تاریخ سند: 25 شهریور 1351
مندرجات مجله خواندنیها
متن سند:
نشریه مزبور در شماره مورخه 25 /6 /51 تحت عنوان توهین به جای توضیح به قلم علیاصغر امیرانی1 ضمن اشاره به سخنان یکی از مسئولین جشن هنر شیراز در کلوپ روتاری دائر براینکه کسانی که از جشن هنر خوششان نمیآید آن را نبینند مینویسد: شما چگونه با یک امر علنی آن هم در سطوح مملکتی که از بودجه ملت به راه انداختهاید و در تلویزیون و مجله تماشائی آن به چشم و گوش مردم فرومیکنید جرأت میکنید خطاب به اربابانی که نانتان را میدهند اینسان گستاخانه سخن بگویید...
.
.
من نمیدانم این کلوپ روتاری چگونه جایی است و از آن کیست که این روزها حتی وزرا هم در غیاب انجمن مطبوعاتیهای عضو مجلس سنا و شورا سخنان خود را به طور یکطرفه مانند سخنرانی برای اهل قبور در آنجا خودشان با خودشان و یا خطاب به مردهها میزنند و یکی در میان حاضران نیست که بلند شود تا جواب آنان را جابجا کف دستشان بگذارد.
ارزیابی خبر:
مطالب بالا در مجله مذکور درج شده است.
اقدامات انجام شده:
مراتب به نخست وزیری و وزارتخانههای اطلاعات و فرهنگ و هنر منعکس گردید.
توضیح:
رادیو پیک ایران در برنامه فارسی ساعت 19 ـ 1 /6 /51 ضمن گفتار و تحت عنوان (جایی که مردم به حساب نمیآیند) اظهار داشته است «کلوپ روتاری چه جایی است و چرا مسائل مملکتی که باید در مجلس و در دولت و در برابر مردم مطرح شود در اینجا مطرح میگردد»
اخبار رادیو پیک در تاریخ اشاره شد.
به بخش 341 تحویل گردیده
توضیحات سند:
1ـ علی اصغر امیرانی فرزند مظفر در سال 1294 در بیجار متولد شد.
ابتدا در گروس به مکتب رفت و در سن ده سالگی به تهران آمد و در منزل ستوان محمودخان اورلین خان در خدمت فرزندانش بود.
در دبیرستان شرف تحصیل نمود و از دارالفنون دیپلم گرفت.
او با ادامه تحصیل در دانشگاه، موفق به دریافت لیسانس حقوق شد.
فعالیت مطبوعاتی خود را از سال 1319 شروع نمود و در نشریاتی چون نسیم صبا، اطلاعات و ایران باستان قلم زد.
وی صاحب امتیاز و مدیر مجله خواندنیها بود که تا ایام بعد از انقلاب نیز منتشر می شد.
علی اصغر امیرانی از دوستان نزدیک سپهبد زاهدی بود و علیه مصدق با او همکاری می کرد.
مجله وی در خدمت رژیم ظالم پهلوی بود و در همین راستا هنگامی که در سال 1338 مجله اش توقیف شد، با دستور محمدرضا پهلوی از آن رفع توقیف گردید.
ارزیابی ساواک در سال 1339 از مجله خواندنیها بدین شرح می باشد : یک مجله حرفه ای است تیراژ قابل توجهی دارد.
با مصدق مبارزه کرده در سیاست داخلی انتقادی ملایم، در سیاست خارجی با دولت متابعت کرده طرفدار مقام شامخ سلطنت بوده و با دولت سپهبد زاهدی به علت دوستی با وی همکاری نزدیک داشت.
» او با مقامات انگلیسی در ارتباط بود و ضمن جلوگیری از چاپ هرگونه مقاله ای بر علیه انگلیس و آمریکا در مجله، از چاپ چنین مقالاتی در سایر روزنامه ها نیز به شدت ناراحت می شد.
وی از طریق دکتر رضا امینی که کارمند سفارت آمریکا در تهران بود، با مقامات سیاسی آمریکا تماس داشت و در انجمن فرهنگی ایران و آمریکا عضو بود.
علی اصغر امیرانی در جهت برخورد با اتباع خارجی و ملاقات با نمایندگی مطبوعات سفارتخانه ها و کادر سیاسی آنها و کنترل آنها، با ساواک همکاری داشت و از سال 1347 جهت ارتباط گیری سهل الوصول و انتقال به موقع گزارشات از طرف آن سازمان دارای بی سیم بود.
ساواک به دلیل همکاری مفید وی، کمک های زیادی از مجاری مختلف از جمله دادن آگهی به مجله از طریق وزارت اطلاعات، کمک های بلاعوض از طریق شرکت نفت و وامهای متعدد با مبالغ زیاد از طریق بانک های مختلف.
به او می نمود.
در سال 1344 وی به نمایندگی از طرف مطبوعات ایران به اسرائیل سفر کرد.
در دیگر سفرهای خارجی نیز با مسئولین دولتی همراه بود و از جمله سفری نیز با محمد رضا شاه به خارج از کشور داشت.
علی اصغر امیرانی با اکثر مسئولین مملکت در دوره های مختلف دارای ارتباط نزدیک بود.
در سال 1345 در جلسه ای با حضور نخست وزیر، شرکت نمود و در سال 1355 با فرح ملاقات کرد.
وی در سال 1348 دو جلد کتاب با عنوان خواجه تاجدار برای فرح ارسال کرده بود که دفتر فرح ضمن تشکر، سی و هشتمین سال انتشار مجله خواندنیها را به او تبریک گفت.
در سال 1357 رئیس ساواک نیز طی نامه ای از امیرانی و مجله خواندنیها به دلیل چاپ مقالات میهن پرستانه و مفید تشکر کرد.
علی اصغر امیرانی، صاحب نشان های همایون، تاجگذاری و اصلاحات ارضی و عضو کلوپ عصر و باشگاه سوارکاران وابسته به دربار بود، در اواخر اسفندماه 1357 بازداشت و پس از چند ماه از زندان آزاد شد.
او در ایران ماند تا اینکه در سال 1359 مجددا بازداشت گردید و پس از محاکمه به جرم ارتباط مستمر با دربار و انتشار مقالاتی در دفاع از رژیم و همچنین حمایت از زاهدی نخست وزیر کودتا و مخفی کردن او در منزل خود در سال 1332، مجرم شناخته شد و به اعدام محکوم گردید.
ر.ک : محمود طلوعی، بازیگران عصر پهلوی، ج 2، ص 875.
مطبوعات عصر پهلوی، تهران مصور، ص 320، سال 1379.
چهره مطبوعات معاصر، سال 1351.
منبع:
کتاب
کلوپ روتاری به روایت اسناد ساواک - جلد دوم صفحه 17