بی سیم تلگرام
تاریخ سند: 26 تیر 1345
بی سیم تلگرام
متن سند:
از : مشهد به : اداره کل سوم شماره : 6118 /9 ه ساواک سوم 316 شیخ محلاتی که یکی از وعاظ مقیم مرکز است روز 19 /4 /45 به مشهد وارد و در بازارچه حاجی آقا جان کوچه باغ طاوس منزل نوائی ساکن و تا به حال به ملاقات آیت الله میلانی1 و قمی رفته مقرر فرمایند هرگونه سابقه ای از وی در آن اداره کل موجود است خلاصه آن را به این ساواک ارسال فرمایند.سرتیپ بهرامی [رئیس ساواک خراسان] آقای صالحی جواب بدهید.
شیخ فضل اللّه محلاتی از وعاظ ناراحت و طرفدار خمینی است که سابقه بازداشتی دارد دستور فرمائید اعمال و رفتار وی را طی مدت اقامت در مشهد تحت مراقبت قرار داده و نتیجه را به موقع اعلام فرمایند.
27 /4
توضیحات سند:
1ـ آیت الله العظمی سید محمد هادی میلانی از مراجع تقلید در هفتم محرم 1313 ق در خاندان بزرگ علمی در نجف به دنیا آمد.پدرش آیت الله سید جعفر میلانی شاگرد داماد آیت الله محمدحسن ممقانی بود.
آیت الله میلانی در سنین کودکی پدرش را از دست داد.
ایشان تا 12 سالگی مقدمات معارف دینی رانزد میرزا ابراهیم همدانی و ملاحسن تبریزی و دیگران خواند.
دوره سطح را نزد شیخ ابراهیم سالیانی، سید جعفر اردبیلی، حاج میرزا علی ایروانی و شیخ ابوالقاسم ممقانی فرا گرفت.
آنگاه به درس خارج فقه و اصول آیات عظام شریعت اصفهانی، نائینی، محمدحسین اصفهانی و آقا ضیاءالدین عراقی حاضر گردید و به مرتبه اجتهاد نایل آمد.
همچنین فلسفه و کلام را از محضر محمدحسین اصفهانی و شیخ جواد بلاغی بیاموخت.
از جمله مشایخ اجازه روایت آیت الله میلانی، آیات سید حسن صدر، سید عبدالحسین شرف الدین، شیخ عباس قمی و آقا بزرگ تهرانی می باشند.
ایشان سالهای متمادی در حوزه های علمیه نجف و کربلا به تدریس پرداخت.
در 1373 ق به مقصد زیارت مرقد حضرت امام رضا (ع) به مشهد سفر کرد و بر اثر درخواست مردم و روحانیان خراسانی در این شهر اقامت گزید و حوزه درس خود را دایر کرد و تا زمان رحلت هزاران نفر از طلاب علوم دینی از محضر ایشان بهره مند شدند و به تدریج به مرتبه مرجعیت رسید.
مبارزه سیاسی آیت الله میلانی با مخالفت با لوایح شش گانه شروع شد و در ماجرای قیام 15 خرداد به اوج خود رسید.
ایشان با انتشار اعلامیه تندی رژیم را به سبب کشتار مردم در روز 15 خرداد 1342 و دستگیری حضرت امام (ره) مورد انتقاد قرار داد و به رغم محدودیت هایی که رژیم برای ایشان ایجاد کرده بود جهت آزادی امام (ره) به تهران سفر کرد (مدنی، تاریخ سیاسی معاصر ایران، ج 2، ص 55 ـ 54).
گویا در همین زمان است که در تهران با سرتیپ بازنشسته قره نی ارتباط برقرار می کند و درباره طرح براندازی رژیم به توافق می رسند اما ساواک از طرح آنان با خبر شده و نقشه آنان به نتیجه نمی رسد (فارسی، زوایای تاریک، ص 186 ـ 173).
به نوشته جلال الدین مدنی فتوای قتل حسنعلی منصور، نخست وزیر رژیم، از سوی آیت الله میلانی صادر شد و شاخه اجرائی هیأت مؤتلفه آن را عملی ساخت (تاریخ سیاسی معاصر ایران، ج 2، ص 103).
آیت الله میلانی سرانجام پس از پنج ماه بیماری روز جمعه 17 مرداد 1354 در مشهد دارفانی را وداع کرده و به سرای باقی شتافت.
علاوه بر آثار خیریه چندین کتاب از ایشان به جای مانده است که برخی از آنها هنوز طبع نشده اند (شریف رازی، گنجینه دانشمندان، ج 7، صص 98 ، 105؛ آیه اللّه العظمی سید محمدهادی میلانی به روایت اسناد ساواک، مرکز بررسی اسناد تاریخی، چاپ اول، تابستان 1380، ج 1.)