جلسه هواداران جبهه به اصطلاح ملی سابق در تهران
متن سند:
سه گروه از هواداران جبهه به اصطلاح ملی سابق( حزب ایران، حزب ملت
ایران و جامعه سوسیالیست های نهضت به اصطلاح ملی ایران) از مدتی قبل
جلساتی در تهران تشکیل دادند و مقدمات فعالیت جدید این جبهه را فراهم
کردند و سرانجام با انتشار اعلامیه ای فعالیت مشترک سه گروه مذکور را تحت
عنوان «اتحاد نیروهای جبهه ملی ایران» اعلام نمودند.
ساعت 1830 روز 10 /10 /36 جلسه ای با حضور 9 نفر از اعضاء اتحاد
نیروهای جبهه به اصطلاح ملی سابق ایران در شرکت داکتیران (شاپور بختیار
یکی از فعالین جبهه مذکور مدیر عامل شرکت مورد بحث است) در تهران تشکیل
گردیده است.
در ابتدای جلسه شاپور بختیار در مورد تماس یکی از مخبرین
خبرگزاری یونایتدپرس با وی مطالبی عنوان و اضافه کرده: قبل از ورود رئیس
جمهوری ایالات متحده آمریکا به ایران، شخصی که خود را مخبر خبرگزاری
یونایتدپرس معرفی می کرد، با من تلفنی تماس گرفت و گفت گویا جبهه ملی علیه
رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا اعلامیه ای صادر کرده است.
بوی گفتم
این موضوع صحیح نیست و جبهه ملی اعلامیه ای علیه کارتر انتشار نداده است.
اعلامیه ای که از طرف جبهه ملی منتشر شده اکنون نزد من می باشد و شما
می توانید اعلامیه را ببینید.
مخبر خبرگزاری یونایتدپرس گفت شخصی را
می فرستم و به سؤال او جواب بدهید.
شاپور بختیار افزوده: مدتی بعد از مکالمه تلفنی، خانمی نزد من آمد و سؤالاتی
در مورد هدف و برنامه های اتحاد نیروهای جبهه ملی ایران نمود و من به
سؤالات وی پاسخ گفتم و نمونه ای از اعلامیه را در اختیار او قرار دادم (منظور
اعلامیه ای است که در تاریخ 5 /10 /36 از طرف اتحاد نیروهای جبهه به
اصطلاح ملی منتشر شده و در آن خواستهای جبهه مطرح شده و به فعالیت های
اخلالگرانه دانشجویان، اجتماع هواداران جبهه مذکور در کاروانسرا سنگ کرج
و اعتراض تعدادی از دانشجویان دانشکده ورزش به کشتی گیران آمریکایی
اشاره گردیده و قبلاً به استحضار رسیده شاپور بختیار در دنباله سخنان خود
گفته: نظیر مصاحبه ای که او با خانم مذکور انجام داده، داریوش فروهر نیز چنین
مصاحبه ای با خانم مورد بحث به عمل آورده بود (اشاره به مصاحبه فروهر با یک
نفر خبرنگار زن فرانسوی که به دفتر کار وی مراجعه کرده و فروهر در مورد
حادثه کاروانسرا سنگ کرج اطلاعاتی به او داده بود).
شاپور بختیار سپس به نقل
از اظهارات کریم سنجابی (یکی از فعالین جبهه مذکور) گزارشی از جلسه
هواداران جمعیت به اصطلاح نهضت آزادی و حزب مردم ایران (این دو گروه
به عللی از شرکت در فعالیت های گروه اتحاد خودداری کرده اند)، به اطلاع
حاضرین در جلسه رسانده و گفته این جلسات به علت اختلافاتی که وجود دارد ،
از هم پاشیده خواهد شد و کاظم سامی کرمانی (از فعالین حزب مردم ایران) و
عبدالکریم حسینی لاهیجی (از عناصر جبهه مذکور که در فعالیت های گروه
بازرگان نیز مشارکت دارد) از هیئت اجرائیه (هیئتی که عنوان گردانندگی
فعالیت های جمعیت مذکور و حزب
مردم ایران را دارد) استعفاء کرده اند.
