تاریخ سند: 29 بهمن 1356
متن سند:
به : مدیریت کل اداره سوم 312
از : سازمان قمشماره : 5964 /21 ه
وقایع شهرستانهای قم و کاشان به شرح زیر به عرض می رسد:
الف : قم
1ـ از صبح روز جاری بازار و اغلب مغازه های خیابانهای قم به استثنای
نانوائی ها و قصابی ها تعطیل می باشد.
2ـ از مؤسسات آموزشی فقط دبیرستان حکیم نظامی با وجود این که کلاسهای
درس دایر بوده صدی هشتاد محصلین از مراجعه به مدرسه خودداری نموده اند
لکن بقیه مدارس طبق برنامه باز و کلاسها دایر بوده است.
3ـ از ساعت 0900 روز جاری به تدریج طلاب و سایر طبقات در مسجد اعظم
اجتماع و تا ساعت 1100 تعداد آنان به حدود بیست هزار نفر بالغ در این ساعت
از آیات قم شریعتمداری، گلپایگانی، نجفی، روحانی، وحید میاندوآبی و سایر
آیات درجه 2 در مجلس ترحیم متشکله حاضر گردیدند در این مجلس سه نفر به
نامان سیداحمد کلانتر ـ رضوانی1 ـ بشارت سخنرانی که متن صحبت های آنان
پیرامون حوادث اخیر قم و تسلیت به بازماندگان و در خاتمه با عنوان مفاد متمم
قانون اساسی در زمینه ترویج اصول مذهبی از طرف شخص اول مملکت متذکر
گردیدند که این ماده از قانون در کشور ما تاکنون اجرا نشده است که نسبت به
شناسایی کامل سخنرانان (جز سیداحمد کلانتر که سوابق وی در ستاد موجود
است) و متن کامل سخنرانی آنان اقدام، نتیجه متعاقبا به استحضار خواهد رسید).
بعد از ختم مجلس در ساعت 1200 جمعیت حاضر با آرامش و بدون دادن شعار
از مسجد خارج و متفرق گردیدند.
4ـ شنیده شده طی روز جاری مهندس مهدی بازرگان در مجلس ختم متشکله
در مسجد اعظم شرکت نموده است که تاکنون صحت یا سقم موضوع برای این
سازمان روشن نشده است.
5ـ ساعت 1000 روز جاری حدود پنجاه نفر زن چادری در نظر داشتند به
مسجد اعظم وارد و در مجلس ختم شرکت نمایند که به نحو مقتضی از ورود آنان
جلوگیری گردیده است.
6ـ ساعت 0700 روز جاری هفتاد نفر کارگران کارخانه ژورنال گاز جهت
شرکت در مجلس ترحیم کارخانه را تعطیل نموده اند.
7ـ به قرار اطلاع طلاب قم در نظر دارند از ساعت 1500 روز جاری ضمن
اجتماع در مسجد اعظم تظاهراتی را پی ریزی نمایند که مراقبت ادامه دارد
ب : کاشان
1ـ از ساعت 0900 روز جاری مجلس ترحیمی در مسجد باباولی کاشان منعقد
که حدود پانزده هزار نفر در آن شرکت داشته اند در این مجلس طبقه ناشناسی که
گویا از قم به کاشان رفته سخنرانی (که اقدامات لازم به منظور شناسایی وی و
تعیین متن سخنرانی یادشده در جریان است) که بعد از خاتمه مجلس، جمعیت با
آرامش از مسجد خارج و متفرق گردیده اند.
2ـ روز جاری کلیه مغازه های بازار و خیابانهای کاشان به جز نانوایی و قصابی ها
تعطیل بوده است.
3ـ شنیده شده بعدازظهر روز جاری مجددا مجلس ختمی در مسجد بالا بازار
کاشان منعقد گردد که چگونگی متعاقبا معروض خواهد شد.
