[بولتن ]
تاریخ سند: 3 آبان 1357
[بولتن ]
متن سند:
مأمورین کمیته مشترک ضد خرابکاری در سه روز گذشته، بدنبال اقدامات و عملیات قبلی در زمینه شناسائی اعضاء متواری و وابسته بگروههای تروریست همچنان بتلاش خود ادامه داده اند که نتیجه اقدامات معموله بشرح زیر از عرض میگذرد:1 1ـ درباره فعالیتهای اعضاء گروههای خرابکار و برانداز : در مدت تحت بررسی، یکی از بنیانگذاران گروه باصطلاح اتحاد دموکراتیک مردم ایران، دو نفر از قشریون افراطی و سه نفر از عناصر وابسته بگروه چریکهای باصطلاح فدائی خلق ایران بوسیله مأمورین کمیته مشترک ضدخرابکاری دستگیر، همچنین دو نفر از شرکت کنندگان در تظاهرات ضدامنیتی که رسیدگی به پرونده آنان بعلت اعلام عدم صلاحیت دادسرای تهران به اداره دادرسی نیروهای مسلح شاهنشاهی واگذار شده بود، به کمیته تحویل گردیده اند که چگونگی امر و اهم اعترافات آنان ذیلاً باستحضار میرسد : الف ـ دستگیری یکی از بنیانگذاران گروه باصطلاح اتحاد دموکراتیک مردم ایران: محمود اعتمادزاده (به آذین) که برابر سوابق موجود در سال 1311 از طرف وزارت فرهنگ وقت بفرانسه اعزام و پس از سه سال تحصیل با موافقت وزارت مزبور جزو محصلین ارتش قرار گرفته بود، بعد از مراجعت بایران با سمت افسری در نیروی دریائی شاهنشاهی مشغول کار میگردد.مشارالیه در واقعه شهریور سال 1320 یکدست خود را از دست داده و از تاریخ 16 /2 /1323 ـ بعنوان دبیر به وزارت فرهنگ منتقل و از همان سال با حزب منحله توده شروع بهمکاری مینماید.
نامبرده در سالهای 1331 و 1333 باتهام عضویت و فعالیت در حزب مذکور دستگیر و در سال 1349 نیز بعنوان اعتراض به بازداشت فریدون تنکابنی1 (نویسنده کتاب شهر شلوغ) یکبار دیگر دستگیر و بدو ماه حبس تأدیبی محکوم گردیده است.
یاد شده در تاریخ 3 /9 /1356 باتهام ارتباط با عناصر اخلالگر و تحریک دانشجویان بتظاهرات ضد امنیتی، باتفاق پسرش دستگیر و در بازرسی از محل سکونت وی علاوه بر کشف تعدادی آثار کمونیستی، مقادیر معتنابهی از نشریات حزب منحله توده، جبهه باصطلاح ملی، نهضت آزادی ایران، کانون غیررسمی نویسندگان ایران، یکبرگ فتوکپی فتوائیه روح اله خمینی و تعداد 6 عدد چوب دستی، یکعدد کارد سنگری، یکدستگاه ماشین تحریر المپیا (مشروح جریان در گزارش مورخه 6 /9 /1356 باستحضار رسیده است) بدست آمده بود که پرونده آنان تکمیل و در تاریخ 5 /9 /1356 جهت انجام اقدامات قانونی بدادسرای تهران و در تاریخ 15 /9 /1356 آزاد و اعمال و رفتارش تحت کنترل قرار گرفت.
در ادامه مراقبتهای معموله مشخص گردید، یاد شده در تاریخ 25 /7 /1357 گروه جدیدی تحت عنوان «اتحاد دموکراتیک مردم ایران» تشکیل و اعلامیه ای در 31 صفحه در مورد مبانی عقیدتی گروه مزبور منتشر نموده که خلاصه ای از محتوای آن در روزنامه کیهان مورخه 27 /7 /1357 بدون توجه به واقعیات درج گردیده.
