گزارش بازجوئی
گزارش بازجوئی
متن سند:
الف ـ مشخصات متهمین 1ـ سید حبیب معروف به سید عبدالکریم شهرت هاشمی نژاد اشرفی فرزند سید حسن شناسنامه 43 صادره از بهشهر متولد 1321 شغل مدرس حوزه علمیه مشهد ساکن مشهد خیابان شاه.شاه 24 مقابل پلاک 4 متاهل دارای فرزند.
مسلمان.
تبعه کشور شاهنشاهی ایران.
دارای سابقه بازداشت قبلی 2ـ عباس شهرت واعظ طبسی فرزند غلامرضا شناسنامه 459 صادره از مشهد متولد 1314 مشهد شغل مدرس حوزه علمیه متاهل دارای 4 فرزند ساکن مشهد خیابان عشرت آباد بعد از پمپ بنزین کوچه ناظر دست راست اولین کوچه فرعی انتهای کوچه بن بست درب روبرو.
مسلمان.
تبعه کشور شاهنشاهی ایران.
دارای سابقه بازداشت قبلی 3ـ سید احمد توسلی فرزند حاج میربابا متولد 1334 شغل طلبه.
ساکن رستم کلاه بهشهر.
مسلمان.
تبعه کشور شاهنشاهی ایران 4ـ نوراله خائفی فرزند فرج متولد 1340 شناسنامه 2180 ساری شغل طلبه.
ساکن مدرسه پریزاد مجرد.
مسلمان تبعه کشور شاهنشاهی ایران 5ـ علی جعفری معروف باردمه ای فرزند محمد اسماعیل متولد 1335 شناسنامه 1 نیشابور شغل طلبه.
ساکن مدرسه میرزا جعفر.
مجرد.
مسلمان.
تبعه کشور شاهنشاهی ایران.
6ـ محمد حسن جعفری فرزند عباسعلی متولد 1339 تربت حیدریه شغل طلبه.
ساکن مدرسه میرزا جعفر.
مسلمان.
تبعه کشور شاهنشاهی ایران.
7ـ محمد رضا باقری فرزند حیدر متولد 1338 شناسنامه 204 بهشهر شغل طلبه محل سکونت مشهد مدرسه میرزا جعفر.
مسلمان.
تبعه کشور شاهنشاهی ایران.
8ـ علی نمائی ملا فرزند محمد حسین متولد 1337 شناسنامه 11 تربت حیدریه شغل طلبه ساکن مشهد مدرسه میرزا جعفر.
مجرد.
مسلمان.
تبعه کشور شاهنشاهی ایران 9ـ محمد حسین شجاعی فرزند میرزا محمد متولد 1335 شناسنامه 5 موالید محل صدور اسفراین شغل طلبه محل سکونت مدرسه میرزا جعفر.
مجرد.
مسلمان.
تبعه کشور شاهنشاهی ایران.
10ـ یحیی نصرآبادی فرزند عبدالصمد متولد 1336 شناسنامه 589 صادره از نصرآباد نیشابور.
مجرد.
و مسلمان.
تبعه کشور شاهنشاهی ایران.
ساکن مشهدمدرسه خیراتخان.
11ـ احمد علی باقری فرزند باباقلی متولد 1336 شناسنامه 1337 صادره از شاهی شغل طلبه ساکن مشهد مدرسه خیراتخان.
مجرد.
مسلمان.
تبعه کشور شاهنشاهی ایران.
12ـ اسحق زاهدیان فرزند ابوالقاسم شناسنامه 155 صادره از ساری متولد 1327 شغل طلبه و دانشجوی سال دوم الهیات متاهل.
ساکن مشهد خیابان طبرسی راسته حاج نوروز.
مسلمان.
تبعه کشور شاهنشاهی 13ـ سید حامد هاشمی فرزند میرحمزه متولد 1325 شناسنامه 1 صادره از نکا.
متاهل.
شغل طلبه.
ساکن مشهد مدرسه حاج حسن حجره 21 فوقانی.
مسلمان.
تبعه کشور شاهنشانی ایران.
14ـ احمد نجاری فرزند حسن متولد 1339 شناسنامه 1339 بجنورد شغل طلبه.
متاهل.
ساکن مشهد کوی طلاب خیابان 20 متری سیلو منزل علی اکبری.
مسلمان.
تبعه کشور شاهنشاهی ایران ب ـ مورد اتهام ـ اقدام علیه امنیت کشور ج ـ گردش کار ـ اطلاع واصله حاکی بود که روز 19 /3 /54 بعد از وقایع روزهای 15 و 16 و 17 خرداد قم در سال جاری تعدادی از مدرسین حوزه علمیه مشهد باسامی میرزا جواد آقا تهرانی.
میرزا علی فلسفی.
حسنعلی مروارید.
سید حبیب اله هاشمی نژاد.
شیخ عباس واعظ طبسی به پشتیبانی و طرفداری از وقایع قم درس خود را تعطیل و متعاقب این جریان عده ای از طلاب در روز 24 /3 /54 بمدرسه آیۀ اله میلانی مراجعه و به بهانه دشواری امتحان شیشه پنجره های مدرسه را شکسته و از مدرسه خارج شده اند و نیز در تاریخ 26 /3 /54 حدود 200 نفر از طلاب بمدرسه میرزا جعفر واقع در صحن عتیق مراجعه و ضمن اجتماع با دادن شعار مضره تظاهراتی بنفع خمینی انجام و موقعیکه مامورین قصد متفرق کردن آنها را داشته اند عده ای از طلاب بمامورین انتظامی حمله و با آنان گلاویز و سبب متواری شدن چند نفر دیگر از محرکین شده اند لذا 14 نفر از نامبردگان فوق و محرکین و گردانندگان تظاهرات شناسائی و تعدادی همان روز دستگیر و چند نفر دیگر بمرور شناسائی و دستگیر گردیدند برای کلیه افراد قرار بازداشت قانونی اخذ و جز سید حبیب هاشمی نژاد و عباس واعظ طبسی بقیه بقرارهای خود اعتراض ننموده اند.