رئیس سازمان اطلاعات و امنیت قم ـ معینی
گیرنده : آقای مجتبوی (312) ساعت : 1245 تاریخ 29 /11 /2536
توضیحات سند:
1ـ علی اکبر رضوانی (مکارم)
فرزند محمود متولد 1319
در گزارشی به تاریخ
17 /4 /46 آمده است که وی
آموزگار اداره آموزش و
پرورش فیروزآباد و از عناصر
ناراحت و با طرفداران (امام)
خمینی در تماس می باشد، وی
که خود را با اسامی مستعار
متعددی معرفی می نماید، یکی
از روحانیون طرفدار تز (امام)
خمینی و حکومت اسلامی است.
وی در سال 49 به اتهام انجام
فعالیت های مضره بازداشت و به
شش ماه حبس محکوم و در سال
51 به شش ماه اقامت اجباری
در چابهار محکوم گردید.
وی
در تاریخ 1 /12 /55 به ساواک
خرم آباد تعهد می دهد از رفتن به
منبر و ادا مطالب تحریک آمیز
خودداری و در مراجعت به قم
در اسرع وقت خود را معرفی
نماید.
وی با تغییر عمامه خود و
استفاده از عمامه مشکی خود را
به اسامی مختلف از جمله
«علی اکبر جهانی، علی اکبر
روحانی، روح الدینی،
حصارکی» معرفی می نماید.
گزارش های متعددی از
سخنرانی های تحریک آمیز
نامبرده علیه رژیم توسط
ساواک تهیه شده است.
وی در تاریخ 29 /11 /56 در
سخنرانی خود در مراسم چهلم
شهدای 19 دی قم در مسجد
اعظم اظهار داشته است :
«امروز تعطیل عمومی اعلام
شد، همه می دانید که این مجلس
به عنوان بزرگداشت شهیدان
شجاع که به زیباترین قتل یعنی
قتل صبر تن داده اند و زیر فشار
دژخیمان به عمرشان خاتمه
داده اند ...
تشکیل شده است
ما تا انتقام خون شهیدان را
شهیدکشان نگیریم عمامه سیاه
را برنخواهیم داشت و عمامه
سفید هم یعنی اینکه کفن خود را
روی سر خود حمل می کنیم ...
شاه باید مروج مذهب شیعه
باشد، تمام پست داران ایران در
برابر قرآن متعهدند که به اسلام
خدمت کنند و ما ناظر هستیم که
ایشان به تعهد خود پشت پا
زده اند، جامعه ما حضرت
آیت الله العظمی امام خمینی را
به عنوان رهبر سیاسی و دینی
ملت شیعه به رسمیت
می شناسد...
پس از آن در تاریخ
16 /12 /56 دستور دستگیری
و تبعید وی به یکی از مناطق
سنی نشین صادر می شود و با
تصویب کمیسیون امنیت قم، (به
جرم اهانت به مقدسات ملی و
تحریک مردم و اخلال در نظم و
آسایش عمومی) به مدت سه
سال اقامت اجباری در شهر
سنندج محکوم می شود.
وی به محض اطلاع از اجرای
حکم، منطقه را ترک و متواری
می شود، لذا در تاریخ
21 /5 /57 فرماندار سنندج
طی نامه ای به استانداری
کردستان اعلام می کند که هنوز
نامبرده برای تحمل اقامت
اجباری به سنندج مراجعه
ننموده است.
در تاریخ 21 /6 /57 مدیرکل
اداره سوم به ساواک قم اعلام
می شود که با انجام مراقبت های
لازم نسبت به یافتن مخفی گاه و
دستگیری وی اقدام و نتیجه را
اعلام کنند.
ایشان پس از پیروزی انقلاب
در سمت های مختلفی اشتغال
داشته و مدتی نیز نمایندگی
حضرت امام (ره) را در
پادگان شهید نوژه همدان (در
جریان کشف کودتا) به عهده
گرفته و سپس نماینده مردم
فیروزآباد در مجلس بود.
منبع:
کتاب
نوزده دی به روایت اسناد ساواک صفحه 284