تاریخ سند: 14 آبان 1337
علیپاشا صالح
متن سند:
شماره: ۲-۳-۳۴۸۶ تاریخ: 14 /8 /37
شخص مطلعی نقل قول از علیپاشا صالح مشاور ایرانی سفارت آمریکا اظهار داشته وزیر دفاع آمریکا با تمام کوشش خود موفق به جلب موافقت شاهنشاه برای انعقاد یک قرار داد تدافعی با دولت ایران نشده است. پاشا صالح اظهار عقیده نموده است دولت انگلستان به هیچوجه مایل نیست که دولت آمریکا در کشور ایران پادگان نظامی ایجاد یا با دولت ایران پیمان نظامی داشته باشد و در این مورد نیز دولت جماهیر شوروی قول داده است که حتیالمقدور از انعقاد چنین قراری جلوگیری خواهد کرد. گوینده افزوده اعلیحضرت همایون شاهنشاه نیز بدولت آمریکا تذکر دادهاند که دولت ایران در مواقع حساس و لازم بدون هیچگونه قید و شرط حاضر به همکاری کامل با دولت آمریکا خواهد شد ولی از نظر وضع مرزهای وسیع شمالی و مراقبت کامل دولت شوروی صلاح نمیداند رسماً و علناً با دولت آمریکا قراردادی منعقد نمایند و در ضمن توصیه فرمودهاند که در صورت پیوستن آمریکا به پیمان بغداد1 دولت مذکور عملاً با دولت ایران دارای پیمان نظامی خواهد بود. شخص مذکور اظهار داشته اطلاعات کاملی در دست دارد که در صورت انعقاد قرارداد نظامی بین ایران و آمریکا به صلاح دید دولت انگلیس در مرزهای شمالی کشور توسط ایادی دولت شوروی تحریکاتی شروع خواهد شد معهذا مقامات سفارت آمریکا در تهران با وجود عدم تمایل صریح اعلیحضرت همایون شاهنشاه با انعقاد قرارداد نظامی نسبت به روش و مواعید شفاهی شاهنشاه ایران اظهار رضایت نمودهاند
بایگانی شود ۲۱/۶/۳۱
توضیحات سند:
1-پیمان بغداد: این سازمان نظامی در سال 1959 با شرکت بریتانا، ترکیه، پاکستان و ایران و با همکاری ایالات متحده بوجود آمده ایران پس از در 1357 از پیمان بغداد یا سنتو خارج شد و سپس با خروج ترکیه و پاکستان این پیمان از میان رفت سازمان پیمان مرکزی که جانشین پیمان بغداد محسوب میشد، حلقه مرکزی سیستم دفاعی و تهاجمی غرب بود که سازمان پیمان آتلدنتیک شمالی (ناتو) و سازمان پیمان آسیای جنوب شرقی (سیتو) را به هم میپیوست.
منبع:
کتاب
عنکبوت سرخ (چپ در ایران به روایت اسناد ساواک) صفحه 79