تاریخ سند: 19 بهمن 1343
موضوع : جلسه منزل دکتر محمود حسابی1
متن سند:
شماره : 1669 /322
پیش از ظهر روز جمعه 16 /11 /43 جلسه
منزل دکتر محمود حسابی با شرکت عده ای از
طبقات مختلف از جمله : روح اللّه ثابت،
محتشمی (داماد دکتر محمود حسابی) شجاع
شفتی (عضو فرهنگ) و علی جدلی2
(مدیرکل امور همکاریهای وزارت فرهنگ)
تشکیل گردید.
در این جلسه دکتر محمود حسابی ضمن
انتقاد از عباس هویدا (نخست وزیر) اظهار
می داشت هویدا پسر عین الملک از مبلغین
بهائی است و خود او نیز بهائی می باشد و اضافه
گردید بدین ترتیب در وضع موجود اوضاع به
نفع بهائیها تغییر کرده است.
دکتر حسابی ادامه داد در کابینه عباس هویدا مهندس روحانی نیز
بهائی است.
دکتر حسابی همچنین در مورد سابقه معاشرت همشیره خانم نخست وزیر مرحوم
با عباس هویدا اظهاراتی کرد و گفت مشارالیها نامزد هویدا است و چندی قبل هنگام هدایت
اتومبیلی که نخست وزیر سابق و هویدا سرنشینان آن بودند تصادف می کند.
شجاع شفتی و دکتر حسابی ضمن اظهارنظر پیرامون وضع دولت جدید اظهار داشتند این
کابینه حداکثر تا دو ماه دیگر سقوط خواهد کرد.
دکتر حسابی در همین زمینه اظهار داشت قرار
بود دکتر اقبال نخست وزیر بشود لکن انجام این کار قدری به تعویق افتاد.
محتشمی ضمن اشاره
به جریانات روز در مورد ترور نخست وزیر سابق گفت موضوع ترور به این سادگی نبوده و جریان
امر ده سال دیگر فاش خواهد شد و سپس عدم شرکت همسر نخست وزیر سابق را در تشییع
جنازه آن مرحوم مورد مثال قرار داد و گفت از شرکت مشارالیها در مراسم مزبور جلوگیری بعمل
آمده است.
شجاع شفتی در تعقیب اظهارات محتشمی گفت بعضی اتفاقات در شرایطی انجام
می شود که بالطبع شایعاتی را بوجود می آورد لکن معلوم نیست این شایعات صحت داشته باشد
و شاید ترور مرحوم منصور صرفا یک اقدام جاهلانه باشد و افزود در مورد شایعات نمی توان
قضاوت صحیح کرد.
از نظر کمیته مجلسین اقدامی ندارد به کمیته فرهنگی اطلاعیه ارسال گردید در پرونده د ـ 468 بایگانی شود
ضمنا در مورد بهائی بودن آقای هویدا قبلاً گزارش تهیه شده است
بخش 321 و مجلسین و فرهنگی
بجای رئیس بخش 322 رشیدی 21 /11
توضیحات سند:
1ـ محمود حسابی (پروفسور) فرزند عباس حسابی (معزالسلطنه) به سال 1281ش در تهران تولد یافت.
تحصیلات
ابتدائی را تا 1293ش در مدرسه فرانسوی بیروت لبنان به پایان برد و تحصیلات متوسطه را در کالج امریکائی بیروت پی
گرفت و پس از پایان آن به دانشگاه امریکائی بیروت وارد شد و در 1299ش لیسانس خود را دریافت کرد.
و دو سال بعد
نیز توانست در رشته مهندسی راه و ساختمان فارغ التحصیل شود.