دـ خلاصه اظهارات متهمین ـ هاشمی نژاد در مورد تعطیل درس حوزه علمیه اظهار میدارد صبح برای درس رفتم شیخی که او را نمی شناسم بمحل درس آمد و گفت درسها تعطیل است و در توجیه تعطیل درس اظهار میدارد بمنظور پیروی از سایر مدرسین مشهد درسم را تعطیل کردم در مورد تحریک طلاب به تظاهرات اظهار عدم اطلاع و بیان میدارد در اینمورد نقشی نداشته است.
شیخ عباس واعظ طبسی نیز تعطیل درس را به پیروی از سایر مدرسین عنوان و اظهار میدارد در مورد تظاهرات دخالتی نداشته است ـ 12 نفر طلاب فوق الذکر دیگر کلا منکر شرکت در تظاهرات و دادن شعار مضره و تحریک سایرین میباشند.
نظریه بازجو : اظهارات 12 نفر از طلاب در مورد عدم شرکت در تظاهرات و دادن شعار مضره کذب بوده و شرکت نامبردگان در تظاهرات و دادن شعار بنفع خمینی محرز میباشد.
سید حبیب اله هاشمی نژاد از روحانیون ناراحت و مخالف رژیم بوده و تاکنون سه بار بازداشت و 2 ماه محکومیت حاصل کرده و روز جمعه 23 /3 /54 با وجودیکه ممنوع المنبر بوده مجلسی در منزل خود ترتیب و با سخنرانی طلاب را تحریک نموده است وی در همان مجلس اظهار نموده طلاب حق طلب را بازداشت میکنند و آنانرا کمونیست می نامند که منظورش اشاره بحوادث اخیر قم1 بوده است لذا اتهام منتسبه به یاد شده محرز و مسلم میباشد.
شیخ عباس واعظ طبسی نیز از روحانیون مخالف رژیم بوده و از سال 42 فعالیت داشته و چند بار بازداشت و سه ماه محکومیت داشته است اتهام منتسبه بوی نیز مسلم و محرز است.
ـ خ در تماس تلفنی که با ساواک بعمل آمد معلوم گردید: محکومیت سه ماه متهم عباس واعظ طبسی مربوط به سالهای 44 و 45 میباشد / ـ
توضیحات سند:
1ـ حوادث اخیر قم و کمونیست خواندن طلاب : در 15 خرداد 1354، مراسم بزرگداشت شهدای پانزده خرداد 1342 که همه ساله از سوی طلاب حوزه علمیه قم در مدرسه فیضیه برگزار می گردید، بر پا شد و به تظاهرات علیه رژیم مبدل گشت.به طوری که وقتی مأمورین رژیم قصد خارج کردن طلاب را از مدرسه داشتند، آنها با امتناع از این کار، دست به تحصن زدند.
در پی این تحصن، رژیم درهای مدرسه را بست و متحصنین را در آنجا محبوس کرد؛ به طوری که حتی از رساندن مواد غذایی از خارج به آنها ممانعت می شد.
در 16 خرداد، به طلاب متحصن در مدرسه فیضیه ـ که مأمورین رژیم از رساندن مواد غذایی به آنها خودداری می کردند ـ مقداری مواد خوراکی از سوی طلاب خارج از مدرسه رسید.
همچنین برخی توانستند از پنجره های پشت مدرسه بگریزند.
فردای آن روز (17 خرداد 1354)، طلاب محبوس در مدرسه فیضیه به نشان سرخی خون شهید، پرچم سرخی را بر فراز بام مدرسه افراشتند.
این موضوع، دستمایه ای برای جوسازی رژیم علیه آنها گردید؛ به طوری که روزنامه های وابسته نوشتند: اینها عده ای از طرفداران شوروی هستند و پرچم سرخ را که علامت کمونیستهاست، برافراشته اند.
البته به این طریق، خبر مدرسه فیضیه ـ اگر چه تحریف شده ـ در کشور منتشر شد و علاقمندان به روحانیت به طور ضمنی در در جریان خبر قرار گرفتند.
منابع تبلیغاتی رژیم ـ که ناچار به عدم سانسور خبر حرکت طلاب حوزه علمیه قم شده بودند ـ در روزهای پانزده و هفده خرداد ماه 1354 نوشتند: در لباس روحانیت، اخلالگران در قم دست به اغتشاش زدند! اخلالگران ماسک به صورت زده،شعار کمونیستی می دادند و پرچم سرخ برافراشته بودند و با چوب و چماق به مأمورین انتظامی حمله بردند.
عده ای از محرکین و اخلالگران شناخته و بازداشت شدند و در بازرسی محل سکونت اخلالگران، بمب دست ساز کشف شد.
سرانجام با حمله مأمورین رژیم به مدرسه فیضیه و ضرب و شتم طلاب متحصن، عده ای از طلاب روانه زندان و گروهی دیگر به سربازخانه گسیل گشتند.
لذا برخی از طلاب از فرصت استفاده کرده و در سربازخانه ها به فراگیری فنون نظامی پرداختند.
ر.ک : هفت هزار روز تاریخ ایران و انقلاب اسلامی، غلامرضا کرباسچی، ج 2، صص 633 ـ 632