موضوع: میهمانی در منزل احسان نراقی
تاریخ سند: 12 آذر 1347
موضوع: میهمانی در منزل احسان نراقی
متن سند:
از: 312 تاریخ:12 /9 /1347به: عرض می‌رسد شماره: 771 /312
موضوع: میهمانی در منزل احسان نراقی
بنا به دعوت قبلی در تاریخ 11 /9 /47 میهمانی در منزل احسان نراقی رئیس مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران برپا و در آن علی امینی نخست‌وزیر اسبق. ایرج امینی فرزندش و دکتر احمد فرهاد رئیس اسبق دانشگاه تهران به اتفاق همسرانشان و علی وثوق1 برادر همسر علی امینی حضور داشتند.
دکتر امینی در این جلسه درباره احتمال آمدن خانم بتول وثوق همسر خود به ایران اظهار نمود: «بتول مریض است و بعلاوه از لحاظ سیاسی مطمئن نیست که تحت تعقیب قرار نخواهد گرفت لذا فعلاً تصمیمی برای مراجعت به ایران ندارد.»
مشارالیه درباره انتخابات اخیر آمریکا و رئیس جمهوری آینده آن کشور و روابط آتی با ایران گفت: «نیکسون نسبت به شخص اعلیحضرت شاهنشاه آریامهر علاقه زیادی دارد ولی سیاست آمریکا محافظه‌کارانه‌تر و ضدکمونیستی‌تر دنبال خواهد شد. در مورد ارتباط با ایران ضمن تکیه به دوستی موجود مسلماً متوقع خواهد بود که در ایران سیاست ضدکمونیستی به وجه شدیدتری دنبال شود. گبسون که از اعضاء حزب دموکرات ولی از افراد ضدکمونیست است وزیر دفاع آمریکا خواهد بود که بهتر سیاست ضدکمونیستی تعقیب گردد.»
علی امینی پیرامون مسافرت آقای نخست‌وزیر به آمریکا اظهار نمود: «نخست‌وزیر برای اخذ کمک‌هائی به آمریکا رفته ولی درحال حاضر کمک‌های آمریکا به خارج محدود است و نمی‌توانند کمکی بکنند و نخواهند کرد.»
ناطق در مورد وضع اقتصادی مملکت بیان داشت: «صادرات نسبت به واردات مملکت 1- 7 است و واردات حدود یک میلیارد و دویست میلیون دلار می‌باشد که از درآمد نفت بیشتر است و وضع اقتصادی کشور مساعد نمی‌باشد.»
ملاحظات 312 .
قبلاً احسان نراقی موضوع دعوت از امینی و سایرین را اطلاع داده و گفته بود که مذاکرات معموله در جلسه میهمانی را به موقع گزارش خواهد نمود که به دنبال آن جریان را به شرح فوق گزارش نموده است.
توضیحات سند:
1. علی وثوق: فرزند حسن وثوق الدوله، در سال 1299ش در تهران به دنیا آمد. پس از اخذ دیپلم، مدتی در آلمان در رشته حقوق تحصیل کرد و سپس به انگلستان رفت و در دانشگاه کمبریج، تحصیلات خویش را در رشته زبان ادامه داد.علی وثوق در سال 1219ش، مدت کوتاهی، کارمند بانک رهنی بود و سپس به سربازی رفت و تا سال 1321ش، که ایران تحت اشغال بیگانگان بود، در سربازی! بود. در مهرماه سال 1321ش، در وزارت پیشه و هنر استخدام و رئیس دارالترجمه شد.
در دی ماه سال 1339ش، به عنوان نماینده مردم شاهرود در مجلس شورای ملی معرفی شد که معلوم گردید چون یکی دیگر از شوهرخواهرهای او به نام « عضدی »، در شاهرود از ملاکین بزرگ و دارای هشت پارچه آبادی بوده، این انتخاب صورت گرفته، وگرنه خودش در تهران ساکن بوده و کسی او را نمی‌شناخته است.
یکی از نکات جالب زندگی او این است که زمانی که پیروزی وی در انتخابات دوره 20 اعلام شد، خبر تولد فرزندش در ژنو نیز به وی داده شد، که این اتفاق را به فال نیک گرفت و نام او را «حسن» گذاشت.
پس از این انتخاب، ساواک در گزارشی نوشت: « اکثریت از نحوۀ انتخابات، به علت یک طرفه و دستوری بودن، ناراضی، لیکن جرأت اظهار ندارند. فرماندار شاهرود قبل از انتخابات به ساری احضار و پس از مراجعت، اظهار نمود که آقای استاندار فرمودند برابر دستور بایستی علی وثوق انتخاب شود.»
یک سال پس از این انتخاب، در سال 1340ش، در گزارشی که در خصوص وضعیت او تهیه گردید، نوشته شد: « خُل وضع و معروف به ضعف قوای عقلانی است. مردم دار، دستگیری از مستمندان. طرفدار سیاست انگلستان. فرزند منحصر به فرد وثوق الدوله (پسر). خوشگذران و آلت دست جوانان بی‌تجربه.»
در همین ایام بود که علی امینی که دیگر شوهرخواهرش بود و به نخست‌وزیری رسیده بود، او را به عنوان: معاون اداری نخست‌وزیر و سرپرست دفتر نخست‌وزیری منصوب کرد. هنوز دو ماهی از تاریخ این انتصاب سپری نشده بود که گزارش سوءاستفاده‌های او به ساواک رسید و در بهمن ماه سال 1343ش، از ارتباط او با سفارت پاکستان سخن گفته شد.
علی وثوق که از کشور آلمان غربی، نشان لیاقت! و از شاه ایران، نشان درجه 4 و 5 همایون گرفته بود، در مشاغل زیر نیز فعالیت کرد: دبیر دفتر هیئت نمایندگی ایران در لندن. معاون اداره کل امتیازات نفت. رئیس اداره اطلاعات و نفت. منشی مخصوص وزیر دارایی. مدیرکل وزارت گمرکات و انحصارات(آذر 1337). و ...
مشارالیه نیز مانند دیگر اعضای خاندان، عضو تشکیلات فراماسونری بود و در جلسات لژهای: لژ بزرگ ایران. مهر. وفا نیز شرکت داشت.
علی وثوق که در سوءاستفاده دارای ارتباطات وسیعی بود که بخشی از آن را در فروش زمین‌های بادآورده‌‌ی آذرمیدخت وثوق و جمشید وثوق در شرق تهران، انجام داده بود، به تبعیت از اسلاف خود، روحیه درویشی در پیش گرفت و زمانی نیز، پس از پیروزی انقلاب اسلامی، انجمن خود را دوباره سازماندهی نمود و خود را « درویش حسن علیشاهی » نامید و در این کسوت، در جریان کودتای نوژه شرکت کرد.
(اسناد ساواک ـ پرونده انفرادی)