و در 1304ش در رشته مهندسی برق از دانشگاه
سوپر یورد و الکتریسته فارغ التحصیل گردید و در 1306ش دکترای فیزیک خود را از دانشگاه سوربن پاریس دریافت
کرد در همان سال به ایران آمد و به استخدام وزارت فواید عامه درآمد یک سال بعد توانست مدرسه مهندسی وزارت راه
را تاسیس کندو خود نیز در آنجا به تدریس اشتغال یافت در 1310ش اولین ایستگاه هواشناسی را در کشور راه اندازی
کرد و در همان سال نیز دستگاه رادیولوژی را در ایران نصب و به کار انداخت وی در 1313ش دانشکده فنی دانشگاه
تهران را تاسیس کرد و خود ریاست آن را تا 1325ش بر عهده گرفت وی در 1330ش از طرف دولت مصدق برای مدت یک
سال در وزارت فرهنگ به انجام وظیفه پرداخت وی در جریان طرح کنسرسیوم نفت در مجلس به مخالفت همه جانبه با
این طرح پرداخت دکتر حسابی در 1350 ش استاد ممتاز دانشگاه تهران شد وی در بسیاری از انجمنها و مراکز پژوهشی
معتبر داخلی و بین المللی عضویت داشت که از جمله آن میتوان به موارد ذیل اشاره کرد : انجمن فیزیک اروپا، انجمن
فیزیک آمریکا، انجمن فیزیک فرانسه، آکادمی علوم نیویورک، عضو پیوسته فرهنگستان ایران (از 1314ش).
وی
ریاست پژوهش فضایی ایران را بر عهده داشت در سال 1366ش در کنگره 60 سال فیزیک ایران، که به مناسبت استاد
برگزار شد، از خدمات دکتر محمود حسابی به عنوان پدر فیزیک ایران قدردانی به عمل آمد پروفسور محمود حسابی در
12 شهریور 1371 هنگام معالجه بیماری های قلبی در بیمارستان دانشگاه ونو بدرود حیات گفت.
آثار: دارالفنون امریکایی بیروت، نامهای ایران، دیدگانی فیزیکی، نگره کاهنربای، دیدگاه کوانتیک، فیزیک حالت جامد،
وندها و گهواره های فارسی
2ـ علی جدلی عراقی فرزند احمد در سال 1302 ه ش در تهران به دنیا آمد.
پدرش وکیل دادگستری و فردی متنفذ و
متمکن بود که از نظر اخلاقی، خوشنام نبود.
مشارالیه دوران ابتدائی را در دبستان های : حسینیه، ادب و انتصاریه (1315) و دوران متوسطه را در دبیرستان
دارالفنون (1322) سپری کرد و سپس در دانشسرای عالی تهران درس خواند و از دانشکده علوم، لیسانس سیاسی
گرفت.
علی جدلی که به استخدام آموزش و پرورش در آمده بود، مدتی در دبیرستان های شهرستان قزوین، تهران و قم
تدریس و ریاست کرد و سپس به طی مدارج ترقی پرداخت.
بخشی از مراکزی که او عهده دار ریاست آنها بود، به این شرح
است :
معاون فرهنگ قم (1329) ـ مسئول آزمایشگاه دارالفنون (1332) ـ رئیس بخش 8 فرهنگ تهران (1342) ـ رئیس اداره
فعالیت های سمعی و بصری اداره کل نگارش (1340) ـ رئیس ناحیه 12 فرهنگ تهران (1341) ـ سفر 4 ماهه به کشورهای :
فرانسه، سویس، آلمان و هندوستان با بورس یونسکو ـ بازرس وزارتی (1342 و 1344)
رئیس دفترکل وزارتی (1343) ـ عضو شورای عالی اداری ـ مدیرکل استان های فارس، خراسان و اصفهان و...
مشارالیه که بعدها موفق به اخذ فوق لیسانس مدیریت شده بود و از حمایت هژبر یزدانی (بهائی ـ شوهر خواهر وی)
بهره می برد، در زمان فرخ رو پارسای (وزیر بهائی آموزش و پرورش)، به مدیرکلی اجرای طرح های فرهنگی منصوب شد.
در سوابق مشارالیه، گزارشات متنوعی از سوءاستفاده های مالی وی موجود است و در هنگام تصدی اداره اجرای
طرح ها، به اتفاق 3 نفر از کارمندان به اتهام اختلاس و صدور دو قطعه چک، تحت تعقیب بوده است.
علی جدلی که از
اعضای سازمان کوک و حزب مردم بود و کاندید دوره 23 مجلس شورای ملی، شده بود، در یک ارزیابی ساواک فردی
بی عرضه، بد منصب، زیر دست آزار و عیاش، معرفی شد.
اسناد ساواک ـ پرونده انفرادی
منبع:
کتاب
امیر عباس هویدا به روایت اسناد ساواک - جلد اول صفحه 154