تاریخ سند: 7 آبان 1357
از ساعت 9 صبح روز جاری تعدادی دانشآموزان حدود 400 نفر ضمن حمل عکسهائی از خمینی
متن سند:
از: شهربانی تاریخ:7 /8 /1357
شماره: 2 /25 /542
خبر واصله حاکی است.
از ساعت 9 صبح روز جاری تعدادی دانشآموزان حدود 400 نفر ضمن حمل عکسهائی از خمینی و پرچمهائی که روی آنها نوشته شده بود ما خواهان آزادی تمام زندانیان سیاسی کشور هستیم، با دادن شعار به نفع خمینی در بعضی از خیابانهای شهر مشهد مبادرت به راه پیمائی و تظاهرات نمودند. عدهای1 دیگر حدود 1000 نفر در منزل آیتالله مرعشی اجتماع و اعلامیهای2 را که در مورد مصاحبه آیتالله خمینی با خبرنگار فرانسوی بوده است مطالعه، ضمناً در مورد خرید نوار روز عاشورا که گویا به وسیله دکتر حجازی ضبط و در[باره]جهاد گفتارهائی را عنوان نموده، به یکدیگر سفارش و تأکید به خریداری نوار فوق داشتند.
تعدادی دیگر حدود 2000 نفر به عده فوق پیوسته که ضمن دادن شعارهای مضره تحت عنوان (ای. بی. نا... حیا کن سلطنت را رها کن) که در بین آنها تعدادی از دختران نیز شرکت داشتند.
عدهای3 از کسبه بازار حدود دویست نفر در محل بازار اجتماع نمودند؛ اظهار4 نمودند (در زمان نیابت تولیت استانداری ولیان5 به ما کسبه ظلم شدید شده، چه کسی رفع این ظلم را خواهد نمود. اصناف بازار رضا)
بازار کماکان بسته میباشد. ضمناً عکسهای توهینآمیز از کد 66 به روی دو درب آهنی که برای تعویض به دیوار منزل آیتالله قمی تکیه دادهاند نصب که کد 66 را در حالی که به روی صندلی نشسته و چند نفر را به سیخ کشیده و روی آتش گذاشته و مشغول باد زدن میباشد، نشان داده و با تیر درشت روی عکس، رضا کبابی عنوان نمودهاند و عکس توهینآمیز شدید دیگری به کد 66 به درب بعدی الصاق نمودهاند.
تظاهرکنندگان فوق با پرتاب گاز اشکآور متفرق و اتفاق سوئی رخ نداده. سرهنگ نوروزی
گوینده. زارع 15 /16
توضیحات سند:
1. اصل: عده ئی.
2. اصل: اعلامیه ئی.
3. اصل: عده ئی.
4. اصل: اجتماع.
5. عبدالعظیم ولیان، فرزند بابا در سال 1303 ﻫ ش در تهران متولد شد. وی از جمله عناصر محوری در کابینه امیرعباس هویدا و صاحب نقش در اجرای اصلاحات ارضی در دوران وزارت و از عوامل اصلی تخریب اطراف حرم مطهر امام رضا (ع) در مشهد در سمت استاندار خراسان بود. بعد از ورود به ارتش، دوره افسری را در دانشکده افسری در مهرماﻫ 1326 به پایان برد و برای آموزش دوره رستهای به دانشکده توپخانه آمریکا اعزام شد و بعد از پایان دوره، در سال 1335 برای گذراندن دوره عالی رستهی توپخانه مجدداً به آمریکا رفت و در سال 1341 دوره مذکور را پشت سر گذارد. او در کنار آموزشهای نظامی توپخانهای موفق شد لیسانس خود را در رشته علوم سیاسی در دانشکده حقوق دانشگاه تهران اخذ کند. وی در یگانهای لشگری و در ارتش سمتهایی همچون فرماندهی واحدهای توپخانه، حد معاونت گردان، بازرسی نظامی لشکر 5، آجودان فرماندهی سپاه 5 جنوب و ریاست شعبه قوانین اداره یکم ستاد بزرگ ارتشتاران به خدمت پرداخت. ولیان به عنوان وزیر اصلاحات ارضی و پس از اعلام ختم اصلاحات ارضی و انحلال وزارتخانه مزبور به عنوان وزیر تعاون و امور روستایی در کابینه حضور داشت. دوستی و رابطه او با ساواک موجب شده بود پس از انتصاب به مقام وزارت، برخی از مقامات ساواک و در رأس آن نصیری به او تبریک بگویند. در دوره وزارت متناسب با اشتغال در امر اصلاحات ارضی علاوه بر عضویت در دفتر سیاسی حزب ایران نوین در راس کمیته کشاورزی آن حزب نیز قرار داشت و به مقام آجودان کشوری شاه هم رسید.
ولیان در دوره وزارت به عنوان عنصری فریبکار، دروغگو، فحاش، مالاندوز و اختلاسکننده معرفی شده است. وی در سال 1373 در آمریکا درگذشت.
ر.ک: رجال عصر پهلوی، به روایت اسناد ساواک، عبدالعظیم ولیان، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1379.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان خراسان رضوی- 16 صفحه 145