تاریخ سند: 28 آبان 1343
افکار و عقاید مردم
متن سند:
شماره: 3871/ ق ز تاریخ:28 /8 /1343
از: ساواک قزوین
به: ریاست ساواک استان مرکزی
به طور کلی افکار و عقاید مردم را میتوان به سه دسته زیر تقسیم نمود :
1) افراد روشنفکر به تحولات عظیم و اساسی کشور که در تحت توجهات رهبر عالیقدری چون شاهنشاه[ناخوانا] به وجود آمده و مخصوصاً در این موقع که فردی در مقام شامخ انسانیت برپا خواسته و با دعوت از پادشاهان و رؤسای جمهوری کشورها که سرنوشت هزاران هزار میلیون نفوس بشری تحت اراده و افکار و نیات آنها است میخواهند که دیو جهل و نادانی را از زندگی میلیاردها بشری که در ظلمات جهل سرگردان و در تاریکیهای آن به جستجوی راه نجات میباشند و آن خصم سرسختی که گریبانگیر زندگی میلیون ها نفوس بشری است میاندیشند و دوشادوش گامهای مترقیانه رهبر ارجمند و گرامی خود گام برمیدارند و رفتن خمینی و امثال خمینیها را که مانع پیشرفت امور اجتماعی هستند با خوشحالی تلقی میکنند.
2) لکن عده معدودی که دارای افکار پوسیده قرون وسطائی بوده و هنوز در وادی جهل غوطهور میباشند حاضر نیستند میلیونها نفر از همنوعان خود از این تاریکیها خارج شده و این انقلاب را که مبیّن پیشرفت برنامههای اجتماعی است سدی برای مقاصد شوم و فریبکارانه خود دانسته و دیگر نمیتوانند زندگی خود را بر دیگران تحمیل نمایند مسلماً از این موضوع راضی نبوده بلکه به عناوین مختلف باعث شایعه پراکنی و احتمالاً تخریب افکار عمومی میگردند که خوشبختانه با هوشیاری دستگاههای اطلاعاتی و امنیتی همواره نیّات سوء و خصمانه آنها از بین خواهد رفت.
3) طبقه روحانیون (اعم از مجتهد. وعاظ. محدث وطلاب علوم دینی)
به طور کلی این طبقه نسبت به تبعید آیتاله خمینی چندان تعصب مذهبی نشان نداده و اغلب بیاهمیت تلقی نمودهاند شاید علت این بیاعتنائی در اثر تندرویهای بیجا او در گذشته بوده است1.
بعضیها معتقد بودند که در اثر بیتدبیری او بود که عدهای از طلاب علوم دینی از تحصیل بازمانده و مراکز مذهبی به حال نیمه تعطیل درآمده بود. عده دیگر عقیدهمندند که در اثر بیتجربگی آیتاله خمینی لطمه شدیدی به پیکر شیعه وارد شده که در نتیجه سایر ادیان از این برادرکشی سوء استفاده نمودهاند.
اکثراً بالاتفاق معتقدند این اعمال خود موجبات تضعیف دین مبین مذهب شیعه جعفری میگردد موضوعی که بیش از همه در بین بازاریان و اصناف متدین مذهبی و روشنفکر و وطن پرست شایع است از یکدیگر سؤال میکنند چگونه رادیو و تبلیغات دولت انگلستان از آیتاله خمینی طرفداری میکند؟ این تمجید و تعریف چیست؟ چرا از روحانیون عراق که هر زمان مورد تهدید و ایذاء و اذیت دولت است به حمایت برنمیخیزند؟ شاید در حمایت از آیتاله خمینی کاسهای زیر نیم کاسه باشد شاید تماس او را با بعضی دولتهای خارجی بیارتباط ندانند. به هر حال آنچه مسلم است و مورد تائید اغلب روحانیون میباشد این است که بعد از تندرویهای او و قتل و غارت و کشت و کشتار و به وجود آمدن جریان 15 خرداد 1341 عدهای از روحانیون که نسبت به آیتاله خمینی اعتقاد داشتهاند از او روگردان شده و مرجع تقلید خود را آیتاله حکیم قرار دادند و در جریان دستگیری و تبعید آیت اله خمینی اغلب روحانیون منتظر بودند و ببینند که آیا از طرف مرجع تقلید آنها (آیتاله حکیم) و مراجع بزرگ مذهبی دیگر عکسالعملی در این باره به وجود خواهد آمد یا خیر؟ چون مراجع تقلید درباره این موضوع اهمیتی قائل نشدهاند و عکسالعملی هم دیده نشده لذا این طبقه صلاح دیدند که جریان به سکوت گذرانیده شود. رئیس سازمان اطلاعات و امنیت قزوین- نادور
توضیحات سند:
1. این گزارش با توجه به لحن احساسی و حماسی آن بیانگر این است که گزارش دهنده صرفاً به دنبال جلب خاطر روسای خود بوده است. استفاده از عباراتی مانند بی تفاوتی علما و روحانیون نسبت به تبعید امام(ره) به حدی دور از واقعیت است که نیازی به هیچگونه توضیحی ندارد، فقط کافی است نگاهی به اسناد ساواک انداخته شود تا بی پایه بودن چنین برداشتی کاملاً آشکار شود.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان قزوین، کتاب 1 صفحه 241