اهم مطالب مندرج در اعلامیه مذکور بشرح زیر از عرض میگذرد : «اتحاد دموکراتیک مردم ایران، پاسخگوی نیاز مبرم این مرحله تاریخی است که به ترتیب مسائل سرنگونی استبداد میلیتاریستی، اعاده حقوق و آزادیهای عامه مردم و استقلال تام و تمام کشور از طریق قطع وابستگی سیاسی، نظامی و اقتصادی به امپریالیزم را در برابر مردم ایران میگذارد...
پرده ها دریده شده است و همگان بچشم خود چهره گناهکار کسی را می بینند که به پشتیبانی لاشه خوران بیگانه، همه قدرتهای مملکتی را غصب کرده است.
» «حکومت امروز ایران، حکومتی است سرمایه داری...
در قالب استبداد فردی شاه که امتیاز قیمومیت عملی و ایدئولوژیکی سرمایه داری ایران را بخود اختصاص داده است.
» «اتحاد نیروهای دموکراتیک ایران یک سازمان مشترک سیاسی خواهد بود که مردم ایران را در مبارزه برای دفع شر استبدادی فردی موجود، به پیروزی رهبری خواهد کرد.
نخستین اقدام حکومت موقت، ضمن در هم شکستن قدرت استبداد و انحلال سازمانهای سرکوب پلیسی و دادرسی ارتش، دعوت مجلس مؤسسان خواهد بود که شکل دموکراسی آینده ایران و تکلیف قانون اساسی را تعیین خواهد کرد.
» در این جزوه سپس به موضوعاتی از قبیل آموزش و پرورش، نیروهای انتظامی، ارتش و مذهب اشاره شده که خلاصه ای از آن بشرح زیر است : «همه سطوح آموزش از پائین به بالا دولتی و رایگان خواهد بود و آموزش ابتدائی همگانی با توجه بویژگیهای اقلیمی و قومی و زبان بدقیق ترین صورت در سراسر کشور باجرا گذاشته خواهد شد...
پلیس ملی زیر نظارت مستقیم انجمنهای دموکراتیک و در رابطه سازمانی با دادگستری، حفظ نظم و امنیت زندگی مردم را بر عهده خواهد داشت...
مذهب امریست وجدانی و مردم در اعتقاد مذهبی و دینی آزادند.
مذهب امر شخصی و مصون از تعرض، اما سیاست امر اجتماعی است.
عوامل متعدد در تاریخ بشر بتدریج جدائی مذهب را از سیاست باعث شده است.
» در مورد سیاست خارجی ضمن حمله شدید به آمریکا، تبلیغاتی بنفع شوروی بعمل آورده و ذکر نموده است که «دشمنی با اتحاد جماهیر شوروی نمیتواند اصلی از اصول سیاست خارجی ایران باشد» بهمین مناسبت و بر اساس اطلاعات واصله از ساواک که محمود اعتمادزاده (به آذین) را بنیانگذار گروه باصطلاح اتحاد دموکراتیک مردم ایران معرفی و تصریح گردیده که نامبرده جمعیتی با رویه ضد رژیم مشروطه سلطنتی تشکیل و با اشاعه مرام کمونیستی در بین مردم، در پیشبرد مقاصد شوم خود مجدانه اقدام مینماید، بدنبال پیگیریهای معموله مشارالیه در تاریخ 1 /8 /1357 توسط اکیپهای کمیته مشترک ضدخرابکاری و با همکاری مأمورین فرمانداری نظامی تهران و حومه باستناد ماده 5 حکومت نظامی دستگیر و بازداشت گردید.
در بازرسی از منزل متهم مذکور تعداد زیادی کتب، اعلامیه و جزوات مضره منجمله یک جلد کتاب تحت عنوان «حکومت اسلامی»، متن کامل مصاحبه مخبر رادیو لندن (بی.
بی.
