تاریخ سند: 2 شهریور 1357
موضوع : سخنرانی حسن توانائیان در مسجد دروازه غار
متن سند:
گزارش خبر
شب 27 /5 /37 در مسجد دروازه غار واعظی بنام دکتر حسن توانائیان بالای منبر
رفت و ضمن وعظ در مورد وضع اقتصادی ایران نیز سخنانی ایراد که خلاصه
اظهارات وی بشرح زیر است:
از آنجائیکه جنبش ما یک جنبش آگاهانه و تحت یک رهبری صحیح است لذا
نباید دست بکارهای احساساتی بزنیم عده ای میخواهند بگویند که این جنبش
یک جنبش غیرآگاهانه و از روی احساسات است ولی ما باید ثابت کنیم که این
قیام آگاهانه و از روی عقل و منطق است بنابراین کسی نباید شعار بدهد دادن شعار
فقط باید توسط کسی انجام گیرد که پشت بلندگو قرار گرفته است یادشده سپس از
خمینی بعنوان رهبر عالیقدر شیعیان نام برد و برای طول عمر او از حاضرین
خواست که صلوات بفرستند (توضیح اینکه قبل از شروع سخنرانی یادشده یکنفر
از بین جمعیت برای سلامتی خمینی از مردم خواست که صلوات بفرستند و تذکر
نامبرده نیز بهمین جهت بود) یاد شده سپس با اشاره بوضع اقتصادی ایران از
صنعت ریسندگی و بافندگی در ایران صحبت کرد و اظهار داشت 54 درصد
کارخانجات پارچه بافی ما از کار افتاده اند چون محصول کارخانه های امریکا و
کشورهای اروپائی روی دستشان مانده و برای جلوگیری از ورشکستگی، ایران و
سایر کشورهای تحت نفوذ آمریکا را وادار نموده اند که دروازه های خود را بروی
تولیدات آنها باز کنند از طرفی مالیات تولید نخ را در کشور بالا برده اند تا
کارخانجات داخلی نتوانند با پارچه های خارجی رقابت کنند در نتیجه بیشتر
کارخانجات داخلی تعطیل شده اند از طرفی دولت با بستن حقوق گمرکی سنگین
به ماشین آلات پارچه بافی مانع ورود دستگاههای مدرن
پارچه بافی میشود ماشینهای قدیمی نیز بعلت فرسودگی پارچه را خراب میکنند
بطورکلی با سیاستهای خاص دولت ایران نه تنها صنعتی نشده بلکه صنایع مونتاژ
نیز بعلت وابستگی بکشورهای غربی تابع کشورهای مزبور بوده و وضع نامطلوبی
دارند پس از پایان سخنرانی نامبرده موقع خروج جمعیت از مسجد که در حدود
سه هزار نفر بودند تعدادی اعلامیه مضره توسط افراد ناشناس از بالای پشت بام
مسجد بمیان جمعیت پرتاب شد.
نظریه یکشنبه : احضار و دادن تذکر به واعظ فوق مبنی بر خودداری از اظهار
مطالب مغرضانه در مسجد ضرورت دارد%
نظریه سه شنبه : نظریه یکشنبه مورد تائید است%
رهبر عملیات : مهاجری
رئیس دایره : متین
رئیس اداره یکم عملیات: اردیبهشتی
توضیحات سند:
* امروز (27 /5 /57) حدود
«650 نفر در میدان لافایت
اجتماع کردند و به تظاهرات
علیه شاه پرداختند.
نیروهای
پلیس ضد شورش در مدت
تظاهرات در مقابل کاخ سفید
و اطراف پارک مستقر بودند.
تظاهرکنندگان قبلاً برای برپا
کردن اجتماع خود...
اجازه
گرفته بودند.
پلیس گفت گروه
قرار است بعدا به دو گروه
تقسیم شوند.
یکی به سوی
سفارت ایران و دیگر به سوی
سی آی ای بروند.
تظاهرکنندگان این شعار را با
خود حمل می کردند: «امریکا
از ایران خارج شو.
مشاوران
امریکایی، عمال سی آی ای از
ایران خارج شوید.
همکاری
توطئه آمیز ساواک و پلیس
شیکاگو را متوقف کنید.
توطئه مهاجرت ساواک را
متوقف کنید.
دمکراسی و
آزادی برای ایران.
» آنها
همچنین مرتب از میکروفن
شعار می دادند: «سرنگون باد
شاه، شاه یک قصاب است.
با
شاه فاشیست مبارزه کنید.
امریکا از ایران خارج شو.
»
نماینده ما بعدا در دومین
گزارش خود اطلاع داد
نیروهای پلیس سیصد نفر از
تظاهرکنندگان را که قصد
حرکت به سوی سفارت ایران
را داشتند متوقف کرده و
اتوبوس های حامل نیروهای
پلیس در برابر سفارت مستقر
شده است...
نماینده ما از
واشنگتن در ادامه گزارش
خود درباره تظاهرات
واشنگتن اطلاع داد که به
خاطر تظاهرات یک جاده 60
کیلومتری از واشنگتن تا مرکز
سیا بسته شده است.
دو
هلی کوپتر در بالای ساختمان
سیا در حال پرواز است و
حدود 250 نفر از افراد پلیس
با کلاهخود و سپر محافظ
اطراف ساختمان سیا را
محاصره کرده اند.
» (بولتن
محرمانه رادیو تلویزیون ملی
ایران، ش 125، ص 7)
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک - کتاب 09 صفحه 246