تاریخ سند: 17 آذر 1341
موضوع: سیاست خارجى آمریکا و شوروى
متن سند:
شماره: 26079 /331 تاریخ: 17 /9 /41
موضوع: سیاست خارجى آمریکا و شوروى
مورخالدوله سپهر1 مىگفت شورویها و آمریکائیها در سراسر جهان با هم توافق کردهاند که در آینده قدمى علیه یکدیگر برندارند. در هیچ کشورى آمریکایىها پول خرج مبارزه با کمونیسم نخواهند کرد و شورویها هم در هیچ کشورى از سازمانهاى کمونیستى به صورت کمینفرم پشتیبانى نمىکند.
در هر یک از کشورهاى جهان که دستگاه حاکمه متکى به ملت باشد از طرف شوروى و آمریکا حمایت خواهد شد و هر جا که دستگاه حاکمه اعتبارى در بین مردم خود نداشته باشد براى واژگون شدن چنان حکومتهایى روس و آمریکا توافق خواهند نمود مورخالدوله مىگفت در ایران دیگر حکومتى که طرفدار آمریکا و مخالف شوروى و یا طرفدار شوروى و مخالف آمریکا باشد روى کار نخواهد آمد.
در صورت تصویب براى اداره هشتم فرستاده شود شهیدى
ارسال شود 18 /9
331
توضیحات سند:
1ـ احمد على سپهر معروف به مورخالدوله سپهر بنا به قول محمود طلوعى در کتاب بازیگران عصر پهلوى مرد مرموز و چند چهرهاى بود که با سفارتخانههاى خارجى بخصوص سفارتین روس و انگلیس رابطه نزدیک داشت او در زمان جنگ اول جهانى منشى سفارت آلمان بود و احتمالاً در همان زمان با سفارت دشمن آلمان یعنى انگلیسىها رابطه برقرار کرده بود. وى در دوره رضاشاه داراى شغل مهمى نبود ولى بلافاصله بعد از وقایع شهریور 1320 دوباره میدان دار سیاست مىشود و با سفارتخانهها ارتباط برقرار مىکند. فردوست درباره او مىگوید: سپهر از افرادى بود که در سالهاى نخست سلطنت محمدرضا رل مهمى در زندگى او بازى کرد و براى مدت کوتاهى او در واقع جاسوس اصیل انگلیسها بود و در عین حال براى روسها نیز کار مىکرد فردوست ادامه مىدهد: درباره سپهر باید بگویم که این فرد روزى صراحتاً به من گفت: من مجازم با روسها ملاقاتهایى داشته باشم اما فقط براى انگلیسها صمیمانه کار مىکنم.
منبع:
کتاب
چپ در ایران - روابط ایران و شوروی صفحه 60