سی) با آیت اله شریعتمداری، تعداد معتنابهی اعلامیه شماره یک درباره مبانی عقیدتی «اتحاد دموکراتیک مردم ایران»، اعلامیه های کمونیستی «نوید»، «خبرنامه جبهه ملی ایران»، بولتنهای کانون غیررسمی نویسندگان ایران، نشریات مهرگان، بیانیه جمعیت اتحاد برای آزادی و استقلال، اعلامیه شماره 4 جامعه معلمان ایران (باشگاه مهرگان)، دو مقاله حاوی مطالبی در زمینه آزادی و سانسور، اعلامیه هائی از روح اله خمینی، چندین قطعه شعر باصطلاح انقلابی و مقادیری اوراق دستنویس قابل بررسی کشف و ضبط گردید.
بازجوئی از یاد شده بمنظور چگونگی تشکیل گروه باصطلاح اتحاد دموکراتیک مردم ایران، شناسائی گردانندگان و حصول اطلاع از کیفیت فعالیتهای مضره وی و مرتبطینش در جریان میباشد و نتیجه متعاقبا باستحضار خواهد رسید.
ب ـ دستگیری دو نفر از قشریون افراطی در تهران : (1) ـ اطلاع واصله از فرمانداری نظامی تهران و حومه حاکی بود، تعداد سه برگ اعلامیه مضره از مسجد انصارالحسین واقع در خیابان پنجم نیروی هوائی بدست آمده که در بررسی اعلامیه مذکور مشخص گردید، پیشنماز مسجد سلیمانیه بنام محمد امامی1 (امامی کاشانی) بعنوان تأیید نام خود را در ذیل آن قید و در مصاحبه ایکه کلانتری تهران نو در این زمینه با وی بعمل آورده، مشارالیه مفاد اعلامیه مزبور را تائید و اظهار داشته، محتوای آن مربوط به تعطیل عمومی روز 9 /7 /1357 میباشد.
بهمین مناسبت متعاقب پیگیریهای معموله شخص موصوف در تاریخ 1 /8 /1357 دستگیر و به کمیته دلالت گردید.
برابر سوابق موجود محمد امامی (امامی کاشانی) یکی از وعاظ افراطی میباشد که ضمن ایراد سخنرانیهای خلاف واقع و تحریک آمیز، مردم را بایجاد آشوب و بلوا تشویق و علیرغم تذکرات داده شده، همچنان روش گذشته خود را دنبال مینموده و بهمین جهت نیز در سال 1354 بمدت سه سال باقامت اجباری در شهرستان گنبد کاووس محکوم گردیده بود.
یاد شده با مشارکت عده ای از روحانیون منحرف اعلامیه های دیگری حاوی مطالبی در خصوص بزرگداشت روز 15 خرداد، برگزاری عزای عمومی در 15 /6 /1357 و تشویق مردم به راه پیمائی تهیه و انتشار داده است.
بازجوئی از متهم مزبور بمنظور آگاهی از چگونگی فعالیتهای مضره و شناسائی عناصر مرتبط با وی در جریان میباشد و نتیجه متعاقبا بعرض خواهد رسید.
(2) ـ گزارش منابع اطلاعاتی ساواک حاکی بود، یکی از وعاظ افراطی و طرفدار روح اله خمینی بنام محمدتقی احمد ناطق در مسجد صاحب الزمان واقع در خیابان آیزنهاور، مبادرت بایراد سخنرانی تحریک آمیز نموده و ضمن آن بمقامات عالیه مملکتی نیز اسائه ادب نموده است.
بر همین اساس اقدامات لازم در زمینه شناسائی یاد شده معمول و سرانجام در تاریخ (30 /7 /1357) توسط مأمورین کمیته مشترک ضد خرابکاری دستگیر و بازداشت گردید.
بازجوئی از نامبرده جهت تعیین انگیزه وی از ارتکاب بعمل فوق الذکر مستمرا ادامه دارد و نتیجه متعاقبا باستحضار خواهد رسید.
