و مبارز بود
پیوست و در سال 1328 به
هنگام بنیانگذاری جبهه ملی
ایران، همراه با دانشجویان
دیگر، به یاری دکتر مصدق
شتافت و در دوره 16 مجلس
شورای ملی در موفقیت
دکترمصدق به او کمکهای
شایانی کرد.
در سال 1329
برای نخستین بار زندانی شد و
در زمان حکومت رزم آرا
بخاطر مبارزات ملی شدن
صنعت نفت در دانشگاه، بار
دیگر زندانی شد.
در سال
1330 «مکتب» به «حزب ملت
ایران» تبدیل شد و فروهر در
دیماه همان سال به دبیری این
حزب انتخاب شد.
وی در 29 خرداد 1331،
سالروز خلع ید استعمارگران،
برای سومین بار بازداشت شد و
در 30 تیر همان سال، فروهر
مبارزات خونین یارانش را در
میدان بهارستان رهبری کرد.
پس از 28 مرداد 1332 فروهر
به مبارزات پنهانی ادامه داد و
مردم را به مقاومت علیه
کودتاچیان دعوت کرد و
سرانجام در دی ماه همان سال
دستگیر شده و به جزیره قشم
تبعید گشت.
در 30 تیر 1339
در حالی که در زندان به سر
می برد، به عضویت شورای
مرکزی جبهه ملی دوم برگزیده
شد.
فروهر از اندک شمار
رهبران جبهه ملی بود که از
دوران زندان قیام 15 خرداد
را نقطه عطف و دگرگون ساز در
پیکارهای ملت ایران اعلام کرد.
وی در سال 1343 بار دیگر به
همراه گروهی از یارانش به
زندان افتاد و به 3 سال زندان
محکوم گشت.
وی در سال 45
از زندان آزاد شد و در سال 49
نیز بدون محاکمه به 3 سال
زندان محکوم گشت.
در سال
56 به کوشش او و یارانش،
«اتحادیه نیروهای جبهه ملی»
تشکیل شد.
در سال 57 (26 دی
ماه 57) همراه با دکتر سنجابی که
از دیدار با امام بازگشته بود،
برای (26) بیست و ششمین بار
زندانی شد و پس از آزادی به
پاریس رفت و پس از 18 روز
همراه امام به ایران بازگشت.
و
در دولت موقت به سمت وزیر
کار انتخاب شد.
وی در سال 58
نماینده منتخب حزب ملت ایران
برای ریاست جمهوری ایران
شد.
سرانجام داریوش فروهر در
تاریخ 30 آبان 1377 در منزل
مسکونی خود در تهران به همراه
همسرش به شکل فجیع به قتل
رسید.
2ـ حزب ملت ایران حزبی است
که از حزب پان ایرانیست
پزشکپور منشعب شده و رهبری
آن را داریوش فروهر به عهده
داشت.
روزنامه ندای پان
ایرانیسم که گاه به نامهای
«آپادانا» و «مرد فردا» منتشر
می شد ارگان آن بود و روزنامه
آرمان ملت نیز از سوی این
حزب منتشر شد.
این حزب در تیر ماه 1332
همراه با احزاب ایران، جمعیت
آزادی مردم ایران و نیروی
سوم، جبهه مؤتلفه احزاب ملی
را در دفاع از نهضت ملی و
حکومت مصدق به وجود آورد
و پس از 28 مرداد 1332
همین چهار حزب، احزاب
وابسته به نهضت مقاومت ملی
را تشکیل دادند.
حزب ملت
ایران، عبارت «پاینده ایران» را
به عنوان شعار رسمی خود در
اعلامیه ها و بیانیه های حزبی به
کار می برد.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان اصفهان، کتاب 3 صفحه 323