تاریخ سند: 31 تیر 1346
موضوع: فعالیتهای دکتر علی شریعتی
متن سند:
از: 9/ﻫ تاریخ:31 /4 /1346
به: 312 شماره: 1184 /9ﻫ
موضوع: فعالیتهای دکتر علی شریعتی
عطف 22791 /312 ـ 15 /4 /46
آقای دکتر علی شریعتی دانشیار رشته تاریخ بعد از اسلام دانشکده ادبیات مشهد و فرزند آقای شیخ محمدتقی شریعتی مزینانی که هماکنون مدت دو سال است در تهران به سر میبرد و در حسینیه ارشاد شمیران جلساتی دارد. دکتر قبل از دانشیاری فعالیتهایی در مرکز و سپس در اروپا داشته است. به علت آنکه در موقع انتقال از کادر آموزشی دبیرستانهای مشهد و کادر دانشگاه تعهد داده است که هیچگونه فعالیتی نداشته باشد و در حال حاضر هم مسئولیتی برای خودش ایجاد نشود و مانعی در کار دانشگاهی ایشان ایجاد نگردد. ضمناً در هفته یکی دو روز در محل کتابفروشی پگا جمع و بهوسیله حسن قاسمی از محل اجتماع خود مطلع میشوند. روزهای جمعه را اغلب با سایر دوستان به قریه سرآسیا که متعلق به ناصر بازرگان است میروند و روزها را به خوشی میگذرانند. ضمناً چون کار ساختمان مرکز جدید کانون که روبروی تلفنخانه است، هنوز ناتمام است و بیشتر خرج این محل نیز از تهران تأمین میشود، آقای علی شریعتی با کمیسیونی که از طرف پدرش برای خاتمه کار تعیین شدهاند و آقایان طاهر احمدزاده هروی، حاج احمد طوسی، حاج غلامرضا طوسی، محسن محسنیان [و] بازرگان دبیر دبیرستان دانش عضو آن هستند، دائماً تماس دارند و درصدد جمعآوری پول و یا دادن گزارش به تهران و در جریان گذاردن پدرش میباشد. لذا روی همین جریان و به بهانه خاتمه کار ساختمان و تصمیم دربارۀ آن نیز گاهگاهی با آقایان جمع شده و جلساتی دارند.
تا آنجا که تحقیق شده بههیچوجه آقای علی شریعتی دست از افکار خود برنداشته است اما پس از بازگشت از اروپا نظریاتشان نسبت به وضع مبارزاتی در ایران تغییراتی محسوس کرده است. آقای شریعتی معتقد است که هر سه مرحلۀ مبارزه گذشته ما یعنی سالهای 26 ـ 20 و بعد سالهای 29 تا 31 و بالاخره سالهای 41 ـ 39 که ما شکست خوردهایم، به علت خامی مبارزه بوده است و رهبران نهضت فقط به احساسات متکی بودهاند نه به حقایق. درنتیجه در هر نوبت عدهای از مبارزترین افراد بهکلی خستهوکوفته شده، از مبارزه دست کشیدهاند. به عقیدۀ ایشان برای هر مبارزهای یک زیربنای مستحکم لازم است و تاکنون در ایران چنین زیربنایی ساخته نشده است و درنتیجه در طول مبارزههایی که روی داده است، جز از دست رفتن نیرو چیز دیگری عاید مبارزین ایران نشده است و بالاخره ایشان معتقدند که اول بایستی چنین زیربنایی به وجود آید و تا به وجود هم نیاید، مبارزهای مثمر به ثمر نخواهد بود. لذا خود را در کارها با این استدلال عقب میکشند.
نظریه منبع: معتقد است ایشان میخواهد هم به این طریق عدهای را که هنوز چشم دارند که نامبرده مانند گذشته در جریانات دخالت نماید، ساکت کند و هم برای آیندۀ خود راهی باز داشته باشد.
نظریه رهبر عملیات: افرادی که در بالا نام برده شد غیر از طاهر احمدزاده هروی، هیچکدام تشکیلانی نیستند، در میان روشنفکران نیز نفوذ ندارند. جلسات این افراد بیشتر رنگ مذهبی دارد. همۀ تلاش آنها این است که وجوهاتی برای ساختمان کانون نشر حقایق اسلامی که در دست ساختمان است جمعآوری و این بنا که محل بسیار مناسبی برای اجتماع متعصبین مذهبی است، به اتمام برسانند. چون ساواک به طریق مقتضی محدودیتهایی برای پیشرفت ساختمان ایجاد میکند، لذا سعی بر این است که عملی برخلاف مرتکب نشوند تا مبادا ساواک بهطورکلی کار ساختمان را تعطیل کند.
در حال حاضر فعالیت سیاسی آنهم از جانب افراد جبهه ملی به چشم نمیخورد. درواقع کسی کمتر گرد این مسائل میگردد.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان خراسان رضوی- 05 صفحه 342