پ ـ دستگیری سه نفر از عناصر وابسته بگروه چریکهای باصطلاح فدائی خلق ایران: (1) ـ ساعت 1230 روز 1 /8 /1357 تعدادی از مأمورین کمیته مشترک ضدخرابکاری، حین گشت در خیابان جردن به راننده یکدستگاه اتومبیل ژیان به شماره 38666 تهران ـ ص ظنین، به تعقیب او پرداخته و دوبار بوی دستور ایست میدهند که راننده اتومبیل مزبور باخطار مأمورین توجهی ننموده و سرانجام بر اثر پیگیری مأمورین در تقاطع بزرگراه شاهنشاهی و تخت طاووس متوقف و هنگامیکه مأمورین بمنظور تعیین وضعیت و بررسی هویتش، باو نزدیک میگردند، شخص مظنون با تظاهر بداشتن اسلحه، دست خود را بزیر کتش برده که یکی از مأمورین بتصور اینکه سوژه قصد کشیدن سلاح کمری و تیراندازی را دارد، بسوی وی شلیک و نتیجتا از ناحیه بازوی راست مورد اصابت گلوله واقع و مختصر جراحتی برمیدارد که پس از پانسمان در بیمارستان شهربانی کشور شاهنشاهی مرخص و به کمیته دلالت میگردد.
در بازرسی بدنی از شخص موصوف یک نسخه متن ترجمه شده گزارش خبرنگار مجله آلمانی اشپیگل در مورد حادثه روز 17 /6 /1357 تهران و یک جلد کتاب تحت عنوان «جنبش حروفیه و نهضت پسیخانیان» کشف و در بازرسی از محل سکونتش چندین جلد جزوه تحت عناوین «نبرد خلق»، «جنبش خلق و آپورتونیستهای ما»، «اسناد جنبش نوین مسلحانه ایران»، جبهه واحد ضد دیکتاتوری و دار و دسته حزب توده»، «چندین نوشته و شعر از چریک فدائی خلق علیرضا نابدل»، «بررسی شعار استراتژیک جنبش انقلابی خلق ما در شرایط کنونی» و آثار خرابکاران معدوم بیژن جزنی و مسعود احمدزاده از انتشارات گروه چریکهای باصطلاح فدائی خلق ایران و 141 برگ مطالب دستنویس تحت عنوان «سبک ذهنی و تفکر در عمل» از آثار گروه موصوف بدست آمده است.
بازجوئی از متهم مذکور که هویت وی بنام علیرضا احمدی کارمند پیمانی پژوهشکده علوم ارتباطی و توسعه ایران وابسته به سازمان برنامه و بودجه مورد تائید واقع و مظنون بارتباط با گروه مورد بحث بوده لیکن خود را عاری از هرگونه فعالیت ضد امنیتی و وابستگی گروهی قلمداد و ادعا مینماید که نشریات فوق الذکر را فرد یا افراد ناشناسی بمنزلش انداخته اند بمنظور روشن شدن حقیقت امر در جریان میباشد و نتیجه متعاقبا باستحضار خواهد رسید.
(2) ـ مهدی سلمانی ادریس آبادی که در ارتباط با نادر زرکاری (عضو مسلح و متواری گروه چریکهای باصطلاح فدائی خلق ایران که دستگیر شده است) بازداشت گردیده، در جریان تحقیقات معموله بفعالیتهای گروهی خود معترف (مشروح جریان در گزارش مورخه 23 /7 /1357 باستحضار رسیده است) و اظهار داشته، قبل از دستگیری یک چمدان کتاب و اعلامیه مضره از حزب منحله توده و مسائل مارکسیستی را نزد فردی بنام جواد محتشمی (بافنده) بامانت سپرده و تعدادی کتب مضره نیز بیکی از همفکرانش بنام صفرعلی طاهری (دانش آموز) تحویل داده است.
بهمین مناسبت بدنبال یک سلسله اقدامات عملیاتی و تحقیقاتی، دو نفر اخیرالذکر شناسائی و در تاریخ 1 /8 /1357 بوسیله مأمورین کمیته مشترک ضد خرابکاری دستگیر و بازداشت گردیدند.
در بازرسی از منزل صفرعلی طاهری یکعدد قمه، یکفقره نامه حاوی مطالبی در زمینه شرکت وی در تظاهرات ضدامنیتی و چند جلد کتاب مضره کشف گردید.
