تاریخ سند: 19 تیر 1340
گزارش بعدی هنگ لرستان حاکی است همراهان تیمسار فولادوند، آقایان اللهیار صالح . کشاورزصدر . محمودخان برادر ناصر قشقائی1 و دکتر اردلان2 و فرزندش بودهاند
متن سند:
شماره: 1781 /2 الف تاریخ:19 /4 /1340
از: ستاد ژاندارمری کل کشور رکن 2 شعبه 1
به: ریاست سازمان اطلاعات و امنیت کشور
پیرو شماره 1558 /2 الف - 6 /4 /40
گزارش بعدی هنگ لرستان حاکی است همراهان تیمسار فولادوند، آقایان اللهیار صالح . کشاورزصدر . محمودخان برادر ناصر قشقائی1 و دکتر اردلان2 و فرزندش بودهاند و پس از چند روز توقف در دره تخت، بدون هیچگونه عملی ساعت 23 - 9 /4 /40 به وسیله راهآهن به تهران عزیمت و روز بعد هم تیمسار فولادوند به مرکز حرکت نموده است.3
از طرف فرمانده ژاندارمری کل کشور . سرلشکر معزی
به عرض رسیده است، فعلاً اقدامی ندارد. جواهری 24 /4
توضیحات سند:
1. محمد ناصر قشقایی، فرزند اسماعیل خان صولتالدوله در سال 1287ش به دنیا آمد. از کودکی به امور ایلاتی پرداخت. در جریان جنگ جهانی اول و ابتدای مبارزه قشقائی ها با بریتانیا به نمایندگی از طرف پدرش به مذاکره با آنان پرداخت. پس از شکست در جنگ نیز از جانب صولت با انگلستان قرار داد صلح امضاء کرد. در دوره هشتم به همراه پدرش به نمایندگی مجلس انتخاب شد و با وی نیز دستگیر گردید، وی مدتی پس از مرگ صولتالدوله، از زندان آزاد شد. (رهایی وی ظاهراً به دلیل جشن-های ازدواج محمدرضا پهلوی و ملکه فوزیه بوده است) پس از آزادی ابتدا به خراسان رفت، سپس دوباره به تهران بازگشت و به کشاورزی مشغول شد. به دنبال حوادث شهریور 1320 خودسرانه به فارس و میان ایل بازگشت، محمدناصر قشقایی و برادرانش از شروع نهضت ملی شدن صنعت نفت به یاری مصدق شتافتند. پس از کودتای 28 مرداد 1332 مدتی با عوامل رژیم درگیر و در پی آن راهی خارج از کشور شد. ناصر قشقایی در بهمن ماه 1362 در آمریکا در گذشت.
2. على اردلان فرزند محمدولى در سال 1293 ش در تهران به دنیا آمد. در رشته حقوق دانشگاه تهران تحصیل کرده بود، پس از شهریور 1320ش، به روزنامهنگاری روی آورد و در همین ایام، به حزب ایران پیوست. در این راستا، همواره از یاران دکتر محمد مصدق به شمار میرفت و در روزنامهی «صر صر» که امتیاز آن به نام خودش بود، همواره از ملیگرائی حمایت میکرد، که به همین دلیل نیز، روزنامهاش توقیف شد.
اردلان در سال 1341ش، به عضویت شورای مرکزی جبهه ملی در آمد و همواره در جلسات ملیگرایان شرکت داشت و از جمله با شاهپور بختیار نیز نزدیک بود. در همین سال بود که در یکی از گزارشهای ساواک، رئیس کمیسیون وزارت دارائی و برادرِ کریم سنجابی! معرفی و نوشته شد که با شورای مرکزی جبهه ملی اختلاف داشته و به همراه سنجابی از حزب ایران کناره گرفته است.
علی اردلان، از جمله کسانی بود که در جریان نهضت امام خمینی(ره) در سال 1342ش، در خردادماه دستگیر و مدتی در قزلقلعه زندانی شد.
در سال 1356ش که جریان انقلاب اسلامی رو به گسترش و فراگیری بود، اعضای قدیمی جبهه ملی نیز برای خوشخدمتی به آمریکائیها با ماسک انقلابی وارد میدان شدند و جلسات متعددی در منازل اعضاء تشکیل دادند. علی اردلان نیز، یکی از این افراد بود که در این جلسات شرکت دائمی داشت و در بهمن ماه سال 1356 که جلسه در منزل او بود و در آن شاپور بختیار و داریوش فروهر نیز شرکت داشتند، ضمن مخالفت با روش امام خمینی(ره) در مسیر مبارزه با رژیم شاهنشاهی و سرنگونی شاه، قانون اساسی را تنها راه مبارزه اعلام نمودند.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، در کابینهی دولت موقت مهندس بازرگان، وزیر دارائی شد و پس از آن نیز، در انتخابات اولین دورهی مجلس شورای اسلامی، از تویسرکان به مجلس آمد. در جریان تصویب اعتبارنامهی وی مسائلی وجود داشت که منجر به دستگیری و زندانی شدن او گردید.
پس از آزادی از زندان، به همراه بازرگان، جمعیت دفاع از آزادی و حاکمیت ملت ایران را تشکیل داد و رئیس هیئت اجرائی آن شد و در راستای اهداف بیگانگان و در مخالفت با جریان دفاع مقدس، به عنوان ستون پنجم دشمن به فعالیت پرداخت. همین اقدامات، موجب دستگیری مجدد و زندانی شدنِ دوبارهی او بود.
علی اردلان که از رهبران جمعیت دفاع از آزادى و حاکمیت ملت ایران و از خوانین کرد بود، در سالهای پایانی عمر، ریاست هیأت اجرائی جبهه ملی را به عهده داشت، در بهمن ماه سال 1378ش از دنیا رفت.
ر.ک: جبهه ملی به روایت اسناد ساواک و شاپور بختیار به روایت اسناد ساواک
3. در اطلاعیه دیگری به شماره 2240 /46 - 6 /4 /40 آمده است: «اللهیار صالح روز 31 /3 /40 به کاشان وارد و سرلشکر علی فولادوند به اتفاق اللهیار صالح و کشاورز صدر اعضاء جبهه ملی و چند نفر دیگر روز 1 /4 /40 به ازنا وارد و به قلعه دره تخت عزیمت نمودهاند.» بخش ضمائم
منبع:
کتاب
اللهیار صالح به روایت اسناد ساواک-جلد اول صفحه 269