تاریخ سند: 11 مهر 1342
موضوع: شایعه درباره مسافرت آیتالله میلانی به مشهد
متن سند:
تاریخ:11 /7 /1342
موضوع: شایعه درباره مسافرت آیتالله میلانی به مشهد
به دنبال انتشار شایعه آمدن آیتالله میلانی به مشهد و مراجعه عدهای به فرزند ارشد ایشان، آیتالله سید نورالدین میلانی و بالاخره نیامدن حضرت آیتالله به مشهد، شایعاتی در شهر و بین مردم منتشرشده.
عدهای معتقد هستند که این شایعه را خود دستگاه به وجود آورده است و عدهای دیگر معتقد بودند که از آمدن ایشان به مشهد مثل موقع رفتن ایشان در مرتبه اول به تهران، جلوگیری شده است.
بههرحال، همانطوریکه تلفناً گزارش داده شد، به خود آیتاللهزاده میلانی در همان روز صبح ساعت 8 مراجعه و از ایشان صحت و سقم مطلب را سؤال و نامبرده اظهار داشتند که در روز قبل آیتاللهزاده مرعشی و آقای بختیاری از مشهد به تهران رفتهاند و ما قرار گذاشتهایم که هر وقت آقا بخواهند به مشهد بیایند تلفناً به ما اطلاع دهند و اگر احتمال دادند که ممکن است این تلفن به ما نرسد و یا از دادن تلگراف به ما خودداری بشود و دولت اشکالی بتراشد، بهوسیله افرادی که به مشهد میآیند و یا تلفنهای دوستانمان، جریان را به ما اطلاع دهند ولی تا این ساعت هیچگونه اطلاعی به ما نرسیده و ما هم اولاً چون اکثر مردم خبر ندارند و ثانیاً به ما تلفنی نشده1 است، خودمان استقبالی نخواهیم کرد ولی شما خودتان میدانید.
البته همانطوری که ایشان میگفتند و احتمال نیامدن آقا بر آمدنشان رجحان2 داشت بالاخره ایشان نیامدن و به دنبال آن در شهر شایع شد که آقای میلانی اعلان داشتند که تا آقای قمی به مشهد نیاید من نخواهم آمد و عدهای هم اظهار میداشتند که آقای میلانی به قم رفتهاند.
برای تحقیق و تعیین صحت و سقم مطلب، دیشب که شب چهارشنبه 10 /7 /42 بود به منزل آقای حجازی پدر آقای حاج سید محمد حجازی که در شبهای چهارشنبه روضه دارند، رفتم (این منزل در پایین خیابان، کوچه حاج ابراهیم اول قراولی، خانه رجب بهادر واقع است). در آنجا عدهای از روحانیون و مردم دیندار و طرفداران آقایان علما همیشه هستند و از حاج سید محمد حجازی3 موضوع را پرسیدم؛ ایشان اظهار داشتند که ما از آمدن آقا به مشهد هیچ اطلاعی در آن روز نداشتیم ولی میدانستیم4 که ایشان بیمقدمه نخواهند آمد زیرا اگر مردم از آمدن ایشان اطلاعی داشته باشند دو صورت پیش میآید: یا دولت اجازه میدهد و یا نمیدهد. اگر اجازه داد که به امید خدا از آمدن هریک از آقایان، مشهد منقلب خواهد شد و با مقدماتی که تهیه دیده شده و خواهد شد، شهر صد5 تکان خواهد خورد و اگر هم سازمان امنیت جلوگیری نمود بازهم شهر از موقع آمدن آقای مرعشی بدتر نخواهد بود و به علاوه مردم خواهند فهمید که دولت که دم از دین میزند، حتی از استقبال مراجع دینی هم جلوگیری میکند و از همۀ اینها گذشته، مردم در آمدن آقای مرعشی فهمیدند که میتوانند خودشان بدون اینکه به مزاحمی برخورد کنند و یا در محلی جمع شوند استقبال به عمل بیاورند. ولی ایشان میگفتند ما مطمئن بودیم که آقای میلانی نخواهند آمد، زیرا اولاً دهۀ فاطمیه در پیش بود و دست ایشان در تهران در برگزاری مراسم سوگواری و مجالس سخنرانی6 از دیگران بازتر است. ثانیاً در موقعیکه آقای مرعشی در مشهد بودند ایشان اظهار میداشتند که چون تقریباً حوزه علمیه قم هنوز سر و سامانی ندارد و طلبه آنجا روحیه اولیه خود را باختهاند.
لذا آقای میلانی سفری حتمی به آن شهر خواهند نمود تا اینکه مجدداً سر و صورتی به حوزه علمیه داده شود و افراد متفرق و متشنج7 جمع شوند. روی این اصل ایشان اظهار میداشتند که آقای میلانی شاید به این زودی نیایند و اگر قرار به بازگشت شد ما به همه شما اطلاع خواهیم داد.
تعداد نسخه: (3 نسخه)
بانوان 11 /7
توضیحات سند:
1. در اصل: نشغه
2. در اصل: رحجان
3. در اصل: ججازی
4. در اصل: میدانشتیم
5. در اصل: سد
6. در اصل: سنخنرانی
7. در اصل: متشنت
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان خراسان رضوی- 03 صفحه 223