تاریخ سند: 20 خرداد 1342
موضوع : اخبار شایعات مربوط
به جریانات اخیر
متن سند:
شماره : د ـ 21146 بخش 311 تاریخ : 20 /3 /42
موضوع : اخبار شایعات مربوط
به جریانات اخیر
1ـ میگویند در چند روزه تاسوعا و عاشورا سیّد روحاله خمینى در قم بمنبر رفته و حملات شدیدى باعلیحضرت کرده و از جمله گفته است. چکمه پدرت بپاى تو گشاد است. (این جمله را میگویند در جواب پیام اعلیحضرت که باو پیغام داده بود کارى نکن که چکمههاى پدرم را بپوشم و بسراغت بیایم ادا کرده است.)
2ـ میگویند خمینى دستور دفاع صادر کرده و گفته بود که زنان شهر قم را تخلیه و مردان بمبارزه و دفاع- برخیزند.
3ـ قبل از وقوع حوادث اخیر عدهاى از وعاظ تهران جلساتى داشته و با وعاظ بعضى از شهرستانها نیز تماس داشتهاند و تصمیم میگیرند که یکباره و در زمان واحدى همگى دست بانتقاد و حمله بزنند و جریان سابق-مدرسه فیضیه قم و نظرات خمینى در معابر بازگو کنند و بهمین ترتیب هم عمل میکنند و این تحریکات تا آنجا انجام میشود که منجر بوقوع حوادث اخیر میگردد.
4ـ مرکز تظاهرات اخیر تهران در چند روزه اخیر بیشتر بازار سر چشمه میدان شاه اواخر خیام میدان شاه اواخر خیام میدان اعدام و خلاصه جنوب شهر بود. در جریانات اخیر دانشجویان و افراد جبهه ملى هیچگونه دخالتى نداشتند تظاهرات اخیر از طرف افراد متعصب مذهبى. جاهلهاى پیراهن سیاه و برخى از جوانان کم سن و سال که داراى روحى سر کش و عاصى ماجراجو هستند بر پا شد.
5ـ بعد از اینکه معلوم شد که عمل متظاهرین در حمله بزنان بى حجاب و دکاکین و پارک شهر ناپسند بوده و تاثیر بدى در اذهان مردم بجا گذارده است مخالفین براى رفع این تاثیر هر جا مینشینند میگویند آتش زدن دکانها و حمله بافراد بدستور خود دولت و سازمان امنیت و براى بد نام کردن نهضت ما انجام شده-است.
6ـ میگویند در سر چشمه در جریانات اخیر یکى از افسران شهربانى بیک پاسبان دستور شلیک بمتظاهرین میدهد ولى پاسبان مزبور از شلیک خوددارى میکند و هنگامیکه مجددا افسر نامبرده باو تکلیف تیر اندازى میکند پاسبان مزبور افسر مافوقش را مورد اصابت گلوله قرار میدهد و پس از آن با همان سلاح خودکشى میکند.
7ـ شایع است که در چهار راه گلوبندک در جریان تظاهرات اخیر متظاهرین بیک افسر ارتش حمله ور شده و او را قطعه قطعه کردهاند.
8ـ عدهاى عقیده دارند تا هنگامیکه خمینى در توقیف است اوضاع آرام نخواهد شد در حالیکه عدهاى دیگر معتقدند که دیگر خبرى نیست و تظاهرى صورت نخواهد گرفت.
9ـ تودهایهاى سابق و افرادیکه بامور سازماندهى مبارزات اطلاع دارند میگویند. تظاهرات اخیر فاقد دستگاه رهبرى. نظم. هدف مشخص بود و اگر این تظاهرات خصوصیات سه گانه مزبور را داشت متظاهرین میتوانستند نتایج زیادى از آن بگیرند.
10ـ شایع است که علاوه بر دستگیرى خمینى و قمى و سید عبدالحسین دستغیب و شیخ بهاء الدین
محلاتى و غیره هم قریب 30 نفر از وعاظ و منبریهاى تهران منجمله فلسفى و حاج عباسعلى اسلامى توقیف شدهاند.
11ـ در مورد علت حمله متظاهرین باتوبوسهاى شرکت واحد. یکى از مخالفین در توجیه این حمله میگفت چون سابقا شرکت واحد اتوبوسهاى خود را در اختیار افراد سازمان امنیت گذاشته و آنها را با عدهاى دیگر از عمال دولت بقم حمل کرده است اینست که متظاهرین میخواهند تلافى گذشته را بکنند.
12ـ میگویند خمینى اخیرا رسما بلیطهاى اعانه ملى را تحریم کرده بود و بهمین مناسبت عدهاى از متظاهرین قصد حمله بمحل چاپ و نشر بلیطهاى اعانه ملى و تخریب آنجا را داشتهاند.
13ـ میگویند روز چهارشنبه 15 خرداد شاهنشاه با هلیکوپتر برفراز تهران بر آمده و از خیابانهاى مختلف شهر شخصا بازدید کرده است.
14ـ یکفرد مطلع میگفت بایگانى دیوان کیفر که در وقایع روز چهارشنبه دچار حریق شده بدست افراد آشنا بوضع عدلیه این آتش سوزى صورت گرفته است یعنى کسانیکه در آنجا پرونده داشته یا نفعى در از بین بردن پروندههاى دیوان کیفر داشتهاند از حوادث روز چهارشنبه استفاده کرده و بایگانى دیوان کیفر را آتش زدهاند.
15ـ روز شنبه 18 خرداد باز هم تظاهراتى در میدان فوزیه میدان ژاله. سر چشمه. میدان بهارستان و حوالى بازار صورت گرفت و در میدان فوزیه بازار و توپخانه چند تیر شلیک شد.
16ـ شایع است که در وقایع روز چهارشنبه متظاهرین ضمن حمله بیک زن بى چادر زیر پوشى و شورت تمام لباسهاى او را کنده و او را لخت و مادر زاد کرده و سپس با ضربان مشت و سنگ او را از پا در آورده و کشتهاند.
17ـ میگویند در وقایع چهارشنبه متظاهرین دو پاسبانرا آتش زدهاند.
بسابقه ضمیمه شود. 23 /3 /42
در پرونده تظاهرات 15 خرداد بایگانى شود. شهابى
منبع:
کتاب
قیام 15 خرداد به روایت اسناد ساواک - جلد 3 صفحه 161