تاریخ سند: 20 آذر 1357
متن سند:
تظاهرات 1ـ از ساعت 0900 روز جاری در اراک دستجات مختلف عزادار از مساجد شهر حرکت و بطرف اصلی شهر روانه گردیدند و دسته ائیکه در حدود 5000 نفر بودند از متقابل مسجد آقا ضیاءالدین حرکت با دادن شعارهائی له خمینی به میدان مذکور رفته و در آنجا بر روی زمین نشستند و واعظ میر جعفری برای آنان سخنرانی و قطعنامه مربوط به خواسته ها را قرائت سپس جمعیت حدود 000 /20 نفر از خیابان شاهپور بطرف میدان کرهرود با دادن شعارهای مضره و له خمینی حرکت و در آنجا پس از دادن شعارهای مضره و استماع اظهارات سخنرانان بتدریج متفرق گردیدند و در حال حاضر حدود 5000 نفر از آنان پس از شنیدن سخنان یک نفر دانشجو که کفن پوشیده بود با دادن شعارهای مضره بطرف شهر در حرکت می باشند تظاهرات امروز اراک بدون دخالت پلیس بوده و تاکنون نیز حادثه سوئی رخ نداده است.1 2ـ از صبح روز جاری در خمین دستجات ظاهرا عزادار از دهات اطراف خمین با اتومبیلهای مختلف بشهر وارد و به اجتماعات شهری پیوستند و اقدام به تظاهرات و راه پیمائی و دادن شعارهای مضره مرگ بر 66 نوکر استعمار ارتش غیرت ندارد، حکومت اسلامی میخواهیم و رهبر ما خمینی است، نموده که تا ساعت 1400 ادامه داشت و پس از آن جمعیت متفرق گردیدند.
در این تظاهرات اداره تعاونی روستائی و ثبت و احوال و یک دستگاه اتومبیل اداره کشاورزی بوسیله آشوب گران به آتش کشیده شده و بدو دستگاه اتومبیلهای اداره کشاورزی نیز مختصر خساراتی وارد آمده ضمنا تظاهرکنندگان از عکسهای خمینی و علی شریعتی حمل مینمودند و در نزدیکی شهربانی با بلندگو خطاب به سربازان گفتند محل خدمت خود را ترک کنید دیگر کسی نیست شما را محاکمه کند وضع خمین در حال حاضر ظاهرا آرام ولی متشنج و بحرانی بنظر میرسد.
2 3ـ از ساعت 0800 روز جاری در محلات گروه ها و دستجات مختلف بیکدیگر پیوسته و در محل امام زاده اجتماع و از آنجا در حالیکه روحانیون پیشاپیش آنان در حرکت بودند و پرچمهای گوناگون و پلاکاردهائی حاوی شعارها و عکسهائی از مخالفین و کشته شدگان را در دست داشته و شعارهائی از قبیل مرگ بر 66، خمینی خدا نگهدار تو، بمیرد دشمن خونخوار تو و مرگ بر حکومت یزیدی میدادند از خیابانها عبور کرده و در قبرستان شهر متمرکز و سخنرانی واعظ را استماع و مقارن ساعت 1320 متفرق شدند.
رئیس سازمان احمدی گوینده : کشاورز گیرنده : خواجه لو ساعت 1625 روز 20 /9 /57 عملیات 312 چکیده مطالب را بدفتر ویژه نخست وزیری و مرکز فرماندهی تلفنگرام و در بولتن 21 /9 /57 بطور خلاصه درج شود.
20 /9 /57
توضیحات سند:
1ـ شرح ادامه تظاهرات اراک در سند بعدی آمده است.مردم در راه پیمایی خود، پس از اجتماع در یکی از میادین شهر اقدام به پایین کشیدن مجسمه شاه می کنند که در پی آن حوادث خونینی روی می دهد.
2- تظاهرات خمین با حضور 20 هزار تن از اهالی شهر در روز عاشورا بر پا شد.
از روستاهای اطراف نیز گروه هایی برای شرکت در این راه پیمایی خود را به خمین رسانده بودند.
اما عصر عاشورا، خمین خونین شد.
شام غربیان که در مسجد امام حسین برگزار می شد، ناگهان با خبر هجوم چماق به دستها به هم ریخت.
«ماجرا از این قرار بود که گروهی از ماموران شهربانی که از آتش گرفتن خانه یکی از پاسبانها عصبانی شده بودند از خیابان فردوسی به سر کوچه مسجد آمده و از همان جا به سوی کوچه و جلو مسجد که جمعی از مردم ایستاده بودند شلیک می کنند.
حداقل سه نفر از مردم مورد اصابت گلوله قرار می گیرند.
آقایان عباس جراحی، ابراهیم شمسی و پیرمردی به نام مشهدی حسن در همان لحظات نقش زمین شدند...
.
» (خمین در انقلاب، ص 408 و 409) از این مجروحان آقایان جراحی و شمسی در بیمارستان پهلوی اراک به شهادت رسیدند.
(همان، ص 421) پس از انقلاب پاسبان قاتل این دو شهید محاکمه و اعدام شد.
(انقلاب اسلامی، ش 63، ص 2)