متهمین مذکور که در تحقیقات مقدماتی از بیان حقایق خودداری مینمودند، در نتیجه مداومت بازجوئی بارتباط خود با مهدی سلمانی ادریس آبادی اعتراف و هر دو نفر موضوع اخذ جزوات کمونیستی از سوژه را تائید و جواد محتشمی اضافه مینماید که مدارک واصله از مهدی سلمانی ادریس آبادی را به شخصی بنام مسعود آب خفته بامانت سپرده است.
بموازات بازجوئی از متهمین مذکور، اقدامات لازم در زمینه شناسائی مسعود آب خفته در جریان میباشد و نتیجه متعاقبا بعرض خواهد رسید.
ت ـ انتقال دو نفر از شرکت کنندگان در تظاهرات ضد امنیتی : سعید سرگشته و علی توسلی (هر دو نفر دانش آموز میباشند) که باتهام شرکت در تظاهرات ضد امنیتی، دادن شعارهای ضد ملی و حمله بمأمورین پلیس دستگیر و پرونده آنان به دادسرای تهران تحویل گردیده بود، نظر باینکه دادسرای مذکور عدم صلاحیت خود را جهت رسیدگی به پرونده اتهامی مشارالیهم اعلام و موضوع را برای پیگیری به اداره دادرسی نیروهای مسلح شاهنشاهی احاله نموده بود، بمنظور ادامه تحقیقات در تاریخ 29 /7 /1357 به کمیته تحویل گردیدند.
بازجوئی از متهمین مزبور بمنظور روشن شدن کیفیت فعالیتهای مضره آنان در جریان است و نتیجه متعاقبا باستحضار خواهد رسید.
2ـ کشف ده گونی باروت و کود شیمیائی از ارتفاعات شمالی تهران: یکی از مأمورین کمیته مشترک ضد خرابکاری، روز یکشنبه مورخه 3 /7 /1357 حین گشت در ارتفاعات شمال تهران، بالاتر از پارک جمشیدیه به چند گونی که در لابلای سنگها استتار شده بود، برخورد و بهمین مناسبت در ساعت 0600 روز 1 /8 /1357 دو اکیپ از مأمورین کمیته بمحل اعزام و در جستجوهای معموله تعداد 10 عدد کیسه گونی محتوی باروت و کود شیمیائی که احتمالاً عناصر خرابکار بمنظور ساختن مواد منفجره در آن محل مخفی نموده بودند کشف و به پایگاه حمل که حین انتقال محموله چهار کیسه آن بعلت صعب العبور بودن مسیر و پوسیدگی کیسه ها از بین رفته است.
بررسی لازم در زمینه چگونگی دستیابی گروههای خرابکار به مواد مذکور و شناسائی احتمالی عوامل در جریان میباشد.
3ـ اقدامات و عملیات دیگر : در سه روز گذشته، علاوه بر موارد معروض بالا، اقدامات و عملیات دیگری منجمله 10 مورد بازرسی از اماکن و منازل مشکوک، 14 مورد تحقیق وشناسائی، دو مورد تعقیب و مراقبت از سوژه های مورد نظر بوسیله تیم انجام گردیده است.
با تقدیم فهرست اسامی 8 نفر افراد دستگیر شده باستحضار میرساند که عملیات پیگیر بمنظور شناسائی و دستگیری خرابکاران متواری و اخلالگر مستمرا ادامه داشته و نتایج حاصله متعاقبا باستحضار خواهد رسید.
فهرست اسامی افراد دستگیرشده در سه روز گذشته : ردیف ــ اسم و شهرت ــ شغل ــ نوع اتهام 1ـ محمود اعتمادزاده (به آذین) ــ نویسنده ــ تشکیل گروه برانداز و فعالیتهای کمونیستی 2ـ محمد امامی (امامی کاشانی) ــ واعظ ــ شرکت در تهیه اعلامیه های تحریک آمیز 3ـ محمدتقی، احمد ناطق ــ واعظ ــ ایراد سخنرانی تحریک آمیز 4ـ عبدالرضا احمدی ــ کارمند پیمانی پژوهشکده علوم ارتباطی و توسعه ایران مظنون به فعالیت کمونیستی 5ـ جواد محتشمی ــ بافنده ــ مظنون به فعالیت کمونیستی 6ـ صفرعلی طاهری ــ دانش آموز ــ مظنون به فعالیت کمونیستی 7ـ سعید سرگشته ــ دانش آموز ـ شرکت در تظاهرات ضد امنیتی 8ـ علی توسلی ــ دانش آموز ــ شرکت در تظاهرات ضد امنیتی از شرفعرض پیشگاه مبارک شاهنشاه آریامهر گذشت.
