گزارش خبر موضوع : متعصبین مذهبی در هشتپر
تاریخ سند: 14 اسفند 1356
گزارش خبر موضوع : متعصبین مذهبی در هشتپر
متن سند:
به خاطر تهاجم و غارت و خرابکاری مارکسیستهای1 اسلامی در تبریز که منجر به ویرانی های عظیمی گردیده است تحقیقاتی پیرامون روحیه مردم هشتپر در اطراف این موضوعات نمودم.البته طبقه بازاری و تجار هشتپر اکثرا از اغتشاش ملاها در تبریز و قم پشتیبانی می نمایند و در بازار هشتپر آقایان حاج محرم یوسفی و حاج ولی پروایی، حاج غلامحسین، عباس قلی زاده، حاج اصغر قلی پور، اقبال فرحبخشی زمان فعلی را به زمان یزید و امام حسین تشبیه می نمایند و بر این عقیده اند که ملاها بی گناه هستند و چون در قم اظهار داشتند که حجاب زن مسلمان نباید از بین برود و در زیر شعار انقلاب سفید نباید مسلمانی متروک و از بین برود دولت دستور داد همه آنها را در قم به توپ و تفنگ بستند و کشتند و نامبردگان فوق و سایر کاسب کاران اظهار می دارند که به مناسبت چهلمین روز کشته شدن ملاها در قم آیت الله شریعتمداری مرجع تقلید به تبریز و سایر شهرستانها تلگرافی عزای عمومی اعلام نموده است و چون مردم تبریز می خواستند در مساجد و تکایا به عزاداری کشته شدن ملاها بپردازند بین پلیس و مردم زدوخورد شده و همچنین چون بانک صادرات متعلق به بهایی ها است اکثر شعب بانک مذکور را در تبریز به آتش کشیدند ضمنا آقای مطلب عباسی اهل جوکندان خدمتگزار مدرسه راهنمایی تحصیلی شیرآباد اظهار داشت در ایران جدا با مسلمانی مبارزه می شود و ملاها قتل عام می شوند دیگر زندگی غیرممکن است و مسلمانی اندک اندک رخت می بندد و نامبرده اظهار داشت اهالی شیرآباد هم به خاطر از بین رفتن مسلمانی بی نهایت ناراحت می باشد.
(می باشند) نظریه شنبه : طبقه کاسب و تجار در هشتپر معتقدند اگر آیت الله شریعتمداری مجددا به تبریز تلگراف نمی زد و مردم را به آرامش دعوت نمی نمود سیل خون جاری می گردید و تلگراف مجدد آیت الله شریعتمداری را براثر فشار دولت تلقی می نمایند.
نظریه یکشنبه : احتمال صحت خبر وجود دارد به منابع آموزش داده شد که از متعصبین مذهبی مراقبت و عکس العملهای آنان را به موقع گزارش نماید.
نظریه س / ه : نظریه یکشنبه مورد تأیید است.
آقای زرگر ـ اسامی این عده جزو لیست متعصبین مذهبی نوشته شود.
ـ از منبع تحقیق نمایند این مطالب را کدامیک از افراد نامبرده اظهار داشته.
ـ به منابع آموزش دهید که دقیقا مراقب اوضاع در هشتپر باشند چون افراد متعصب مذهبی در طوالش بیشتر از آستارا می باشد.
ـ در مورد شیرآباد قبلاً هم گزارش داشتیم که شبها در منزل فردی جمع می شوند و معلوم نیست درباره چه موضوعاتی مذاکره می شود در این باره هم بررسی شود تصور می کنم تمام این اقدامات توسط همان شخصی که علیه آموزش و پرورش شکایت نموده بود و فرد ناراحتی به نظر می رسید انجام می گیرد برای مراقبت از وی اقدام نمایید.
توضیحات سند:
1ـ رژیم پهلوی برای فرافکنی هرگونه اعتراض را به خارج از مرزها ربط می داد در حالی که هزاران نفر از نیروهای مؤمن و انقلابی در زندان حبس بودند و مبارزات مردم مسلمان ایران در مخالفت با رژیم شاهنشاهی در اقصی نقاط ایران نفوذ و توسعه یافته بود اما برای اینکه به راحتی آنان را دستگیر، زندانی و اعدام نماید آنان را وابسته به شوروی می دانست در حالی که گروههای چپ تعداد ناچیزی در مقابل مبارزان انقلابی و اسلامی بودند.* امروز (14 /12 /56) سفارت آمریکا در ایران، اخبار کسب شده در مورد فجایع قم و تبریز را در گزارش به اطلاع وزارت امورخارجه دولت متبوع خود رساند.
در گزارش مذکور، اظهارات فرد مطلعی به نام بختیان نقل شده و آمده است: «آقای بختیار گفت که پسر عمویش که پزشک است در تعطیلات آخر هفته با وی دیدار کرده و رویدادهای قم را به وی گزارش نموده است.
پسر عمویش گرداننده امور یک کلینیک در قم است و در آغاز اظهار داشت که تعداد کشته شدگان ناآرامیهای قم در حدود 400 نفر است.
وی گفت که سخنگویان دولت پس از شورشهای تبریز برای یک آیت الله در قم پیامی آورده بودند مبنی بر اینکه اعلیحضرت 5 روز است که به خواب نرفته است.
آیت الله در قم پاسخ گفته بود: به او بگویید ما 50 سال است که نخوابیده ایم.
بنا به گفته این پزشک یکی از علل نآرامی های قم این است که آیت الله ایرانی که در عراق در تبعید بسر می برد به پایان 16 سال تبعید خود رسیده و در مورد بازگشت وی سؤالاتی مطرح شده که ریشه تمام این اغتشاشات است.
» (اسناد لانه جاسوسی، ج 61، ص 127)