آن گاه رضا شایان (عضو منتخب جامعه
سوسیالیست ها در گروه اتحاد نیروهای جبهه به اصطلاح ملی ایران) اظهار داشته
قرار است اعضاء هیئت رئیسه کانون نویسندگان ایران انتخاب شوند، وظیفه ما
در قبال این انتخابات چه خواهد بود؟ ابوالفضل قاسمی (یکی از فعالین جبهه
مذکور و عضو منتخب حزب ایران) در پاسخ گفته کانون نویسندگان ایران دارد
رنگ کمونیستی به خود می گیرد، باید هوشیار شد و آلت دست افرادی مانند
به آذین (محمود اعتمادزاده که چندی قبل به علت فعالیت های اخلالگرانه
دستگیر و پرونده وی از طریق دادگستری مورد رسیدگی قرار گرفت) قرار
نگیریم.
در جلسه مذکور، همچنین پیرامون تشکیل کمیته بازار جبهه مذکور که
در جلسه قبلی پیرامون آن صحبت شده بود و از قاسم لباسچی (یکی از
بازاریان هوادار جبهه مذکور) خواسته شده بود تا هرچه زودتر کمیته مذکور را
تشکیل و آماده فعالیت سازند، بحث و گفتگو شده و قاسم لباسچی صورت جلسه
مذاکرات و انتخابات را که قاسم لباسچی و حاج علی صدری (از بازاریان هوادار
جبهه مورد بحث) به عنوان نمایندگان منتخب کمیته بازار معرفی شده بودند، به
حاضرین در جلسه ارائه داده است.
قاسم لباسچی اضافه کرده: در بازار تهران
یک کمیته ویژه حمایت از آسیب دیدگان حادثه کاروانسرا سنگ کرج تشکیل
گردیده است.
داریوش فروهر اظهار داشته: هرروز یک نفر در دفتر کار من
خواهد بود تا به هر نوع گرایش و نظری در مورد حادثه کارونسرا سنگ رسیدگی
نماید.
در پایان جلسه مذکور ضمن آن که قرار شده هدیه قابل توجهی به حسین
گلزار مقدم
(شخصی که باغ خود را برای اجتماع هواداران جبهه مذکور در کاروانسراسنگ در اختیار آنها قرار داده
بود) تهیه و به وی داده شود، از حاضرین در جلسه خواسته شده نمایندگانی از هر یک از گروه ها (حزب
ایران، حزب ملت ایران و جامعه سوسیالیست ها) انتخاب و معرفی نمایند تا در کمیسیونی که به منظور
توزیع اعلامیه ها تشکیل می گردد، شرکت و فعالیت نمایند.
ارزیابی خبر:
تشکیل جلسه صحت داشته و مطالب بالا توسط نامبردگان عنوان شده است.
اقدامات انجام شده:
مراتب به نخست وزیری اعلام گردیده است.
توضیحات سند:
* تاریخ : 19 /5 /40
شماره : 3599 /5 اطّلاعیه
روز 16 /5 /40 در محلّ
شورای اصناف، جلسه
سوگواری از طرف صنف
قهوه چی منعقد بود.
افراد جبهه
ملّی و سرکمیته ها و چند تن از
سران جبهه ملّی، در آن جلسه
شرکت داشتند.
سیّدمحمود
طالقانی، منبر رفت و شدیدا به
دولت و هیأت حاکمه، با وضع
بسیار زننده ای، حمله کرد.
طالقانی، گفت : تاریخ ثابت کرده
است که حکومتهای دیکتاتوری،
دوامی نخواهند داشت؛ چنان که
دیدند کاخ ستم و ظلم معاویه و
دستگاه یزید از بین رفت و جز
ننگ و ذلّت، از خود اثری
نگذاشت.
مطمئن باشید که به
زودی، کوس رسوائی هیئت
حاکمه، زده خواهد شد و به این
خیمه شب بازیها، پایان داده
می شود زیرا ملّت ایران، دیگر
نباید بیش از این، تحمّل این
همه حق کشیها و زندانها و ستمها
را بکند.
در پرونده سیّدمحمود
طالقانی، ضمیمه [شود.
] به
استحضار ریاست بخش 312،
برسد.
22 /5 /40
منبع:
کتاب
شاپور بختیار به روایت اسناد ساواک صفحه 449