متن سند:
ردیف 21 ک 95 خیلی فوری پیرو تلگراف قبلی بعدازظهر روز جاری نیز تظاهراتی وسیله عناصر اخلالگر و عوامل وابسته به علماء و مرتجعین در خیابان های پایتخت صورت گرفته که مأمورین انتظامی مرتبا اخلالگرانرا متفرق و بعضا مبادرت به تیراندازی مینمودند ولی در شهرستان ها تشنجی روی نداده است.ضمنا از ساعت 2000 روز جاری در تهران حکومت نظامی اعلام شده و قوای انتظامی کاملاً بر اوضاع مسلط میباشند 2996 سرلشگر پاکروان 15 /3 /42 16 /3217
توضیحات سند:
1 ـ خاطرات حجه الاسلام و المسلمین مهدی کروبی از وقایع 15 خرداد 42 محرم که شد، حداکثر استفاده را از آن کردیم، امام یک اعلامیه دادند و از منبریها و هیات ها خواستند که مساله روز امسال باید کلاً مسأله فیضیه باشد.با برنامه محرم و خصوصیت محرم یک آمادگی فوق العاده ای در مردم بوجود آمد و طوری شد که رژیم قدرت مهار کردن آنرا نداشت.
هر کجا میرفتی، صحبت قیام و مبارزه علیه رژیم بود.
رژیم تا دهم محرم تحمل کرد.
روز دهم آن راهپیمائی عظیم انجام شد که مبداء حرکت مسجدجامع آقا ابوالفتح بود.
در میدان قیام حدود یکصد هزار جمعیت حرکت کرد.
یعنی راهپیمائی از آنجا تا کاخ شاه انجام شد با شعارهای «خمینی خمینی خدا نگهدار تو ـ بمیرد بمیرد دشمن جبار تو» که در مقابل کاخ شاه داده شد زمینه ای بود که مردم کاملاً آماده شوند و طبیعی است بر وحشت رژیم افزوده شد و دستگیریها شروع شد.
راه پیمایی عاشورا نیمه تمام ماند و بعدازظهر یازدهم انجام شد یک مرتبه در محدوده خیابان اسلامبول جمعیت را محاصره کرده و حدود 1000 نفر را دستگیر کردند.
این اولین عکس العمل رژیم بود.
شب دوازدهم شروع کردند منبریها را گرفتند، هر کجا روضه و مصیبت بود بهم ریختند.
لازم به تذکر است که برنامه امام چنین بود که در دهه عاشورا هر شبی را در قم در یک مجمعی شرکت می کردند و شبی که امام به آن محل میرفتند آن محل از جمعیت و شعار غوغا بود.
نیمه شب دوازدهم امام را در قم بازداشت کردند که متعاقب آن به هر وسیله ای که بود اول صبح این خبر منتشر شد.
اینجا بود که یکمرتبه قیام شد و مردم قم به خیابانها ریختند حتی زنها بچه ها را در آغوش گرفتند و بسمت حرم حضرت معصومه(س) حرکت کردند.
خود بنده در تهران بودم به مجردیکه خبر به تهران رسید موتورسوارهایی در خیابانها راه افتادند و بمردم این خبر را رساندند که آیت الله خمینی را دستگیر کردند.
این خبر موجب شد که مردم قیام کردند.
که در سه چهار مکان حرکت مردم اوج گرفت، قم، تهران، ورامین، شیراز و بعضی شهرهای دیگر، روستاهای اطراف از طریق پیشوای ورامین آمدند بسمت تهران که در محل باقرآباد جلویشان را گرفتند و عده زیادی در آنجا به شهادت رسیدند.
بهر جهت حرکت مردم شروع شد در گلوبندک خود ناظر بودم که ابتدا پلیس وارد شد و مردم گریه می کردند که آقای خمینی را دستگیر کرده اند.
تعداد زیادی پلیس مرکز رادیو در میدان ارک را در محاصره داشتند و امکان نزدیکی به آن محل نبود.
در آن نقطه درگیری بین مردم و پلیس وجود داشت که منجر به شهادت چندین نفر شد و مردم جنازه ها را بر می داشتند و باز بسمت جلو حرکت می کردند تا حدود ظهر در همان منطقه سید نصرالدین و گلوبندک بود که ارتش وارد صحنه شد و تا آخر شب تیراندازی قطع نشد.
جمهوری اسلامی ویژه نامه سالگرد 15 خرداد