تاریخ سند: 20 فروردین 1346
آقاى دکتر امیر کوشیار معاون اداره روابط بازرگانى خارجى
متن سند:
از: اداره کل دوم تاریخ: 20 /1 /46
به: اداره کل سوم شماره 34037 /224
آقاى دکتر امیر کوشیار معاون اداره روابط بازرگانى خارجى وزارت اقتصاد روز دوشنبه 9 /12 /45 به برلین رفته و اظهار داشته که از طرف جناب آقاى وزیر اقتصاد مأموریت دارد که با مقامات اقتصادى آلمان شرقى تماس بگیرد. به همین جهت روز سهشنبه اول فوریه 67 ساعت 1100 در اطاق آقاى کاتز قائم مقام وزارت اقتصاد خارجى آلمان شرقى ملاقات نموده است و شخص مزبور آقاى دکتر کوشیار را با نهایت احترام پذیرفته و از اینکه به دیدنش رفته اظهار تشکر و خوشوقتى نموده است. ضمناً در اطاق وى شخصى دیگر به نام کلاوس نیتسر که مدیر کل اداره امورخارجى مىباشد حضور داشته.
آقاى کوشیار اظهار داشتند چون مقامات مسئول شما راجع به بسط روابط بازرگانى با ایران خیلى اظهار علاقه نمودهاند لذا مىخواهم از نظر شما در این باره با اطلاع شوم و بدانم به چه کالائى از ایران علاقمند هستید و بطورى که استنباط نمودهام در درجه اول مایل به خرید نفت ایران مىباشید.
آقاى کاتز در جواب اظهار داشتند که نه تنها به نفت ایران علاقه داریم بلکه طالب کالاهاى دیگرى هم از ایران هستیم و حاضریم در مقابل این کالاها ماشینآلات با ارزشى در اختیارتان بگذاریم و اضافه نموده خیلى خوشوقت هستیم که بالاخره شما نسبت به بسط روابط بازرگانى با ما اظهار علاقه مىکنید و این موضوع مدتها است که مورد نظر ما است و نه تنها آن را در مصاحبه والتر اولبریشت و دکتر اویس بیان کردیم بلکه هنگامى که والاحضرت شهرام در سىام دسامبر 1966 نزد ما آمده بودند ما آمادگى خود را براى این موضوع به وسیله نامهاى که به ایشان دادیم به اطلاع وزیر اقتصاد ایران رساندیم و هم اکنون که رئیس اداره نمایشگاه لایپزیک عازم تهران است نامهاى حاضر کردهایم که براى وزیر اقتصاد ایران بفرستیم و معتقدیم اگر مقامات رسمى با هم تماس بگیرند روابط خیلى مفیدتر و به نفع طرفین مىباشد و اینک دولت آلمان شرقى تصمیم گرفته است که فقط با دول قرارداد ببندد و اکنون با 22 دولت غیر اروپائى قرارداد رسمى داریم و با تعداد دیگرى هم از کشورهاى غیر اروپائى معاملات بانکى داریم ولى سابقاً با چند کشور به وسیله اطاقهاى بازرگانى رابطه تجارتى داشتیم ولى حالا به این نتیجه رسیدهایم که فقط قرارداد فیمابین مراجع دولتى نتیجه مفیدترى دارد و باید در مورد ایران نیز روى این مسئله تکیه کنیم.
آقاى کاتز در نامهاى که به وسیله والاحضرت شهرام ارسال داشته بیان نموده که شرکتهاى دولتى باید قرارداد ببندند و ما در ایران شریک و معاملات خارجى داریم و این شریک یک شرکت کاملاً دولتى مىباشد و تمام احتیاجات دولت را رفع مىکند و در صورت تحقق قرارداد تجارتى این شرکت خواهد توانست با شرکتهاى مربوطه آلمان شرقى قرارداد ببندد.
آقاى دکتر کوشیار اظهار داشته فعلاً دولت ایران تصمیمى ندارد قرارداد تجارتى دولتى ببندد.
خلاصه آقاى کاتز این موضوع را قبول کرده:
راجع به نفت اظهار داشته دولت آلمان شرقى تا به حال تمام نفت مایحتاج خود را از شوروى مىخرید ولى چون میزان مصرف نفت روزبروز بیشتر مىشود این است که آنها باید در فکر مذاکره تازهاى براى خرید نفت شوند و ایشان هم اکنون از یک مسافرت به مصر و الجزیره مراجعت نمودهاند و در آنجا نیز راجع به نفت مذاکره کردهاند و حالا دولت آلمان شرقى مایل است که نفت مایحتاج خود را در مقابل کالا از دولت ایران بخرد و آنها در مدت سالهاى 1968 تا 1971 تعداد سه ملیون تن نفت احتیاج دارند.
منبع:
کتاب
چپ در ایران - روابط ایران و شوروی صفحه 261