ملاحظه فرمودند سپهبد مقدم 3 /8 /57
توضیحات سند:
1ـ آن چه می خوانید بولتن ویژه کمیته مشترک ضدخرابکاری به شماره 9768/ک و تاریخ 3 /8 /1357 است که با عنوان «درباره : اقدامات و عملیات کمیته مشترک ضد خرابکاری از تاریخ 30 /7 /1357 تا تاریخ 3 /8 /1357» منتشر شد.از آن جا بخش قابل توجهی از حوادث این بولتن مربوط به روز اول آبان ماه است در میان سندهای این روز آمده.
برگ اول این بولتن که شامل مشخصات بالاست در این نیامده است.
1ـ فریدون تنکابنی از نویسندگان دهه چهل و پنجاه بود.
از او کتاب هایی چون : اسیر خاک، ستاره های شب تیره، راه رفتن روی پل، سرزمین خوشبختی، میان دو سفر، اندیشه و کلیشه، یادداشت های شهر شلوغ، مردی در قفس به جای مانده.
وجه سیاسی آثار تنکابنی بیش از وجه ادبی آن مطرح شد.
او عضو کانون نویسندگان و در جناح حزب توده این کانون قرار داشت و پیرو مشی به آذین بود.
انتشار کتاب یادداشت های شهر شلوغ موجب دستگیری و زندانی شدنش گردید.
به دلیل همین تلاش های سیاسی نیز سال های 1352 تا 1354 را در زندان قصر تهران بسر برد.
1ـ آیت الله محمد امامی کاشانی در سال 1310 در کاشان به دنیا آمد.
مقدمات علوم دینی را در حوزه کاشان و سپس در قم ادامه داد.
او شاگرد استادانی چون آیت الله بروجردی، امام خمینی، علامه طباطبایی و آیت الله سید ابوالحسن قزوینی بود.
فعالیت های سیاسی او در دهه چهل و پنجاه موجب شد که در سال 1354 برای سه سال به گنبد کاووس تبعید شود.
وی در پی ریزی جامعه روحانیت مبارز مشارکت کرد و پس از پیروزی انقلاب اسلامی از طرف امام به عضویت شورای نگهبان درآمد.
از دیگر مسؤولیت های او تولیت مدرسه عالی شهید مطهری، امامت موقت در نماز جمعه تهران، نمایندگی مجلس خبرگان و ریاست دیوان عدالت اداری بوده است.
* روزنامه ها امروز (1 /8 /57) نوشتند که حکم آزادی 1126 زندانی سیاسی و 325 زندانی عادی از طرف اداره دادرسی ارتش به زندان ها ابلاغ شد.
روزنامه کیهان از قول این اداره نوشت: «به مناسبت چهارم آبان ماه میلاد مسعود فرخنده اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر بزرگ ارتشتاران تعداد 1126 نفر از کسانی که به اتهام علیه امنیت کشور و 325 نفر از کسانی که به اتهامات مختلف دیگر محکوم شده اند جمعا 1451 نفر مورد عفو ملوکانه واقع گردیدند...
(اینان) روز سوم آبان 1357 از زندان آزاد (می شوند).
» (ش 10593، ص 21).
با این حال روزنامه اطلاعات نوشت که «24 تن از زندانیان سیاسی زندان شهربانی رشت به مدت نامحدودی دست به اعتصاب غذا زدند.
» خواست های زندانیان چنین بود : محکوم کردن کشتارهای مردم، همدردی با خانواده های زندانیان و شهدا و همبستگی با زندانیان سیاسی.
(ش 15740، ص 18).