وزارت اطلاعات موضوع : نطق سفیر کبیر عراق در ایران که برای روز 14 ژوئیه برای پخش از تلویزیون پیش بینی شده است
متن سند:
به عرض تیمسار ریاست ساواک رسید تصویب نفرمودند 22 /4 /47
بنام خداوند بخشنده مهربان
برادران عزیز ایرانی
ده سال پیش در چنین روزی با همبستگی ملت و ارتش عراق در یک انقلاب
ملی به رژیم ظلم و استبداد خاتمه داده شد و به دنیا ثابت گردید که ملت عراق
تشنه زندگی آزاد شرافتمندانه بوده و نمی تواند نفوذ بیگانه را به هر شکل و
صورتی که باشد تحمل نماید.
و آن روز کشور عراق قدمهای بزرگی در راه اجرای برنامه های عمرانی در
زمینه های اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی برداشت و برای تأمین استقلال و
آزادی کامل از گرفتن هرگونه تماسها خودداری نموده است.
انقلاب 14 ژوئیه1 رژیم ارباب رعیتی را در عراق نیز برانداخت و به ستمگریهای
یک عده معدودی بر طبقه کشاورز زحمتکش خاتمه داد و قانون اصلاحات
کشاورزی را وضع نمود و بر وفق آن اراضی میان زارعین تقسیم شد و بدین
وسیله کشاورز به حقوق قانونی خود رسید و دوره رنج و عذاب وی در رژیم
ارباب رعیتی خاتمه یافت.
در خلال این چند سالی که از انقلاب گذشته دولت عراق کوشش نموده است
خدمات برجسته ای به ملت بنماید.
مدارس گوناگونی گشایش نمود.
یک
دانشگاه در بصره و دیگری در موصل تأسیس کرد.
بیمارستانها و درمانگاهها و
مؤسسات بهداشتی بسیاری در سرتاسر کشور عراق برقرار ساخت.
و چون عدالت اجتماعی یکی از ارکان اصلی انقلاب 14 ژوئیه بود دولت به منظور
شکست احتکار بعضی از سودجویان و منفعت طلبان و برای استفاده عموم افراد
ملت بعضی از شرکتهای بزرگ را ملی نمود و برای تأمین استقلال خارجی و
داخلی مملکت شرکت ملی نفت عراق را تأسیس نمود تا دور از دخالت و
سیاست بازیهای شرکتهای بیگانه که سعی دارند اقتصاد عراق را فلج نمایند از
نفت خود بهره برداری نماید زیرا استعمارگران پس از اینکه مشاهده نمودند که
عراق به سیاست آنها تن در نمی دهد شرکتهای بیگانه را وادار به دخالت در امور
این مملکت نمودند و شرکت ملی نفت عراق عملاً وارد کار شده با شرکت
فرانسوی ایران به عنوان پیمانکار قرارداد بست و در منطقه رمیله شروع به
حفاری نمود که در نتیجه
باعث خشم مقامات
استعماری گردید.
برادران و خواهران گرامی
من ـ ما امروز که سالگرد
انقلاب 14 ژوئیه را جشن
می گیریم به یاد شهدای راه
آن می افتیم که خود را
قربانی استقلال عراق نمودند
و بایستی به خاطر داشته
باشیم که هم اکنون برادران
ما در راه برگرداندن زمینهای
غصب شده خود پیکار نموده
و خونهای پاک خود را در
راه آزادی میهن عزیز خود
می ریزند.
برادران ما در
فلسطین امروز بر ضد استعمار اسرائیلی که اراضی مقدسه را اشغال نموده و
فرزندان آن آب و خاک را آواره شهر و دیار خود نموده و مرتکب فجایعی شده اند
که ما را به یاد اعمال وحشیانه نازیها می اندازد قیام نموده اند ملت دوست و
مسلمان ایران به رهبری پیشوای خود اعلیحضرت شاهنشاه محمدرضا پهلوی
آریامهر از آنان جانبداری نموده تجاوز اسرائیل را به خاک اعراب تقبیح نمود و
جای شگفتی هم نیست، زیرا ایران با کشورهای عربی روابط تاریخی و تمدنی و
هم کیشی عمیقی دارد و مخصوصا با عراق روابط همسایگی به خصوصی در
میان سایر همسایگان دارد و بنابراین عراق سعی دارد ریشه های دوستی را با
دول همسایه خود به ویژه ایران محکمتر سازد و اختلافات جزیی که در موارد
غیرطبیعی در روابط فیمابین پیش آمده برطرف سازد.
ما در ضمن اینکه خاطره انقلاب مقدس 14 ژوئیه را که هدف آن رفاه حال ملت
عراق و تأمین زندگی آزاد آن به رهبری حضرت رئیس جمهوری سپهبد
عبدالرحمن محمد عارف بوده و معظم له با اعضاء دولتش برای سعادت تمام
طبقات ملت کوشش می نمایند، تجدید می نمائیم در عین حال این فرصت را
غنیمت شمرده به دولت ایران
و رهبر خردمند آن
اعلیحضرت شاهنشاه
آریامهر و انقلاب سفید
نسبت به کوشش هائی که در
راه رفاه و آسایش ملت
همسایه هم کیش ما ایران
می نمایند تبریک می گوییم.
با درود بی پایان.
توضیحات سند:
1 ـ در 14 ژوئیه 1958 (1337
ه ش) ملک فیصل پادشاه عراق
در یک کودتای نظامی به
رهبری عبدالکریم قاسم
سرنگون شد.
در این کودتا
پادشاه عراق و تمامی افراد
خانواده او و هم چنین بسیاری از
دولتمردان از جمله نخست وزیر
قدرتمند آن کشور، نوری سعید
پاشا، قتل عام شدند.
از کتاب : «ایران ابرقدرت قرن،
یوسف مازندی، ص 402.
* امروز (22 /4 /47) وزارت
خارجه ایران طی نامه ای به
رئیس ساواک نصیری نوشت :
"به موجب اعلامیه مشترک
صادره در پایان مسافرت جناب
آقای سپهبد طاهریحیی نخست
وزیر عراق به ایران، مقرر
گردیده است در اسرع وقت
کمیسیونهای مختلطی برای
رسیدگی و حل و فصل مسائل
موجود بین ایران و عراق
تشکیل و شروع به کار نماید و
موضوعاتی که مورد رسیدگی
قرار خواهند گرفت عبارتند از :
1ـ کلیه اختلافات و مسائل
معوقه در سراسر مرزهای ایران
و عراق 2ـ علف چر 3ـ اقامت
اتباع ایران و عراق در خاک
یکدیگر و اشتغال و تملک آن
4ـ فراهم آوردن تسهیلات لازم
برای زوار 5ـ مبارزه با قاچاق
6ـ جهانگردی 7ـ تحدید حدود
فلات قاره و نحوه استفاده از
منابع نفت شاه و نفت خانه
بنابراین خواهشمند است دستور
فرمایند :
1ـ کمیسیونی برای جمع آوری
کلیه مدارک مربوط به
موضوعهای فوق که در آن
سازمان موجود است تشکیل
شود.
2ـ کمیسیون نامبرده مدارک
مزبور را مورد بررسی و مداقه
قرار دهد.
پرونده ش 132111، ج 19،
ص 125
منبع:
کتاب
روابط ایران و عراق به روایت اسناد ساواک صفحه 386